Η γεωργία είναι ένας από τους σημαντικότερους τομείς που επηρεάζουν το περιβάλλον, καθώς κατατάσσεται στην πέμπτη θέση παγκοσμίως όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, συμβάλλοντας περίπου στο 10% των συνολικών εκπομπών. Γι’ αυτόν τον λόγο, η ανάγκη για υιοθέτηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ζεόλιθος, ένα φυσικό ορυκτό με οικολογικά χαρακτηριστικά, προσφέρει μια πολλά υποσχόμενη λύση.
Στην περιφέρεια Εμίλια Ρομάνια της Ιταλίας, όπου η ελαιοκαλλιέργεια έχει γνωρίσει ιδιαίτερη άνθηση τα τελευταία χρόνια, πραγματοποιήθηκαν πολυετείς έρευνες και πειράματα για τη χρήση του ζεόλιθου στους ελαιώνες. Οι επιστήμονες μελέτησαν την επίδρασή του σε τρία διαφορετικά πεδία:
- Ως βελτιωτικό εδάφους
Ο ζεόλιθος προστέθηκε στο έδαφος κατά τη φάση της φύτευσης των ελαιόδεντρων σε τρεις ελαιώνες για διάστημα τριών ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν 50% μείωση στην ανάγκη για παραδοσιακά λιπάσματα, χωρίς καμία αρνητική επίπτωση στην ανάπτυξη των φυτών. Αυτή η ιδιότητα αποδίδεται στην υψηλή ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων του ζεόλιθου, που βοηθά στη συγκράτηση και αργή απελευθέρωση των θρεπτικών συστατικών. - Στον τομέα των φυτωρίων και της ριζοβολίας
Ο ζεόλιθος χρησιμοποιήθηκε σε υποστρώματα ριζοβολίας ημιξυλωδών μοσχευμάτων, σε συνδυασμό με περλίτη. Στα πρώιμα στάδια της ριζοβολίας, η παρουσία του αύξησε σημαντικά το ποσοστό επιτυχίας και συνέβαλε σε μεγαλύτερη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος. Επιπλέον, στις επόμενες φάσεις (πρώτη και δεύτερη εισβολή), η προσθήκη ζεόλιθου επέτρεψε τη μείωση των ποσοτήτων νερού άρδευσης, γεγονός που είναι καθοριστικής σημασίας για τη βιώσιμη καλλιέργεια. - Ως μέσο φυτοπροστασίας – Έλεγχος του δάκου της ελιάς
Ο δάκος της ελιάς (Bactrocera oleae) αποτελεί έναν από τους βασικότερους εχθρούς της ελαιοπαραγωγής. Ο ζεόλιθος χρησιμοποιήθηκε ως διαφυλλική θεραπεία και η αποτελεσματικότητά του συγκρίθηκε με εκείνη του Spinosad και του καολίνη. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο μικρονισμένος ζεόλιθος ήταν εξίσου αποτελεσματικός στην καταπολέμηση του εντόμου, χωρίς να επηρεάζει τις οικοφυσιολογικές παραμέτρους των φυτών, όπως η φωτοσύνθεση, η διαπνοή και η στοματική αγωγιμότητα.
Οικολογικά και οικονομικά οφέλη
Οι εγγενείς ιδιότητες του ζεόλιθου – όπως η αργή κατακράτηση νερού, η ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων και η μηχανική επικάλυψη των φυτικών οργάνων – μπορούν να αξιοποιηθούν σε διαφορετικά στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας της ελιάς. Αυτή η πολυλειτουργικότητα καθιστά τον ζεόλιθο μια ολοκληρωμένη, φυσική και βιώσιμη λύση για τη σύγχρονη ελαιοκαλλιέργεια, με άμεσα οφέλη στην παραγωγή και το περιβάλλον.
Πηγή: Olivonews.it – olivenews.gr
Βιβλιογραφία: Annalisa Rotondi, Lucia Morrone, Matteo Mari – Institute for BioEconomy – CNR, Bologna
(V National Conference on Olive and Oil – Alghero)
