Διανύουμε μια πρωτοφανή κατάσταση – εγώ τουλάχιστον δεν έχω ξαναζήσει κάτι παρόμοιο τα τελευταία 42 χρόνια- με καθημερινές αναταραχές και -το χειρότερο- με απρόβλεπτη κατάληξη. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχει φτάσει το ραφινέ ελαιόλαδο να είναι ακριβότερο από το έξτρα παρθένο.
Η οποία, δυστυχώς για εμάς και ευτυχώς για εσάς, είναι δωρεάν γιατί έτσι έχει επικρατήσει ο νόμος των ιστοσελίδων, στην Ελλάδα τουλάχιστον. Όσο και αν σας φανεί περίεργο, βλέποντας τις αναλύσεις του Olivenews.gr να υιοθετούνται και να αναπαράγονται από άλλα αγροτικά ΜΜΕ με αρκετές ημέρες ή αρκετές εβδομάδες καθυστέρησης, έστω και χωρίς να αναφέρεται ποτέ η πηγή τους, για εμάς αποτελεί τίτλο τιμής και κίνητρο να συνεχίζουμε να ασκούμε το επάγγελμα/λειτούργημα της δημοσιογραφίας, όπως τουλάχιστον εμείς το καταλαβαίνουμε.
Η μεγάλη εικόνα
Ο πόλεμος στην Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας έχει σοβαρά διαταράξει τις παγκόσμιες γεωπολιτικές ισορροπίες. Κανείς (;), δε, δεν γνωρίζει ούτε πόσο θα διαρκέσει, ούτε ποιά θα είναι η τελική κατάληξη. Ο Τζ. Σόρος μίλησε χτες για Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και ο ίδιος έχει επιχειρήσεις που ίσως ωφελούνται από τη σημερινή αναταραχή.
Να κάνουμε μια σημείωση, ότι όταν μιλάμε για “γεωπολιτικό” δεν αναφερόμαστε μόνο σε χάρτες και πολιτικοστρατιωτικές επιρροές, αλλά και σε μια οικονομία, η οποία επίσης εδώ και αρκετό καιρό έχει μπει στην πολύ επικίνδυνη ζώνη του (στάσιμο) πληθωρισμού. Ιστορικά γνωρίζουμε τις πολύ- πολύ επικίνδυνες κοινωνικο-πολιτικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει, ακόμη και για την ευημερούσα Ευρώπη. Αλλά ας αφήσουμε αυτά τα βαθειά και αχαρτογράφητα νερά για άλλους καπετάνιους.
Η παγκόσμια αγροδιατροφική αλυσίδα
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει διαταράξει τις ισορροπίες σε δύο κυρίως τομείς: ενέργεια -για την οποία άλλοι είναι αρμόδιοι να μιλήσουν- και τρόφιμα.
Ακούγοντας διάφορες ειδήσεις να έρχονται από διάφορα μήκη και πλάτη της γης καταλαβαίνουμε, έμπρακτα, τι σημαίνει το φαινόμενο της “παγκοσμιοποίησης”. Σαν να ρίξαμε μια πέτρα στο κέντρο της λίμνης -την Ουκρανία- και τώρα τα κυματάκια απλώνονται σε ομόκεντρους κύκλους από την Ευρώπη, έως τη Λατινική Αμερική, την Αφρική και την Άπω Ανατολή.
Μόνο οι επαγγελματίες του χώρου γνώριζαν, ενώ οι υπόλοιποι με έκπληξη τώρα ανακαλύπτουν, πόσες είναι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διαφόρων σπορελαίων και των ποικίλων χρήσεων που έχουν, είτε ως άμεσα βρώσιμα φυτικά έλαια, είτε ως πρόσθετα στη βιομηχανία τροφίμων (π.χ. στις κονσέρβες ιχθυηρών), είτε ως βιοκαύσιμα. Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο είναι τα δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι). Και ένα ακόμη μεγαλύτερο κεφάλαιο αποτελούν τα λιπάσματα – των οποίων η Ρωσία και Ουκρανία αποτελούν βασικές χώρες παραγωγής και εξαγωγών – με αποτέλεσμα να απειλείται με επισιτιστική κρίση ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη όπως π.χ. η Αφρική.
Η αλληλεπίδραση με το ελαιόλαδο
Από την πρώτη στιγμή επισημάναμε ότι σπορέλαια (ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο) ανήκουν στην ίδια οικογένεια με το ελαιόλαδο αποτελώντας φτηνότερα υποκατάστατά του. Άλλωστε το ελαιόλαδο, παγκοσμίως, αντιστοιχεί στο 1,5% περίπου της αγοράς των φυτικών ελαίων.
Μέσα λοιπόν στον παραλογισμό του πολέμου και της τρέλας που έχει επικρατήσει στις διεθνείς αγορές είναι απολύτως “λογικό” να έχουν τρελαθεί και οι τιμές των ελαιολάδων.
Οι ελλείψεις και η άνοδος των τιμών των σπορελαίων συμπαρασύρει ανοδικά κατά σειρά τα σχετικά φθηνότερα προϊόντα της οικογένειας των ελαιολάδων, δηλαδή το πυρηνέλαιο, το λαμπάντε, το ραφινέ, άρα το “ελαιόλαδο” (κουπέ), το παρθένο και τελικά και το έξτρα παρθένο. Οι ποσοστιαίες αυξήσεις τους είναι αντιστρόφως ανάλογες της απόλυτης τιμής τους.
Ενδεικτικές τιμές ελαιολάδων
Τη μεγαλύτερη άνοδο καταγράφουν τα πυρηνέλαια έχοντας φτάσει τα 2,10€/κιλό το μπρούτο 10° και 3,0€ το ραφινέ. Ίσως μέχρι να τελειώσω το γράψιμο του άρθρου οι τιμές αυτές να έχουν ξεπεραστεί, όπως και του βιομηχανικού όπου το 5° έχει υπερβεί το 3,20 και ίσως και το 3,30€/κιλό.
Όπως γράψαμε και παραπάνω το ραφινέ ελαιόλαδο αισίως κινείται περί τα 3,80€, ξεπερνώντας ακόμη και το έξτρα παρθένο.
Αυτά δεν είναι τυχαία γιατί αν πάει κανείς σε ένα μεγάλο σούπερ μάρκετ θα παρατηρήσει ότι τη μεγαλύτερη κίνηση στο ράφι έχουν τα φθηνότερα “ελαιόλαδα” (κουπέ) υπό την παραπλανητική μάλιστα -επιμένω- ένδειξη “κλασικό”.
Όσο για τις τιμές των έξτρα παρθένων, έχουν γίνει κάποιες μεμονωμένες πράξεις σε Σητεία και Λακωνία στα επίπεδα του 3,60-3,70€/κιλό, ενώ οι περισσότερες συναλλαγές γίνονται την εποχή αυτή 1-2 σκαλοπάτια χαμηλότερα, αφήνοντας και σημαντικά περιθώρια κέρδους. Πάντως, και με δεδομένο ότι φέτος είχαμε μια πολύ μειωμένη παραγωγή, οι αγοραπωλησίες κινούνται σε υποτονικούς ρυθμούς, όχι μόνο από πλευράς των Ιταλών αλλά και της εγχώριας βιομηχανίας.
Ακόμη και πολύ καιρό πριν την Ουκρανική κρίση ήταν ορατή η διατάραξη της αγοράς: μείωση της κατανάλωσης – υπερβολικά υψηλές τιμές στο ράφι- άρνηση των αλυσίδων να αποδεχθούν αυξήσεις των τιμών – άνοδος του κόστους υλικών συσκευασίας και λειτουργικών εξόδων- συμπίεση του κέρδους της βιομηχανίας τυποποίησης- και τελικά, όλα αυτά καταλήγουν στον αρχικό και πιο αδύναμο κρίκο της αλυσίδας, τον ελαιοπαραγωγό, ο οποίος επίσης αντιμετωπίζει και ο ίδιος μεγάλες αυξήσεις του κόστους του.
Τα στατιστικά των τιμών των ελαιολάδων
Για να τηρήσουμε το έθιμο, και με όλη τη σχετικότητα του περιγράψαμε παραπάνω, παραθέτουμε τις τιμές που επικρατούν στα κύρια ελαιοπαραγωγά κέντρα της Μεσογείου:
Εξαιρετικό Παρθένο
Ισπανία= 3,60-3,80 €/κιλό (άνοδος)
Τυνησία= 3,60-3,70 €/κιλό (άνοδος)
Μαρόκο= 3,50-3,60 €/κιλό
Ιταλία = 4,0-4,20 €/κιλό
Παρθένο
Ιταλία= 3,70€/κιλό
Ισπανία = 3.499-3.550 €/τόνο
Λαμπάντε
Ισπανία 1° = 3.299-3.543 €/τόνο
Ιταλία 3° = 3,30 €/κιλό
Ιταλία 5° = 3,20-3,30 €/κιλό
Ραφινέ
Ιταλία = 3,90€/κιλό (πολύ μεγάλη άνοδος)
Πυρηνέλαιο
Ελλάδα (Β10)= 2,0- 2,10€/κιλό (σημαντική άνοδος)
Ραφινέ Πυρηνέλαιο
Ιταλία = 3,0€/κιλό (πολύ μεγάλη άνοδος)
Πηγή: olivenews.gr
