Με λαμπρότητα γιορτάστηκε και φέτος η πανήγυρης της Ιεράς Μονής Αγίας Ειρήνης στον Κρουσώνα χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου και παρουσία του Υφυπουργού Εξωτερικών, αρμόδιου για την Εκκλησιαστική, Πολιτιστική και Περιβαλλοντική Διπλωματία κ. Μάρκου Μπόλαρη!
Πάρόντες ο Δήμαρχος Μαλεβιζίου κ. Μαμουλάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Φασουλάκης, ο Πολιτευτής κ. Ματαλλιωτάκης κ.α.
Για το ιστορικό μοναστήρι η Ενορία Κρουσώνα αναφέρει σε σημείωμά της:
Στις ανατολικές υπώρειες του Ψηλορείτη και σε απόσταση 3 χμλάνω από τον Κρουσώνα σ’ ένα φιλόξενο και περίοπτο πλάτωμα, που το υψόμετρο φτάνει τα 650μ. βρίσκεται η μονή της αγίας Ειρήνης. Από το Ηράκλειο απέχει 20 χμλ. Η δίκλιτη εκκλησία τιμάται στο όνομα της Αγίας Ειρήνης και στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ανήκει στην κατηγορία των παλαιών μοναστηριών της Κρήτης, με μαρτυρημένη ιστορική παρουσία από την εποχή της βενετοκρατίας. Μνημονεύεται σε πληρεξούσιο έγγραφο του 1589.
Είναι γνωστό ότι στα χρόνια αυτά που συμπίπτουν με τα όψιμα χρόνια της βενετοκρατίας, διαμορφώνεται ένα κλίμα καταλλαγής και ανεκτής συνύπαρξης μεταξύ του λατινικού και ορθόδοξου στοιχείου. Η αποκατάσταση της ομαλότητας αυτής , ευνοεί το χτίσιμο ή την ανακαίνιση πολλών μοναστηριών σ’ αντίθεση με της απαγορεύσεις παλαιότερων χρόνων. Ως φαίνεται η μονή ανήκε στην καθολική φεουδαρχική οικογένεια των Μουδάτσων ή Μοάτσων. Στο δυτικό τμήμα του καθολικού, σώζεται ταφική υπόγεια κρύπτη επιμελημένης τεχνικής, που μας παραπέμπει στην εποχή αυτή.
Με την κατάκτηση της Κρήτης από τους Τούρκους, η μονή περιέχεται στην τούρκικη κατοχή από τον Οκτώβριο του 1647. Από μαρτυρίες που έχουν διασωθεί, η μονή είχε αναπτύξει μια αξιόλογη και πνευματική δραστηριότητα, χωρίς να υπολείπεται η προσφορά της στο κοινωνικό περίγυρο. Η μονή ακόμα είχε υποδυθεί κι ένα ευρύτερο παιδευτικό ρόλο, αφού οι νέοι από την γειτονική περιοχή μάθαιναν εκεί τα στοιχειώδη γράμματα. Σ’ αυτό βοηθούσε και η οικονομική άνεση που διέθετε. Αλλά ο ρόλος της μονής κάλυπτε ακόμα και τους εθνικούς τομείς. Η φυσική οχυρή της θέση, λειτουργούσε ως κρησφύγετο, αφού στον χώρος της εύρισκαν προστασία και καταφυη οι κατά καιρούς επαναστάτες και χαϊνηδες, που αποτελούσαν το τιμωρό χέρι της τούρκικης αυθαιρεσίας.
Μετά την καταστροφή του Κρουσώνα από τους Τούρκους το 1822, η τούρκικη λαίλαπα ξέσπασε και κατά της Μονής.
Η τοπική προφορική παράδοση, που πολλές φορές, έρχεται και συμπληρώνει ιστορικά γεγονότα, διασώζει, ότι 70 μοναχοί αδελφή της Μονής, σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους και τα πτώματα τους καλύφτηκαν με πέτρες. Το εξόγκωμα αυτό που δημιούργησαν τα πετρωμένα χώματα, ονομάστηκε ”Τροχάλακας”. Τα ”γεγυμνώμενα” οστά των μοναχών μεταφέρθηκαν αργότερα και τάφηκαν στον περίβολο του μοναστηριού, το οποίο επίσης λεηλατήθηκε και παραδώθηκε στις φλόγες. Τα κελιά των μοναχών γκρεμίστηκαν και η θρησκευτική αυτή καθέδρα, καταδικάστηκε σε μακρόχρονη ερήμωση και αδιατάρακτη σιγή. ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΝΟΥΝ. Τα ερείπια που άφησαν οι Τούρκοι πέφτουν κι αυτά θύμα των αφανιστικών διαθέσεων του χρόνου. Το 1944 με την πρωτοβουλία και το ανύστακτο ενδιαφέρον του εφημέριου του Κρουσώνα Δημήτριου Φασουλάκη και την σύμπραξη των ανταρτικών ομάδων του Κρουσώνα, συντάχθηκε ”μνημόνιο” για την ίδρυση της ιεράς μονής της αγίας Ειρήνης ως γυναικείας μονής. Στο ιδρυτικό αυτό κείμενο που συντάχθηκε τον Δεκέμβριο του 1944, καθορίζεται μεταξύ των άλλων και ο κανονικός χαρακτήρας. Από το 1947 κτίζονται τα πρώτα κελιά. Δύο χρόνια αργότερα, αποπερατώνεται η ανοικοδόμηση του δεύτερου κλίτους, που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Επίσημα, η επανίδρυση της μονής έγινε μετά τον Β.Δ της 9ης Ιουνίου 1951. Από τότε η μονή λειτουργεί συνεχώς και σήμερα είναι ένα από τα μεγάλα σε αριθμό μοναχών μοναστήρια της Κρήτης. Οι ανακαινιστικές εργασίες εκτελέστηκαν και απέδωσαν την σημερινή της μορφή, κάλυψαν το χρονικό διάστημα 1996 – 2005. Και τώρα, τα τελευταία χρόνια (περίπου 3 – 4) έχουν γίνει αρκετές σημαντικές αλλαγές.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ