Κείμενο – Φωτογραφία: Νικόλαος Φουκαράκης
Μια ομάδα Ηρακλειωτών περιηγητών φιλοξενείται στα τέλη του Αυγούστου του 1928 στο Λασίθι και στο κεφαλοχώρι του Τζερμιάδω και την ημέρα του Λασιθιώτικου πανηγυριού του Αϊ Γιάννη του ρηγολόγου του Καμπίτη μεταβαίνουν από το Τζερμιάδο στο εκκλησάκι του που βρίσκεται καταμεσής του Λασιθιώτικου κάμπου.
Ένα μέλος αυτής περιγράφει τις εντυπώσεις του.
“Το πρωί της 29ης ημέρας του πανλασηθιώτικου πανηγυριού ξεκινούμε από το Τζερμιάδο μαζί με την οικογένεια του φιλοξενούντος μας κ. Σφακιανάκη και τον κ. Ξανθάκη προς το γραφικό εκκλησάκι στο κέντρο του οροπεδίου.
Περνούμε μπροστά από το μεγαλοπρεπές σχολικόν Μέγαρον της κοινότητας το οποίο περατούμενον θα στεγάσει το ημιγυμνάσιον και το εξατάξιο δημοτικό σχολείο του Τζερμιάδω………
Αφήνουμε τον δρόμο με την αναγυριστική του καμπύλη και περνούμε την ευθεία δια μέσω των πατατοφυτευμένων αγρών.
Ο κ. Σφακιανάκης μας οδηγεί και περνούμεν από δύο – τρία δικά του κτήματα και βεβαιούμεθα ιδίοις όμασι περί της προοδευτικής καινοτομίας την οποία ο ίδιος και κάποιοι άλλοι προπαγανδίζουν με πολύ επιτυχία τα τελευταία χρόνια. Φυτεύουν γύρω γύρω από κάθε χωράφι μηλιές (φιρικιές) του Βόλου οι οποίες κατά γενόμενες ήδη δοκιμές ευδοκιμούν άριστα στο Λασίθι…….. …………. Πλησιάζουμε προς το πανηγυρίζον εκκλησάκι προς το οποίο πλησιάζουν συγχρόνως από όλα τα χωριά γραμμαί εορταστών που διαγράφουν με τις ενδυμασίες κυρίως των γυναικών ακτίνες πολύχρωμες προς το κοινόν κέντρον.
Οι περισσότεροι είναι καβαλάρηδες και μια έκτασις σχεδόν ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου γύρω από την εκκλησίαν είναι γεμάτη από χιλιάδες δεμένα υποζύγια που περιμένουν εν νηστεία και υπομονή να τελειώσει το πανηγύρι του αφεντικού των για να αρχίσει το δικό τους με την επιστροφή τους στο χωριό.
Χιλιάδες πολλές κόσμου πάσης ηλικίας συνωθούνται γύρω από το εκκλησάκι και παρακολουθούν την λειτουργία και το κήρυγμα του Δεσπότη Πέτρας Διονυσίου ενώ μια εικοσάδα πρόσκοποι που έχουν έρθει από τον Άγιο Νικόλαο που είναι παρατεταγμενοι στην είσοδο της εκκλησίας τηρούν την τάξη και αποδίδουν τιμές.
Έξω από τον περίβολο άπειρα αυτοσχέδια καφενεία και καπηλειά περιμένουν να βγουν τα άγια για να αρχίσουν την δική τους λειτουργία με κρασοκατάνυξη.
Δεν λείπουν και οι έμποροι οι οποίοι έχουν μεταφέρει και έχουν εκτεθειμένα εκεί προς πώληση παντός είδους εμπορεύματα.
Η καθαρώς θρησκευτική εορτή δεν θα αργήσει υποθέτουμε να μεταβληθεί σε εμποροπανήγυρη.
Μέχρι το μεσημέρι όλος αυτός ο κόσμος θα έχει διαλυθεί για να ακολουθήσει το γλέντι στα χωριά αλλά εμείς δυστυχώς φεύγουμε νωρίτερα .
Ύστερα από ένα πρόγευμα νηστίσιμο λόγω της ημέρας το οποίο συνίσταται από άρτο, αμύγδαλα, καρύδια, μήλα, καρπούζια και άφθονο παλιό κρασί που έχει ετοιμάσει στην ύπαιθρο η κ. Σφακιανάκη (η ίδια είναι ταμένη να μη βάλει τίποτα στο στόμα της όλη την ημέρα) αποχαιρετούμε τους φιλόξενους και ευγενείς φίλους μας’’.
Χρόνια πολλά σε όλους!!!!
