Ο Σύλλογος Νεανικής Δημοσιογραφίας «Τύπος και Ουσία» ιδρύθηκε την 1η Μαρτίου του 2012, στη μνήμη του δημοσιογράφου Λευτέρη Δασκαλάκη, του οποίου και το όνομα φέρει.
Κύριος σκοπός του Συλλόγου ήταν εξαρχής η προώθηση της ιδέας του μαθητικού εντύπου ως μέσου έκφρασης της νεολαίας και η ανάδειξή του ως κύριου εκπαιδευτικού εργαλείου για τα σχολεία. Διαχρονικά, διαπιστώνουμε ότι αποτελεί έναν μοναδικό χώρο καταγραφής των μαθητικών απόψεων και αποτύπωσης της μαθητικής δημιουργίας, στο πεδίο του δημόσιου λόγου και της δημόσιας επικοινωνίας.
Παράλληλα, συνεργάζεται με όλους τους φορείς μαθητικής έκφρασης, όπως είναι η «Κάμερα Ζιζάνιο» στο χώρο του μαθητικού κινηματογράφου και σε δράσεις του Σχολικού Ραδιοφώνου, των οποίων τις πρωτοβουλίες προβάλλει μέσω της έκδοσης «Τα Κρητικόπουλα».
Κεντρική δράση αποτέλεσε εξαρχής, η υλοποίηση του Διαγωνισμού Δημοσιογραφικών Δεξιοτήτων, σε συνεργασία με τους Συλλόγους Εκπαιδευτικών Εκπαίδευσης της Κρήτης. Μία σχετική επιστολή στην αρχή κάθε σχολικού έτους ενημερώνει τους εκπαιδευτικούς των σχολείων και καλεί τους μαθητές Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων, να αποστείλουν τις εργασίες τους, οι οποίες στη συνέχεια αξιολογούνται και επιβραβεύονται.
Οι κατηγορίες του Διαγωνισμού είναι:
Α) Εντύπου
Β)Ρεπορτάζ-φωτορεπορτάζ
Γ) Συνέντευξης
Δ) Άρθρου
Ε) Σκίτσου-γελοιογραφίας
Από το 2012 έως το 2014, ο διαγωνισμός διεξαγόταν στα σχολεία του νομού Ηρακλείου και από το σχολικό έτος 2014-2015, επεκτάθηκε και στους τέσσερις νομούς της Κρήτης.
Η Επιτροπή πλαισιώνεται κάθε χρόνο από πρόσωπα των οποίων η παρουσία συνδέεται με τη μαθητική δημοσιογραφία ή την ευρύτερη πνευματική κίνηση της Κρήτης.
Οι εκδηλώσεις παρουσίασης – βράβευσης των μαθητικών εργασιών, χαρακτηρίζονται από μεγάλο ενθουσιασμό των μαθητών, αποτέλεσμα της συνάντησης με τους συμμαθητές τους από άλλα σχολεία και κυρίως από τη δυνατότητα που τους δίνεται να επικοινωνήσουν με τις δημιουργίες τους, πέρα από τον άμεσο σχολικό τους χώρο.
Μεσοπρόθεσμοι στόχοι του Συλλόγου είναι:
Α) Η δημιουργία η συνεχής ανάπτυξη, ενός δικτυακού χώρου που θα φιλοξενεί την ιστορία και την ετήσια παραγωγή της μαθητικής δημιουργίας στο σύνολό της, ανά νομό και ανά σχολική χρονιά ( www.typoskaiousia.gr )
Β) Η ίδρυση του Κέντρου Νεανικής Δημοσιογραφίας, όπου θα εκτίθενται τα έντυπα και θα πραγματοποιούνται εργαστήρια δημόσιου λόγου και γραφής για τους μαθητές.
Οι προσπάθειες της μαθητικής έκφρασης υποστηρίζονταν και από την εκπομπή «Έκτη Βάρδια» που μεταδιδόταν από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς «Studio 19-101.9FM» και «Κόκκινο Κρήτης 88.4 FM» του Ηρακλείου και φιλοξενούσε μαθητές και εκπαιδευτικούς που παρουσίαζαν τις δημοσιογραφικές δράσεις των σχολείων τους.
Μετά από 11 σχολικά έτη, θεωρούμε ότι οι προσπάθειες του Συλλόγου έχουν συμβάλλει αποφασιστικά στη διάδοση της ιδέας του μαθητικού εντύπου στην Κρήτη και στην αύξηση των εκδιδόμενων μαθητικών εφημερίδων, συμπέρασμα που εξάγεται πολύ εύκολα, αν κάποιος μελετήσει και συγκρίνει τα στατιστικά στοιχεία που προκύπτουν από τις ετήσιες συμμετοχές ανά βαθμίδα και νομό, και που υπάρχουν κωδικοποιημένα στο αρχείο του Διαγωνισμού Δημοσιογραφικών Δεξιοτήτων.
Στην προσπάθειά μας για τη σύγχρονη καταγραφή και ανάδειξη του μαθητικού τύπου, σημαντικό ρόλο έχουν διαδραματίσει οι ιστορικές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί από σημαντικούς ερευνητές όπως ο Κώστας Τσικνάκης, η Αγγελική Πανοπούλου, η Οντέτ Βαρών και η Μάρθα Καρποζήλου(«Ελληνικός Νεανικός Τύπος» κατά τον 20ο αιώνα) καθώς και κρήτες ιστορικοί ερευνητές όπως ο Γιώργος Πιτσιτάκης (Χανιά) και η Μαρία Σεργάκη (τέως Προϊσταμένη Γ.Α.Κ. Νομού Λασιθίου).
Εκδόσεις του Συλλόγου:
- Συνέκδοση με την εφημερίδα «Χανιώτικα Νέα», του πρώτου διηγήματος του Εμμανουήλ Κριαρά, με τίτλο «Τέτοια ζωή» – σε επιμέλεια Γιώργου Πιτσιτάκη- το οποίο ανακαλύφθηκε στο νεανικό περιοδικό «Αυγερινός» (Χανιά, 1924) και προσφέρθηκε δωρεάν στους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που βραβεύτηκαν και στα σχολεία που συμμετείχαν στον 1ο Παγκρήτιο Διαγωνισμό (2015).
- Περιοδικό «Τα Κρητικόπουλα» τεύχος 1, τον Νοέμβριο του 2018, με την «Γραφοτεχνική Κρήτης» (Ρέθυμνο) και την εφημερίδα «Ρεθεμνιώτικα νέα».
- Περιοδικό «Τα Κρητικόπουλα» τεύχος 2, τον Μάρτιο του 2022, θεματικό τεύχος με τα σεισμόπληκτα σχολεία, Αρκαλοχωρίου, Θραψανού και Αγιων Παρασκιών, σε συνεργασία με τις εφημερίδες «Πατρίς» του Ηρακλείου και «Χανιώτικα νέα» και Μουσείο Τυπογραφίας των Χανίων.
Η παιδαγωγική και η κοινωνική αξία του όλου εγχειρήματος στην Κρήτη παρουσιάστηκε στο 3ο Συνέδριο Κριτικής Εκπαίδευσης, που διοργάνωσε το Παιδαγωγικό Τμήμα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από 4 έως 8 Ιουλίου 2022 και είχε ως κεντρική θεματική του, τη σχέση εκπαίδευσης και κοινωνίας.
Ηράκλειο, 16 Ιανουαρίου 2023
Γιώργος Δασκαλάκης –Εκπαιδευτικός
Εκπρόσωπος τύπου του Συλλόγου Νεανικής Δημοσιογραφίας «Τύπος και Ουσία»
Ταυτότητα του Συλλόγου και χρήσιμες πληροφορίες:
www.typoskaiousia.gr
Επιστολή προς τους μαθητές των Δημοτικών- Γυμνασίων – Λυκείων της Κρήτης.
Αγαπητοί φίλοι, μαθητές και εκπαιδευτικοί των σχολείων της Κρήτης.
O Σύλλογος Νεανικής Δημοσιογραφίας «Τύπος και Ουσία» σας καλεί να συμμετάσχετε στον 6ο Παγκρήτιο Διαγωνισμό Δημοσιογραφικών Δεξιοτήτων (2022-2023) για τα σχολεία της Κρήτης, μετά από ένα μεγάλο διάστημα μη πραγματοποίησής του, λόγω των ιδιαίτερων σχολικών συνθηκών εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19.
Στον διαγωνισμό υπάρχουν πέντε κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία αφορά στα έντυπα των σχολείων και οι τέσσερις επόμενες, στις εργασίες ενός μαθητή ή μιας μικρής ομάδας.
Α) Η πρώτη κατηγορία, αυτή του σχολικού εντύπου αφορά στις εφημερίδες και τα περιοδικά τάξεων ή σχολείων που έχουν εκδοθεί κατά τα προηγούμενες σχολικά έτη 2020-2021-2022 έως και το τρέχον. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και οι ηλεκτρονικές εφημερίδες και περιοδικά.
Β) Κατηγορία μαθητικού ρεπορτάζ. Η ουσία του ρεπορτάζ είναι η έρευνα και η ανάδειξη ενός γεγονότος, δηλαδη οι απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα του τι συνέβη, με όλα εκείνα τα στοιχεία που το αναδεικνύουν. Θα πρέπει δηλαδή να συμπεριλάβουμε στο ρεπορτάζ τα στοιχεία για το πού έγινε, πότε έγινε , πώς έγινε , γιατί έγινε και ποιος ενδεχομένως ευθύνεται. Την έρευνα διεξάγει ο ρεπόρτερ – δημοσιογράφος, ύστερα από κάποιο συμβάν ή μια πληροφορία που του δίνεται. Στην προσπάθειά του αξιοποιεί πάντα διασταυρωμένες πληροφορίες. Πληροφορίες δηλαδή, απ’ όλες τις πλευρές που εμπλέκονται στο γεγονός. Όσο πιο πολλές είναι οι διασταυρωμένες πληροφορίες, τόσο πιο πλήρες είναι το ρεπορτάζ. Θέμα του ρεπορτάζ ορίζεται η περιγραφή ενός οποιουδήποτε εντυπωσιακού γεγονότος και η οποιαδήποτε έρευνα γύρω από αυτό χωρίς περιορισμούς.
Γ) Κατηγορία μαθητικής συνέντευξης. Συνέντευξη είναι η συζήτηση που έχει ένας δημοσιογράφος με ένα πρόσωπο ή πρόσωπα που για διάφορους λόγους έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον του κοινού(πολιτικό, αθλητή, ηθοποιό, συγγραφέα , επιστήμονα κλπ). Στόχος της συνέντευξης, του ρεπορτάζ, αλλά και γενικά της δημοσιογραφίας είναι να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Η συνέντευξη μπορεί να είναι πραγματική ή φανταστική, αρκεί να ακολουθούνται οι κανόνες του διαλόγου και η αποτύπωση με τη μορφή ερώτησης-απάντησης.
Η συνέντευξη έχει κάποια προετοιμασία, πριν συναντήσουμε τον συνεντευξιαζόμενο. Είναι απαραίτητο να βρούμε και να μελετήσουμε όσο τον δυνατόν περισσότερα στοιχεία για το πρόσωπο που θα έχουμε απέναντί μας.
Για το ποιος είναι, τι επαγγελματικές δραστηριότητες έχει, τι κάνει αυτή τη στιγμή, ποια είναι η οικογενειακή του κατάσταση, ποια τα ενδιαφέροντά του, ποιες δηλώσεις έχει κάνει στο παρελθόν και φυσικά να έχουμε εντοπίσει για ποιο λόγο κάνουμε τη συνέντευξη. Όσο πιο καλά είμαστε πληροφορημένοι για τον άνθρωπο με τον οποίο κάνουμε τη συνέντευξη, τόσο περισσότερη εμπιστοσύνη θα μας δείξει για να μας μιλήσει με άνεση.
Θα συναντήσετε διάφορους ανθρώπους. Άλλοι που έχουν την άνεση να μιλήσουν και να απαντήσουν και άλλοι που με το «τσιγκέλι» θα τους βγάλεις μια λέξη από το στόμα τους. Γι’ αυτό πρέπει να είστε καλά προετοιμασμένοι, έτσι που να τους διευκολύνετε να μιλήσουν.
Η συνέντευξη είναι τέχνη όχι μόνο όταν την κάνει κάποιος, αλλά και όταν τη γράφει. Εκεί ο κάθε δημοσιογράφος βάζει τη δική του μαεστρία, ώστε να κάνει το κείμενο πιο ευχάριστο και ουσιώδες για τον αναγνώστη.
Δ) Κατηγορία Φωτορεπορτάζ: Αφορά σε ένα συγκεκριμένο είδος ρεπορτάζ, το οποίο δημιουργείται από εικόνες, με σκοπό την εξιστόρηση ενός γεγονότος. Συνήθως αφορά σε φωτογραφικό υλικό και σε μερικές περιπτώσεις σε βίντεο. Το φωτορεπορτάζ διακρίνεται από άλλα είδη φωτογραφίας από τα εξής σημεία:
Αντικειμενικότητα: Το γεγονός – συμβάν, το οποίο καλείται η φωτογραφία, να αναδείξει ότι αντιμετωπίζεται από μία δίκαιη σκοπιά και όσο πιο αντικειμενικά γίνεται.
Περιγραφικότητα: Οι εικόνες σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα στοιχεία του ρεπορτάζ πρέπει να μπορούν να κάνουν κατανοητά τα γεγονότα στο ευρύ κοινό.
Ο φωτορεπόρτερ πρέπει να πει μία ιστορία μέσα από τις εικόνες του, συνοδεύοντάς τις με τίτλους ή λεζάντες, που θα προσδιορίζουν το θέμα με λίγα λόγια.
Ο φωτορεπόρτερ θα πρέπει ανά πάσα στιγμή να είναι έτοιμος για φωτογράφηση, και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έχει πάντα μαζί του την φωτογραφική μηχανή. Σημαντικά γεγονότα που επηρεάζουν τον κόσμο μπορεί να συμβούν παντού και πάντα.
Εκείνο το οποίο θεωρείται πολύ σημαντικό στοιχείο στο φωτορεπορτάζ είναι οι εκφράσεις στα πρόσωπα, όπως και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από τα γεγονότα.
- E) Κατηγορία σκίτσου-γελοιογραφίας.
Οι εργασίες μπορούν να παραδίδονται ή να αποστέλλονται ταχυδρομικά, ατομικά ή ομαδικά, με τη σημείωση «Για το Διαγωνισμό Τύπος και Ουσία», στις παρακάτω διευθύνσεις, μέχρι την Παρασκευή 24 Μαρτίου 2023:
Α) Ταχυδρομικά: Υπόψη Δασκαλάκη Γιώργου
Φοίνικος 16 Τ.Κ. 71305, Ηράκλειο
Β) Ηλεκτρονικά: typoskaiousia@gmail.com
Χρήσιμες πληροφορίες-ιστορικό υλικό: www.typoskaiousia.gr
- Έως την ίδια ημερομηνία και στις ίδιες διευθύνσεις, μπορούν να αποστέλλονται οι μαθητικές εφημερίδες ενηλίκων, που έχουν εκδοθεί πριν από το έτος 2012, προκειμένου να ταξινομηθούν και να παρουσιαστούν στον Τύπο ως αρχειακό υλικό, στο πλαίσιο της ιστορικής έρευνας «Γραφές της νιότης».
Ηράκλειο, 16 Ιανουαρίου 2023
Η Οργανωτική Επιτροπή
