Γράφει η Ζαμπία Λαζανάκη*
Τα είχα ακούσει πριν τα δω.
Τα βιβλία που μοιράζει στα σχολεία η Σχολική Επιτροπή Ηρακλείου μαζί με κάποιες μάσκες.
Αυτά εννοώ.
“Κάτι παλιά βιβλία μας έδωσαν ” μου έλεγε η φίλη μου η Ματίνα “μην ενθουσιαστείς”.
Σήμερα τα πρωί με προϋπάντησε η Δέσποινα στο σχολείο αγκαλιά με αυτές τις μάσκες και αυτά τα παλιά βιβλία.
Δώρα είναι…ό,τι και να’ναι χαϊδεύουν και χαμογελούν.
Πήρα στα χέρια μου τα βιβλία την ώρα που η Δέσποινα μου μιλούσε για τις Αλκυονίδες μέρες…
Έλαμπε η μέρα σήμερα κόλλησε και στο βλέμμα μου…
Αγκάλιασα τη Δέσποινα και το “ευχαριστώ” που της είπα δεν ήταν δικό μου.
Ήταν του Γρηγόρη, των παιδιών του Αμπελούζου, του πάπα Γιώργη ,του πατέρα ,του παππού μου.
Αν τα διάβαζα στα παιδιά μου στη τάξη θα με ρωτούσαν:
-Ποιος τα έγραψε;
– Ποιος τα ζωγράφισε;
-Κάποια που έψαχνα καιρό, θα τους απαντούσα.
Ευαγγελία Λαμπιθιανάκη Παπαδάκη, δασκάλα με καταγωγή από τον Αμπελούζο, η δασκάλισσα, όπως την έλεγε ο πατέρας μου.
Τα αναζητούσαμε αυτά τα βιβλία με τον Γρηγόρη όταν ξεκινήσαμε να μιλάμε για ήθη ,έθιμα ,για ανθρώπους και παραδόσεις του χωριού μας στα παιδιά.
Μάλιστα τα κάλαντα που διαβάσαμε τα Χριστούγεννα ήταν γραμμένα από τη δική της μνήμη και πένα και τα ανακαλύψαμε στο βιβλίο “Λαϊκές τελετουργιες στην Κρήτη” του Ν. Ψιλάκη.
Σήμερα έφυγα από το σχολείο σφιχταγκαλιασμένη με αυτά τα δώρα τα πολύτιμα. Ήταν πολύτιμα ήδη για μένα, το ποσό πολύτιμα το ανακάλυψα ξεφυλλίζοντας τα και βλέποντας το όνομα του παππού.
Του παππού μου που δε γνώρισα ποτέ.
“Ένα αμπελάκι μούδωκαν μικρό και χερσομένο,
κι είχανε και το πια πολύ οι γείτονες κλεμμένο.
Το κλάδεψα και τόσκαψα και τούβγαλα τα χόρτα,
και τόκαμα καλύτερο από ό,τι ήταν πρώτα.
Με κόπους το ανάδειξα με βάσανα και τρόμους
και όλοι του ζήλεψανε μέσα σε λίγους χρόνους.
Ηβαλα και τα αδέλφια μου τα πολυκουρασμένα
και πήραν απ ‘τσι γείτονες ό,τι είχανε κλεμμένα.
Τ ‘αμπέλι κι ο αμπελουργός ποια ήτανε στο τέλος;
το νιώσατε γη να σας πω; Ελλάς και Βενιζέλος.
Χριστόδουλος Λαζανάκης Αμπελούζος Ηρακλείου.
Τον πρόλαβα τον παππού μου σήμερα.
Τον πρόλαβα…κι ας έφυγε πριν γεννηθώ!
* Η Ζαμπία Λαζανάκη είναι Νηπιαγωγός, συγγραφέας παιδικών βιβλίων, με καταγωγή από τον Αμπελούζο της Μεσαράς
