Ο π. Πέτρος Γαβαλάς υπήρξε μέλος της ΔΑΚ (Δημοκρατική Αντίσταση Κρήτης) που συστήθηκε σχεδόν αμέσως μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου.
Στην οργάνωση είχε συσπειρώσει πολλούς δημοκράτες από το χωριό του Άγιο Θωμά Μονοφατσίου Ηρακλείου αλλά και από τα γύρω χωριά.
Με προδοσία συνελήφθη και οδηγήθηκε στην Ασφάλεια, όπου βασανίστηκε άγρια.
Του επιβλήθηκε φυλάκιση δύο ετών.
Για δεκαέξι μήνες έμεινε στη φυλακή και κατόπιν απελευθερώθηκε.
Διαβάστε πως περιγράφει ο ίδιος τη σύλληψη και φυλάκισή του σε σημείωμα που κατάφερε να παραδώσει το Μάρτιο του 1969 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα ανθρώπινα δικαιώματα:
«Με συνέλαβε η Αστυνομία τη νύχτα της 9ης προς τη 10η Νοεμβρίου 1967. Με πήγαν στη Χωροφυλακή Ηρακλείου, όπου με τις πυτζάμες μου παρουσιάστηκα μπροστά σε έναν αξιωματικό ονόματι Καν…, που με ρώτησε σε τόνο αυστηρό: Παπά, τους ευλόγησες εκείνους εκεί, τους ευλόγησες με αγιασμό;. Δεν αποκρίθηκα. Ύστερα από λίγο, απαίτησε να μιλήσω. Όταν αρνήθηκα να του δώσω τα ονόματα ορισμένων προσώπων και δεν μπορούσα να του πω πράγματα για τα οποία όντως δεν γνώριζα, άρχισε να με χτυπά. Διέταξε τους άνδρες του να μου περάσουν χειροπέδες και με πήραν και με πέταξαν μέσα σ’ ένα κλειστό φορτηγό. Αργότερα με οδήγησαν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο, όπου με διέταξαν να στέκομαι σε στάση προσοχής βλέποντας τον τοίχο.
Έμεινα έτσι γύρω στις 30 ώρες και, όταν τους ζήτησα να μου ελευθερώσουν τα χέρια για να ουρήσω, αρνήθηκαν. (Αυτοί ήταν άνθρωποι που δεν γνώριζα – ήταν ντυμένοι με πολιτικά.). Το αποτέλεσμα ήταν ότι αναγκάστηκα να ανακουφιστώ μέσα στα ίδια μου τα ρούχα τρεις φορές. Όταν πια στο τέλος δεν μπορούσα να κρατηθώ άλλο στα πόδια μου από την κούραση, γονάτισα. Ο φρουρός με διέταξε να σηκωθώ, αλλά αφού δεν μπορούσα να εκτελέσω τη διαταγή του, μου έδωσε μια σπρωξιά και σωριάστηκα στο πάτωμα. Τότε, σκόπιμα ή όχι, πάτησε το αριστερό μου πόδι, ανοίγοντάς μου ένα ελαφρύ τραύμα. Ακόμη δεν κατάφερνα να σηκωθώ στα πόδια μου κι έτσι μ’ έπιασε απ’ τα μαλλιά και με ταρακούνησε με τόση βία, που τούφες απ’ τα μαλλιά μου έμειναν στο χέρι του, ενώ εγώ, γεμάτος θλίψη, έστρεψα τα μάτια μου προς το μέρος του ψάχνοντας για συμπαράσταση και συμπόνια και εισέπραξα αντ’ αυτών χυδαίες βρισιές. Την ίδια στιγμή έπιασε το κεφάλι μου και το χτύπησε στον τοίχο. Έχασα τις αισθήσεις μου.
Όταν συνήλθα αργότερα, το τύμπανο του αριστερού μου αυτιού είχε σπάσει και αιμορραγούσε. Είκοσι επτά ημέρες αργότερα μεταφέρθηκα από τα υπόγεια κρατητήρια του Ηρακλείου και της Ασφάλειας Χανίων στο Αναμορφωτήριο Χανίων. Ζήτησα ένα γιατρό που να είναι ειδικός, αλλά μόνον ο γιατρός της φυλακής μού έδωσε φάρμακα, που προφανώς δεν ήταν τα ενδεδειγμένα διότι το πύον συνέχιζε να τρέχει από το αυτί μου επί επτά μήνες. Μόνο μετά τη μεταφορά μου στο Ηράκλειο και αφού με είδε ένας ωτορινολαρυγγολόγος, άρχισε η αγωγή για τη θεραπεία του αυτιού μου.
Από τους αξιωματικούς της Χωροφυλακής που ανέφερα πιο πάνω κατάφερα να ανακαλύψω το όνομα του λοχία Τρ…, ο οποίος μου απηύθυνε τις φοβερότερες προσβολές, όπως: Είσαι άξιος μόνο για να σε φτύνει κανείς, αδίσταχτε σατανά, αγύρτη, δειλέ, σκύλε κ.λπ. και: Αν είχες συνείδηση, θα έπρεπε να καθαιρέσεις ο ίδιος τον εαυτό σου από παπά αμέσως. Ένας χωροφύλακας, ο Χουλάκης, με απειλούσε συνεχώς λέγοντας: Θα σε κάνω να ξεράσεις όσα ξέρεις, σκύλε. Μην προσπαθείς να παίξεις το γενναίο σε μένα. Θα σου ξεριζώσω τα γένια τρίχα τρίχα και θα σου βγάλω τα δόντια ένα ένα. Θα σου τραβήξω μια στο στομάχι, που τ’ άντερά σου θα σου βγούνε από το στόμα».
Ο παπα Πέτρος Γαβαλάς έφυγε από τη ζωή 17 Νοεμβρίου 1984.
