Γράφει η Μαρία Μαυρουδή*
Αν και η Πρωταπριλιά θεωρείται η μέρα κατά την οποία τα ψέματα και οι φάρσες επιτρέπονται και δικαιολογούνται, πολλοί από μας κάθε χρόνο «την πατάνε» και πιστεύουν σε απίστευτες ιστορίες οι οποίες φαίνονται βγαλμένες από τη φαντασία.
Η Πρωταπριλιά είναι η αγαπημένη ημέρα των μικρών παιδιών, αφού σκαρώνουν διάφορα αστεία πειράζοντας τους γονείς, τους φίλους και τους δασκάλους.
Οι διάφοροι μελετητές, ιστορικοί και λαογράφοι διαφωνούν για το πότε και ποιοι λόγοι καθιέρωσαν τα πρωταπριλιάτικα ψέματα κι έτσι οι εκδοχές οι οποίες επικρατούν είναι δύο:
- Η γαλλική πρωτοχρονιά
Έως το 1564, οι Γάλλοι γιόρταζαν την πρωτοχρονιά, κάθε 1η του Απρίλη, ώστε να βρίσκεται κοντά στο Πάσχα και να ταυτίζεται με την αναγέννηση της φύσης, την άνοιξη.
Εκείνη τη χρονιά, όμως ο βασιλιάς Κάρολος αποφάσισε να συμβαδίσει με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και έτσι μετέφερε την Πρωτοχρονιά, την 1η Ιανουαρίου. Αρκετοί δυσκολεύτηκαν να δεχτούν αυτή την αλλαγή και έτσι συνέχισαν να κάνουν πρωτοχρονιά τον Απρίλιο, όπως είχαν ήδη συνηθίσει.
Οι υπόλοιποι άρχισαν να τους κοροϊδεύουν, και να τους στέλνουν ψεύτικα δώρα και έτσι η 1η Απριλίου, από πρωτοχρονιά, μετατράπηκε σε ημέρα κοροϊδίας και φάρσας.
- Τα ψέματα των ψαράδων
Η δεύτερη εκδοχή σχετίζεται με τους Κέλτες ψαράδες οι οποίοι άρχιζαν τη θερινή περίοδο τους ψαρέματος, την πρώτη του Απρίλη, όταν ο χειμώνας είχε τελειώσει και ο καιρός άρχιζε σταδιακά να καλυτερεύει.
Οι συνθήκες όμως που επικρατούσαν , δεν ήταν οι κατάλληλες και έτσι η ψαριά ήταν από μικρή έως ανύπαρκτη.
Οι ψαράδες για να μην ντροπιαστούν άρχισαν να λένε διάφορα ψέματα που δικαιολογούσαν την αποτυχία τους και για το λόγο αυτό η 1η του Απρίλη ταυτίστηκε με το ψέμα και την υπερβολή.
Όπως συμβαίνει με τα περισσότερα ευρωπαϊκά έθιμα που υιοθετεί η ελληνική κοινωνία με το πέρασμα των χρόνων, έγινε το ίδιο και με τα πρωταπριλιάτικα ψέματα.
Σκεφτόμαστε λοιπόν για να τηρήσουμε το έθιμο ένα πειστικό πρωταπριλιάτικο ψέμα και ταυτόχρονα είμαστε ιδιαίτεροι προσεχτικοί για να μην πέσουμε στη παγίδα του.
Ο μήνας της Πασχαλιάς ας είναι γεμάτος υγεία και χαμόγελα.
* Η Μαρία Μαυρουδή είναι Δασκάλα και Υποδιευθύντρια στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Μοιρών και συγγραφέας παιδικών βιβλίων