Του Πέτρου Μηλιαράκη
Με βάση τα προαναφερόμενα, και την άδειαφισβήτη παραδοχή ότι ζούμε σε εποχή παγκοσμιοποίησης, και ειδικότερα σε ένα κύμα παγκοσμιοποίησης που συνδέεται αρρήκτως με την τεχνολογία, κρίσιμα είναι τα παρακάτω:
Σε «τι» άραγε συνίσταται η σύγχρονη παγκοσμιοποίηση και σε «τι» άραγε διαφέρει από τις διαπιστώσεις που έλαβαν χώρα ήδη από τις αρχές του παρελθόντος αιώνος και το τέλος του προπαρελθόντος αιώνος;
Η σύγχρονη παγκοσμιοποίηση είναι η ανάπτυξη της επικοινωνίας, η ενοποίηση των αγορών, καθώς και η υπερεθνική αντίληψη του «σύγχρονου καπιταλισμού» που έχει συμβάλει αποφασιστικώς στην αύξηση της κινητικότητας κεφαλαίων και υπηρεσιών.
Υφίσταται δε μια ραγδαία αύξηση της άμεσης επένδυσης. Επίσης στα πλαίσια των επι μέρους λειτουργιών της νέας οικονομίας, η δυνατότητα της επένδυσης χαρτοφυλακίου, λαμβάνει χώρα με μια χωρίς προηγούμενο άμεση (εντός δευτερολέπτων) συναλλαγή.
Οι χρηματιστηριακές συναλλαγές συντελούνται σε μια αυτοτελή διαδικασία και όχι κατ’ ανάγκην μέσω συσώρευσης κεφαλαίου. Οι χρηματιστηριακές δε συναλλαγές εξελίσσονται χωρίς την παρεμβολή «οικονομικών» και «κρατικών» συνόρων. Ταυτοχρόνως οι επενδυτικές διαδικασίες επιταχύνουν την κινητικότητα του κεφαλαίου και αναγορεύουν τους λεγόμενους «θεσμικούς επενδυτές» σε σημαντικούς παράγοντες διαμόρφωσης οικονομικών όρων, ακόμη και πολιτικών εξελίξεων!..
Οι χρηματιστηριακές συναλλαγές επίσης έχουν καταστεί αυτοτελείς (μέσω άυλων τίτλων) οπότε δισεκατομμύρια χρήματος διακινούνται με ηλεκτρονικό τρόπο, ενώ μόλις το 3-4% του κινουμένου χρήματος αντιπροσωπεύει το πραγματικό εμπόριο…
Το «άλλο χρήμα», αφορά «άυλους τίτλους». Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι ότι η επένδυση χαρτοφυλακίου αναγορεύεται σε αυτοσκοπό σώρευσης κεφαλαίου χάριν ενός ιδιότυπου και ιδιόμορφου πλουτισμού, χωρίς όμως πάντοτε να λειτουργεί στη λογική του «επενδυτή» ( εδώ μάλλον λειτουργεί ο παίκτης) η αίσθηση της χρηματοδότησης ή της ανάπτυξης, παρά μόνο η λογική της (άμεσης εί δυνατόν) «κερδοφορίας» στο πλαίσιο ενός ιδιότυπου παιγνίου.
Η αύξηση δε και η επιτάχυνση αυτής της κινητικότητας των κεφαλαίων, άλλοτε αυξάνει και επιταχύνει την κυκλοφορία, άλλοτε όμως δημιουργεί και οικονομικούς κλυδωνισμούς και στο επίπεδο των επιχειρήσεων και στο επίπεδο των φυσικών προσώπων -τα οποία συμμετέχουν ως δρώντες σ’ αυτή την (ποιοτικώς πρωτόγνωρη για λίγα χρόνια πριν) διαδικασία.
Παραλλήλως, η χρηματιστηριακή αντίληψη και η χρηματιστηριακή τιμή γνωρίζουν «πρωτοφανή αξία» στα πλαίσια συγχωνεύσεων, εξαγορών ή άλλων διαδικασιών του σύγχρονου κεφαλαίου. Είναι όμως εξαιρετικώς επικίνδυνο για την καθόλου οικονομία η αντίληψη της παραγωγής να εμπεριέχει τη λογική «του παιγνίου», όπως άλλωστε, απόκρημνο είναι όταν το όλο ζήτημα ανάγεται στη σφαίρα της «ψυχολογίας του επενδυτή».
Εξίσου, όμως, ακραίο φαινόμενο για τις χρηματιστηριακές συναλλαγές είναι και όταν το «όλον ζήτημα» ανάγεται στο χώρο της έμπνευσης και της φαντασίας «του επενδυτή»,χωρίς εμβάθυνση επί των οικονομικών δεδομένων, των οικονομικών προοπτικών και των θεμελιωδών δυνάμεων της επιχείρησης προς την οποία «η επένδυση». ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΩ ΕΔΩ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, της «περίφημης ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ»!..
Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι η σύγχρονη κινητικότητα του κεφαλαίου επηρεάζει και τις νομισματικές ισορροπίες, ενώ η αυξανόμενη συμμετοχή «του μαύρου (παράνομου) χρήματος» σ αυτήν όλη τη «διεθνή χρηματοδότηση», δημιουργεί άλλους όρους «σ’ αυτού του είδους» την παγκασμιοποιημένη οικονομία.
Περαιτέρω σε επίπεδο πολιτικού παιγνίου οι υπό ανάπτυξη Χώρες κατηγορούν τις ήδη αναπτυγμένες ότι επιδοτούν την ανάπτυξή τους με «έλλειμμα δημοκρατίας» και «ατομικών ελευθεριών», με χαμηλές αποδοχές των εργαζομένων, με καταστροφή του περιβάλλοντος και με προϊόντα που δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές της προστασίας του καταναλωτή.
Σε κάθε περίπτωση όμως η σύγχρονη παγκοσμιοποίηση, θα πρέπει να επισημανθεί, ότι συνοδεύτηκε από μία πέραν κάθε προσδοκίας ανάπτυξη χρηματαγορών, όπου πράγματι το χρήμα έχει μετατραπεί σε εμπόρευμα. Το «φαινόμενο αυτό» σε συνδυασμό με την απελευθέρωση του εμπορίου και την παγκόσμια κυριαρχία της αγοράς, δημιούργησε παραμέτρους όπου θα πρέπει οι κυβερνήσεις να εστιάσουν με ιδιαίτερη φροντίδα την προσοχή τους, καθόσον το εθνοκεντρικό οικονομικό σύστημα έχει μεταβληθεί βαθμιαίως σε παγκόσμιο και υπερεθνικό, ενώ το διεθνές νομισματικό σύστημα έχει πλέον μετακυλιθεί από την «αυστηρή περιφρούρηση» του Κράτους στην σχεδόν αποκλειστική αντίδραση της αγοράς…
ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΥΠΟΤΑΓΗΣ
Η αντίληψη κατά την οποία πηγή της κρατικής εξουσίας είναι ο Λαός, είχε υποστηριχθεί υποτυποδώς, από το μεσαίωνα, από τους θεολόγους και τους «σχολαστικούς φιλοσόφους». Είχε δε αρχικώς «περιστραφεί» η θεωρία τους στην άποψη του «συμβολαίου υποταγής» (PACTUM SUBJECTIONIS).
Η όλη θεωρία στηριζόταν στην «υπόθεση» πως ο Λαός εκχωρούσε (ως πρωταρχικός φορέας της εξουσίας) την εξουσία στο βασιλιά και έτσι ο βασιλιάς αποκτούσε, «κατά βάση» ,το δικαίωμα να άρχει και ο Λαός την υποχρέωση να άρχεται.
Με βάση τη θεωρία αυτή ο βασιλιάς επιτάσσει και εξαναγκάζει σε συμμόρφωση…με την συγκατάθεση του Λαού!
Η μεσαιωνική αυτή αντίληψη του «συμφώνου υποταγής» στηριζόταν στο ρωμαϊκό νομικό πλάσμα της σιωπηρής συναίνεσης του λαού (TACITUS CONSENSUS POPULI) και στον κανόνα ότι «ο σιωπών δωκεί συναινείν» (QUI TACET, CONSENTIRE VIDETUR).
Η διατύπωση σήμερα της θεωρίας της ύπαρξης κάποιων κοινωνικών ελίτ (elite) οι οποίες αποφασίζουν ερήμην του Λαού, ο οποίος (οφείλει να) συναινεί, αποτελεί προσπάθεια επαναδιατύπωσης -με αναγωγή στο «συμβόλαιο υποταγής», μιας νέας εκδοχής της «σύγχρονης δημοκρατίας», πατερναλιστικής, εξουσιαστικής, γραφειοκρατικής και ασφαλώς τεχνοκρατικής…Είναι η θεωρία της «μετά-Δημοκρατίας.
Με βάση τα παραπάνω, επισημειώνω την σχέση που δημιούργησαν στη χώρα μας οι δανειακές συμβάσεις, τα μνημόνια και η από καθέδρας συμπεριφορά των δανειστών, με την επιβολή μέτρων λιτότητας, αν και η λιτότητα και η ανεργία δεν μπορούν να συμβάλουν στην αποπληρωμή του χρέους.
Άλλωστε αυτοί οι «σωτήρες δανειστές» και το σύστημα στήριξης τους, αντί να σώσουν την Ελλάδα από τη χρεοκοπία, αντί να μειώσουν το χρέος, ΑΝΤΙΘΕΤΩΣ το διπλασίασαν!
Αυτή είναι η αλήθεια! Και τούτο διότι οι «σωτήρες αυτοί» αντί να μας σώσουν, διπλασίασαν το χρέος! Με συνειδητές πολιτικές αυτές «οι δυνάμεις σωτηρίας» από το 2010, με χρέος στο 128,9% του ΑΕΠ, κατάφεραν να το διπλασιάσουν στο 220% του ΑΕΠ. Και αυτό ακόμα πριν την πανδημία!
Απλώς οι δανειστές θέλουν υποταγμένη την Ελλάδα και την κοινωνία. Προφανώς η κοινωνία μας πρέπει να αντιδράσει σε αυτό το «συμβόλαιο υποταγής»!
Αλλά και οι ευρωπαίοι πολίτες συνολικώς πρέπει να σκεφτούν καλά «τι» μπορεί να σημαίνει «ψηφιακό ευρώ», και ασφαλώς να υποψιαστούν και να διερευνήσουν αν αυτό μπορεί να συσχετίζεται με το σωρευμένο, σε αδιανόητα ύψη, χρέος της ευρωζώνης, που σε λίγο θα αγγίζει τα 30, όχι δισεκατομμύρια ασφαλώς, αλλά τρισεκατομμύρια ευρώ!
Αν η «ελίτ των Βρυξελλών– Φρανκφούρτης» , ετοιμάζει κάποιο πιο «διευρυμένο συμβόλαιο υποταγής», πρέπει να υποψιάζει σοβαρά κάθε ευρωπαίο πολίτη, κάθε δημοκρατικά σκεπτόμενο ευρωπαίο πολίτη που όχι μόνο προτίθεται, αλλά που έχει αποφασίσει να υπερασπιστεί το κοινωνικό κράτος δικαίου και τις δημοκρατικές του κατακτήσεις! Η κατάσταση που ζούμε απαιτεί αποφασισμένος πολίτες να υπερασπιστούν τα έννομα δικαιώματα τους!
ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ…
