Δραματική επιδείνωση και αύξηση των ζωνών δυνητικού κινδύνου πλημμύρας στην Κρήτη προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία που έχει αναρτήσει στην επίσημη ιστοσελίδα του το Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Συγκεκριμένα τα στοιχεία καταγράφουν τεράστια επιδείνωση στα Χανιά, στον Άγιο Νικόλαο και στο Ηράκλειο, μέχρι τα Λινοπεράματα και τον Καρτερό. Επίσης, προκύπτει ότι έχουν αυξηθεί οι κίνδυνοι πάρα πολύ και στην περιοχή της Μεσσαράς.
Αυτό αποκαλύπτει με συνέντευξή της στην «Π» η επικεφαλής της ΑΜΑΚ Ειρήνη Βρέντζου, σημειώνοντας παράλληλα το γεγονός ότι υπάρχουν τεράστια ζητήματα στη χρηματοδότηση των απαιτούμενων έργων αντιπλημμυρικής προστασίας που δεν έχει διασφαλιστεί, ενώ μια άλλη κρίσιμη παράμετρος αφορά στην οδυνηρή υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών και ο δυσανάλογος όγκος δουλειάς που πέφτει στους ώμους ελάχιστων εργαζομένων.
Παράλληλα με όλα τα παραπάνω τώρα, όπως εξηγεί η κ. Βρέντζου, βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση του ειδικού χωροταξικού σχεδίου του τουρισμού, το οποίο στην εκτίμηση της κατάστασης της υφιστάμενης αναφέρει ότι ο τουρισμός δεν καταγράφει πιέσεις στο φυσικό περιβάλλον (!). Το ίδιο ισχύει και με τις ΑΠΕ, που όπως διαπιστώνουμε, επιταχύνεται η αύξηση της εγκατάστασής τους.
Τι δείχνουν τα επίσημα στοιχεία
Σύμφωνα με την κ. Βρέντζου, το 2018 εγκρίθηκαν από την Εθνική Επιτροπή Υδάτων τα Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας (ΣΔΚΠ) των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας και δημοσιεύτηκαν σε ΦΕΚ. Το 2020 δημοσιοποιήθηκαν τα στοιχεία της πρώτης αναθεώρησης, της προκαταρκτικής αξιολόγησης κινδύνων πλημμύρας.
Στη συνέχεια στις 23 Ιουλίου 2024 εγκρίθηκε η δεύτερη αναθεώρηση του σχεδίου διαχείρισης των λεκανών απορροής του υδατικού διαμερίσματος Κρήτης, και της αντίστοιχης στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Στα παραπάνω στοιχεία που έχουν αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος δείχνουν ότι έχουν αυξηθεί οι ζώνες δυνητικού κινδύνου πλημμύρας στα Χανιά, στον Άγιο Νικόλαο.
Στο Ηράκλειο, ενώ ήταν επικεντρωμένα περισσότερο μέσα στην πόλη και λίγο έξω από αυτή, τώρα φτάνουν μέχρι Λινοπεράματα, όπως αντίστοιχα και στον Καρτερό σε μεγάλο κομμάτι της βόρειας ακτής.
Τα επόμενα βήματα
Όπως εξηγεί η κ. Βρέντζου, αυτή τη στιγμή είμαστε στη φάση που έχει εγκριθεί το σχέδιο της δεύτερης αναθεώρησης του σχεδίου διαχείρισης των λεκανών απορροής του υδατικού διαμερίσματος Κρήτης, που καταγράφει την υφιστάμενη κατάσταση, συνδέοντας τις δράσεις που πρέπει να γίνουν με την Ευρωπαϊκή Ένωση, και την υποχρέωση που έχουμε σε σχέση με τα σχέδια διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας σε συνάρτηση με τη θαλάσσια στρατηγική και με σχέδια διαχείρισης κινδύνων ξηρασίας, λειψυδρίας, με καμβά την κλιματική αλλαγή.
Στη βάση αυτή προβλέπονται οριζόντιες δράσεις από την Περιφέρεια Κρήτης για την κατάρτιση σχεδίων δράσης για το κλίμα, για υπηρεσίες που να διερευνήσουν προβλήματα κλιματικής αλλαγής στις υποδομές, για την ανάπτυξη συστημάτων προειδοποίησης λόγω ακραίων φαινομένων. Επίσης, προβλέπεται η δημιουργία και στελέχωση τμήματος κλιματικής αλλαγής.
Για τους υδατικούς πόρους αναφέρει ότι θα πρέπει να γίνει εκπόνηση εξειδικευμένης μελέτης για τον προσδιορισμό των πλέον ευπαθών υδατικών συστημάτων της περιφέρειας Κρήτης. Εκτίμηση κινδύνων μη διαθεσιμότητας υδατικών πόρων. Διερεύνηση φαινομένων υφαλμύρωσης του υδροφόρου ορίζοντα. Εφαρμογή ενός δικτύου για την παρακολούθηση υπόγειων νερών και μη. Μέτρα εξοικονόμησης νερού.
Για ποτάμια και πλημμύρες αναφέρει – σύμφωνα πάντα με την κ. Βρέντζου, δράσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Εκπόνηση εξειδικευμένης μελέτης για τον εντοπισμό και οριοθέτηση των περιοχών της περιφέρειας Κρήτης που απειλούνται περισσότερο από πλημμυρικά φαινόμενα.
Εκπόνηση εξειδικευμένων μελετών για την προστασία των πλέον ευπαθών περιοχών που θα προκύψουν. Κατασκευή έργων αποθήκευσης όμβριων υδάτων. Κατασκευή ή επέκταση δικτύων αποχέτευσης ομβρίων κατά προτεραιότητα στους οικισμούς που βρίσκονται στις ζώνες που είναι πιο επικίνδυνες.
Επίσης, εκπόνηση εξειδικευμένης μελέτης διερεύνησης των κινδύνων και επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην παράκτια ζώνη της Κρήτης. Εκπόνηση μελέτης και κατάρτιση σχεδίου δράσης ολοκληρωμένης διαχείρισης παράκτιας ζώνης της περιφέρειας Κρήτης. Μηχανισμού παρακολούθησης.
Εξέταση αναγκαιότητας μετεγκατάστασης κτηρίων από περιοχές υψηλού κινδύνου, εκπόνηση μελετών για έργα προστασίας στις πλέον ευπαθείς παράκτιες περιοχές.
Η κατάσταση επιδεινώνεται και εμείς βρισκόμαστε στο τι θα πρέπει να γίνει
Όπως σχολιάζει η επικεφαλής της ΑΜΑΚ, ενώ έχουν εντοπιστεί οι κίνδυνοι και τα προβλήματα που υπάρχουν, εμείς ακόμα καταγράφουμε τι θα πρέπει να γίνει.
Μεταξύ της πρώτης αναθεώρησης του σχεδίου λεκανών απορροής και του δεύτερου αντίστοιχου σχεδίου, εντοπίζονται προβλήματα χρηματοδότησης, όπως επίσης και ότι οι δημόσιες υπηρεσίες και φορείς που καλούνται να υλοποιήσουν τα μέτρα θεωρούν ότι δεν είναι επαρκώς στελεχωμένες.
Όμως είναι αδιανόητο να μην υπάρχουν χρήματα και να μην ενισχύονται οι αρμόδιες υπηρεσίες, όταν για παράδειγμα το ίδιο το σχέδιο εντοπίζει ότι έχουμε εκτεταμένα φαινόμενα υφαλμύρωσης, σε όλο το βόρειο παραλιακό μέτωπο στο Ηράκλειο, τις Γούρνες, τη Χερσόνησο, όταν υπάρχει επιδείνωση στη Μεσσαρά και τα προβλήματα αυτά δεν έχουν αντιμετωπισθεί. Δυστυχώς οι ζώνες επικινδυνότητας έχουν επεκταθεί και έχουν αυξηθεί!
Ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό και ΑΠΕ
Όπως εξηγεί η κ. Ειρήνη Βρέντζου, «παράλληλα με όλα τα παραπάνω, τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση του ειδικού χωροταξικού του τουρισμού. Εδώ το ενδιαφέρον είναι ότι στην εκτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης, αναφέρει ότι ο τουρισμός δεν καταγράφει πιέσεις στο φυσικό περιβάλλον (!).
Δηλαδή, αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, ξεκινάμε να συζητάμε για το χωροταξικό του τουρισμού σαν να μην υπάρχουν προβλήματα. Το ίδιο ισχύει και με τις ΑΠΕ, όπου κάθε μέρα βλέπουμε την επιτάχυνση της αύξησης τους, να ανεβαίνουν στα βουνά, να ρίχνουν δρόμους και δάση.
Και δυστυχώς όλα αυτά τα σχέδια εκπονούνται σαν να μην υπάρχει θέμα, σαν να μην έχουμε κανένα πρόβλημα. Αυτό είναι ένα τεράστιο ζήτημα διότι, όπως αναφέρεται, στη δεύτερη αναθεώρηση υπάρχουν σοβαρότατα προβλήματα που πρέπει να λυθούν.
Έχουμε ζητήματα με τα υδατορέματα να παροχετεύσουμε τις πλημμυρικές αιχμές, έχουμε στενώσεις στις κοίτες, έχουμε διάβρωση εδαφών, έχουμε κάλυψη της κοίτης από διάφορες ανθρωπογενείς δραστηριότητες και χρήσεις, έχουμε ανεπαρκή αποστράγγιση στις κλειστές υδρολογικές λεκάνες και όλα αυτά δημιουργούν θέματα.
Τα μέτρα που συμβάλλουν στη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας, είναι η συντήρηση και καθαρισμοί υδατορεμάτων οι οριοθετήσεις που δεν έχουν ολοκληρωθεί, οι καθορισμοί αιγιαλού και παραλίας που επίσης δεν έχουν ολοκληρωθεί και τα έργα τα προτεινόμενα δεν έχουν προχωρήσει. Μόνο άγχος και αγωνία μπορεί να έχουμε με αυτή την κατάσταση».
Όπως εξηγεί η κ. Βρέντζου, «ας μη πάμε μακριά. Είδαμε στην πράξη μια πολύ μικρή βροχή τι καταστροφή έφερε στο Παλαίκαστρο όπου κατέβηκαν όλα τα φερτά στην παραλία. Εδώ θέλω να τονίσω ότι και η διαχείριση μετά την καταστροφή είναι προβληματική.
Διότι μπαζώθηκαν τα φερτά υλικά και μετά από πάνω έριξαν χαλίκι. Με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχει τεράστια δυσοσμία.
Δυστυχώς είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη. Από τη μια επιζητούμε τη βροχή λόγω της τρομακτικής λειψυδρίας και από την άλλη είμαστε απροετοίμαστοι στις παρενέργειες και της πιο ανώδυνης νεροποντής».
Πηγή: patris.gr – Λίλιαν Δαφερμάκη
