Μπορεί στις μέρες μας οι παραδοσιακοί ξυλόφουρνοι να τείνουν να εκλείψουν αλλά σε πολλά χωριά παραμένουν αναπόσπαστο στοιχείο όπως στο νοικοκυριό της κυρά-Ζωής στο χωριό Στενό, λίγα χιλιόμετρα από την Πάλαιρο Αιτωλοακαρνανίας.
Τον προηγούμενο αιώνα, το ζυμωτό ψωμί ήταν μια από τις κυριότερες αλλά και απαραίτητες ασχολίες κάθε νοικοκυράς. Μια φορά τη βδομάδα, κάθε νοικοκυρά άναβε το φούρνο της και προετοιμαζόταν για να ζυμώσει το ψωμί της εβδομάδας. Επειδή το ζύμωμα ήταν μια χρονοβόρα διαδικασία που διαρκούσε αρκετές ώρες φρόντιζε η κάθε νοικοκυρά να ζυμώνει μια φορά τη βδομάδα το ψωμί.
Ο δε ξυλόφουρνος χρειάζεται εμπειρία για την κατάλληλη θερμοκρασία. Λειτουργεί με μικρή κατανάλωση ξύλου και χρησιμεύει κυρίως για ψήσιμο μεγάλων ποσοτήτων ζυμωτού ψωμιού, για παξιμάδια ή για το άφθονο φαγητό που απαιτούν οι εορταστικές περιστάσεις.
Την ξεχασμένη αυτή τέχνη, μας θυμίζει η γιαγιά Ζωή από το Στενό Αιτωλοακαρνανίας η οποία κρατά ζωντανή την παράδοση και φτιάχνει μαζί με τον εγγονό της παραδοσιακό χωριάτικο ψωμί στον ξυλόφουρνο της αυλής.
Δείτε το βίντεο με την γιαγιά Ζωή στην εκπομπή «Σαββατοκύριακο με τον Νίκο Μάνεση»
Πηγή: iaitoloakarnania.gr
