᾿Από τούς κορυφαίους ῾Αγίους τοῦ Κρητικοῦ ῾Αγιολογίου καί παγχριστιανικῆς ἐμβέλειας ῾Ιεράρχης μέ σπάνιο ὑμνογραφικό χάρισμα μέσα στό ὁποῖο πέρασε ἡ ἁγία του ἐμπειρία, ἡ βαθειά γνώση ὅλης τῆς ῾Αγίας Γραφῆς καί ἡ θεολογική του κατάρτιση. Γεννήθηκε στή Δαμασκό περί τό 660.
Σέ ἡλικία 14-15 ἐτῶν ἐντάχθηκε στήν ἀδελφότητα τῆς Μονῆς ῾Αγίου Σάββα ῾Ιεροσολύμων ὅπου παρακολούθησε τήν ἐγκύκλιο παιδεία καί μυήθηκε στή θεολογία, τή λειτουργική καί μουσική πράξη.
᾿Εκάρη μοναχός ἀπό τόν Τοποτηρητή τοῦ Πατριαρχικοῦ Θρόνου ῾Ιεροσολύμων κι ἀνέλαβε καθήκοντα Πατριαρχικοῦ Νοταρίου (ὑπογραφεύς). Τό 685 μετέχει τῆς τιμητικῆς ἀποστολῆς νά κομισθεῖ στήν Κωνσταντινούπολη ἡ ὁμολογία τῆς ᾿Ορθοδόξου Πίστεως τῆς ᾿Εκκλησίας τῶν ῾Ιεροσολύμων. Παρέμεινε στήν Κωνσταντινούπολη, Διάκονος τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας καί ὑπεύθυνος τοῦ ᾿Ορφανοτροφείου καί ἑνός ἄλλου εὐαγοῦς ἱδρύματος ἀποδεικνύοντας καί τά διοικητικά του προσόντα, παράλληλα δέ καί τά ρητορικά.
Τό 711 μ.Χ. ἐκλέγεται καί ἀποστέλλεται ᾿Αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Μέ τήν ἐμπειρία πού εἶχε, ὀργάνωσε στήν Κρήτη τή φιλανθρωπία κτίζοντας Ναούς, εὐαγῆ ἱδρύματα γιά τούς πάσχοντες καί ἀδύναμους, ἐνίσχυσε τόν Μοναχισμό καί ἀντιμετώπισε ᾿Αραβικές ἐπιδρομές. ῎Εγραψε περίφημους ἐγκωμιαστικούς λόγους καί ὑπέροχους ὕμνους καί ἀγαπήθηκε ἀπό τό ποίμνιό του.
᾿Εκοιμήθη στίς 4 ᾿Ιουλίου τοῦ 740 μ.Χ. ταξιδεύοντας ἀπό Κων/πολη γιά Κρήτη καί ἐτάφη στήν ᾿Ερεσό τῆς Μυτιλήνης. ᾿Αναγνωρίσθηκε ἀμέσως ὡς ῞Αγιος, οἱ ὕμνοι του πέρασαν στά λειτουργικά βιβλία τῆς ᾿Εκκλησίας μέ κυριότερο τό Μεγάλο Κανόνα. ῾
Η μνήμη του ἑορτάζεται στίς 4 ᾿Ιουλίου, στό δέ τόπο τῆς κοιμήσεώς του (᾿Ερεσό Μυτιλήνης) τήν Κυριακή μετά τήν 4η ᾿Ιουλίου, γιά νά ἑορτάζεται μεγαλοπρεπέστερα.
Στό ῾Ηράκλειο ὑπάρχει Σωματεῖο ῾Ιεροψαλτῶν πού φέρει τό ὄνομά του.
Στήν ῾Ι. Μητρόπολη Γορτύνης καί ᾿Αρκαδίας ὑπάρχουν τέσσερις Ναοί ἀφιερωμένοι στό ὄνομά του·
α) ᾿Εξωκλήσιο μεταβυζαντινό μέ ἁγίασμα στήν ᾿Ενορία Βουρβουλίτου,
β) ὁ νέος ᾿Ενοριακός Ναός τῆς ᾿Ενορίας Πρεβελιανῶν,
γ) ὁ κοιμητηριακός Ναός τῆς ᾿Ενορίας Βώρων
καί δ) τό Νότιο κλῖτος τοῦ ῾Ι. Καθ. Ναοῦ ῾Αγίου Νεκταρίου Μοιρῶν πού ἀνήγειρε ὁ ἀοίδιμος ᾿Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Τιμόθεος ὡς Μητροπολίτης Γορτύνης. Τό Ναό τῶν Πρεβελιανῶν ἐγκαινίασε ὁ ἀοίδιμος ᾿Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Εὐγένιος καί τούς ἄλλους δύο (Βώρων καί Μοιρῶν) ὁ ἀοίδιμος Μητρ. Κύριλλος.
Ἀπό τό βιβλίο «Μελετήματα ἁγιολογικά – ἱστορικά» 2008 τοῦ Πανοσιολ. Ἀρχιμ. Χρυσοστόμου Παπαδάκη, Πρωτοσυγκέλου τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γορτύνης καί Ἀρκαδίας
Πηγή: imga.gr