Κείμενο – Φωτογραφίες: Νικόλαος Φουκαράκης
Μετά την διακήρυξη του χάττ-ι χουμαγιούν το φιρμάνι των Οθωμανών το 1856 με το οποίο δινόταν περισσότερες θρησκευτικές ελευθερίες στους Χριστιανούς μοναχοί του Λασιθίου αποφασίζουν
την ίδρυση μοναστηριού στην θέση που υπήρχε το παλιό μετόχι των Βίδων – Βιδάκηδων βορειοδυτικά στον κάμπο του Λασιθίου.
Με την θεμελίωση του ιερού ναού της Ζωοδόχου πηγής στην θέση παλαιότερου ναού όπως λέγεται άρχισε η προσπάθεια των μοναχών για την αποπεράτωση του όπως και των κελιών και των άλλων βοηθητικών χώρων του μοναστηριού.
Ο αριθμός των μοναχών του μοναστηριού πλησίαζε στους δέκα εκείνα τα χρόνια οι οποίοι γυρνούσαν σε όλη την Κρήτη και ζητούσαν βοήθεια και συνδρομή για τον σκοπό της αποπεράτωσης του με οδηγό τον δραστήριο ηγούμενο της τον Μεδόδιο Περάκη.
Στην διάρκεια της επανάστασης 1866-1869 η Μονή υπέστη την καταστροφική μανία των Τούρκων.
Οι εργασίες ανέγερσης συνεχίστηκαν στα επόμενα χρόνια ως το 1884.
Τα εγκαίνια του ιερού ναού της Ζωοδόχου πηγής αποφασίστηκαν να γίνουν την πρώτη Κυριακή του Σεπτέμβρη του 1884.
Τα εγκαίνια έγιναν παρουσία τεσσάρων χιλιάδων πιστών των χωριών του Λασιθίου και των γύρω περιοχών με προεξάρχον τον Επίσκοπο Πέτρας Μελέτιο Χλαπουτάκη που είχε την ιεραρχική εξουσία επί της Μονής και των Επισκόπων Χερρονήσου Διονυσίου και του Ιεραπύτνης και Σητείας Γρηγορίου.
Παρόντες στα εγκαίνια ήταν και οι δήμαρχοι του Τζερμιάδου Σταύρος Γραμματικάκης και Ψυχρού Εμμανουήλ Παπαδάκη και όλοι οι δημογέροντες.
Ένα γεγονός δυσαρέστησε έντονα τους Επισκόπους όταν ο δήμαρχος του Ψυχρού ανάγκασε τον διορισθέντα επίτροπο Καλλέργη να του παραδώσει τον καθιερωμένο δίσκο υπέρ της αναγέρσεως του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Μηνά του Ηρακλείου και απομόνωσε τον επίτροπο κατόπιν εντολής όπως έλεγε του ηγούμενου της Μονής.
Το γεγονός αυτό δυσαρέστησε τους Επισκόπους που απεχώρησαν από τα εγκαίνια.
Ίσως το ποσό αυτό των χρημάτων του δίσκου σχετίζεται με την αγορά την ίδια χρονιά του μετοχίου Καλλέργη κοντά στο Καστέλι όπου ιδρύθηκε κατόπιν η Μονή του Τιμίου Προδρόμου ( Καλλέργη).
Ηγούμενοι στην μονή Βιδιανής υπήρξαν μορφές όπως ο ιερομάρτυρας Δωρόθεος Τσαγκαράκης που εκτελέσθη από τους Γερμανούς το 1943 και ο Νικηφόρος Βελιβασάκης ο οποίος υπηρέτησε σε αυτήν 65 συνεχόμενα χρόνια ως και το 1938 που απεβίωσε.
Από διάκονος που ήταν το 1884 ο Νικηφόρος συνέβαλε στην ίδρυση και αποπεράτωση της Μονής του Τιμίου Προδρόμου ( Καλλέργη).
