Είχα πολύ καιρό να δω την κυρία Αριάδνη. Αν και βρίσκεται σε προχωρημένη ηλικία, όχι μόνο κατάφερνε να εξυπηρετείται μόνη της αλλά και έβγαινε, περιφερόταν και λιαζόταν στη διπλανή αυλή, πράγμα που διευκόλυνε την επικοινωνία μας, αφού συναντιόμασταν κάθε φορά που πήγαινα να επισκεφτώ τη μαμά μου. Ο ένας λόγος έφερνε τον άλλο, η μια συζήτηση την άλλη και πες πες είχαν γεννηθεί μεγάλες αγάπες μεταξύ μας. Τον τελευταίο καιρό δεν κυκλοφορεί καθόλου έξω και οι συναντήσεις μας είναι σπάνιες.
Σήμερα, πριν το πόδι μου περάσει το κατώφλι του σπιτιού της μάνας μου, το βλέμμα μου έπεσε πάνω στην κυρία Αριάδνη, την οποία είχε σηκώσει από το κρεβάτι, η κυρία που τη φροντίζει και την είχε βάλει γι’ αλλαγή να καθίσει σε μια καρέκλα κοντά στην πόρτα του σπιτιού της, για να χαζεύει τους περαστικούς του δρόμου.
«Τι κάνεις, ομορφούλα;» τη ρώτησα προσποιούμενη πως δε βλέπω το νάρθηκα στο δεξί της χέρι που, μετά την πτώση της, έσπασε και δεν αποκαθίσταται πια η βλάβη του.
«Καλά είμαι, Μαιρούλα μου» είπε και συνέχισε, μιλώντας σε κάποιον που βρισκόταν στο εσωτερικό του σπιτιού και δεν τον έπιανε το οπτικό μου πεδίο.
«Η Μαιρούλα μου είναι! η Μαι – ρού- λα μου! Το λες και γεμίζει το στόμα σου» είπε κι αφού ενημέρωσε την Όλγα για την ταυτότητα της συνομιλήτριά της, με προσκάλεσε να πάω να της κάνω παρέα. Η αλήθεια είναι πως είχα δουλειά στο σπίτι, μα αφού δεν είχα πάει καθόλου να τη δω μετά το ατύχημα της, αποφάσισα να της κάνω το χατίρι.
Το πρόσωπο της φωτίστηκε, όταν μπήκα στο σπίτι κι αφού μου υπέδειξε πού να καθίσω, άρχισε να προετοιμάζει τα όσα είχε να μου πει μέχρι να μεταφέρω την καρέκλα και να πάρω θέση κοντά της. Πάντα είμαι το αγαπημένο παιδί όλων εκείνων που αγαπούν να λένε ιστορίες, επειδή λατρεύω να τους ακούω να τις αφηγούνται.
Βολεύτηκα, λοιπόν, στην καρέκλα μου και την άφησα να ξεκινήσει την κουβέντα της, με αναφορά στα πολλά παιδιά που έκαναν κάποτε οι άνθρωποι. Η μαμά της είχε 10 αδέρφια, ενώ η ίδια γέννησε 9 παιδιά. Τα παιδιά όμως της μαμάς της και αδέρφια της κυρίας Αριάδνης δεν έζησαν όλα. Τρία από αυτά πέθαναν μέσα σε μια χρονιά από μία γρίπη που κυκλοφορούσε.
«Μπλάβιζαν από την μια μπάντα και μετά πέθαιναν» είπε και θυμήθηκε την αδερφή της, την Αγάπη που ήταν ένα χρόνο πιο μικρή της και ήταν η πρώτη που έφυγε.
Αφού εκθείασε το ψυχικό σθένος της μάνας της που άντεξε τόσο πόνο, ο λόγος μεταπήδησε στον πατέρα της, που ήταν χωροφύλακας ,από το Λασίθι. Ήταν όμως Βενιζελικός και όταν επικράτησαν οι Γουναρικοί, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα της, απολύθηκε και βρέθηκε να εργάζεται στο χωριό της μάνα της, μακριά από το σπίτι του. Άκουγε συχνά καλά λόγια για την οικογένεια του παππού της κι έτσι αποφάσισε να ζητήσει μια από τις κόρες του για γάμο.
«Έτσι γινόταν τότε, Μαιρούλα, ο πατέρας αποφάσιζε ποιον θα παντρευτεί η κόρη» μου είπε και, όταν της σχολίασα ότι δεν ήταν πολύ καλό αυτό συμφώνησε, μα δεν στάθηκε να το πολυαναλύσει ως κοινωνικό φαινόμενο…
Ήταν η σειρά της μητέρας της να παντρευτεί κι έτσι αυτήν έδωσε ο παππούς της στον γαμπρό που ζητούσε νύφη. Σε αυτό το σημείο τη διέκοψα πάλι.
«Άρεσε στη μαμά σου ο γαμπρός;» ρώτησα ορμώμενη από το προηγούμενο σχόλιο κι εκείνη με κοίταξε λες και ρωτούσα κάτι εντελώς χαζό.
«Σε ποια δε θ’ άρεσε ένας τέτοιος άντρας!» είπε για τον πατέρα της και χαμογέλασε με υπερηφάνεια.
Εξαιτίας των πολλών παιδιών ο παππούς της δεν μπορούσε να δώσει μεγάλη προίκα. Δούλευαν σκληρά σε ξένα χωράφια, για να τα βγάλουν πέρα οι γονείς της οι οποίοι ήταν πολύ εργατικοί. Αργότερα τους δόθηκε κλήρος και έκαναν περιουσία δουλεύοντας τα δικά τους χωράφια πια.
«Εμείς, ούτε στην κατοχή δεν πεινάσαμε» μου δήλωσε με στόμφο και θυμήθηκε ανθρώπους που έρχονταν στο χωριό τους, από το Ηράκλειο και ζητούσαν λίγο φαγητό ανταλλάσσοντας τα κοστούμια τους.
«Είχενε έρθει μια φορά ένας στου πατέρα μου και κράτιενε ένα κοστούμι, απού έτρεμε η χέρα ντου. Σκέψου δα, από τι καλό ύφασμα θα ήτoνε» είπε.
Ζήτησε από τον πατέρα της λίγο αλεύρι για τα παιδιά του και τόσο ο πατέρας της όσο και η μάνα της, αφού του έβαλαν να φάει, όχι μόνο του γέμισαν μια μαξιλαροθήκη με αλεύρι και μια σακούλα με παξιμάδια, αλλά και του χάρισαν το κοστούμι να το δώσει αλλού, αν χρειαστεί. Η κυρία Αριάδνη, παιδί τότε, και τ’ αδέρφια της είδαν τον άνθρωπο εκείνο να γονατίζει και να φιλάει τα πόδια των γονιών της κι έβαλαν τα κλάματα…
Ύστερα, θυμήθηκε τις αγροτικές εργασίες, με τις οποίες παρέα ύφανε όλη της τη ζωή. Ήταν πολύ καλή στ’ αγροτικά θέματα και ακούραστη και γι’ αυτό οι γονείς της δεν την άφησαν να πάει σχολείο, διότι έβγαζε πολλή δουλειά.
«Πού θα την αφήσουμε αυτή να πάει, είπαν οι γονείς μου» μου δήλωσε και μου εκμυστηρεύτηκε πως, αν και δεν το σκεφτόταν πολύ, όσο ήταν παιδί, έκλαψε μεγαλώνοντας που δεν υπήρχε θρανίο για κείνη. Θα ήταν αλλιώς τα πράγματα, αν μπορούσε να ανοίξει ένα βιβλίο και να διαβάσει «ίντα λέει ο κόσμος εκιά μέσα».
Θυμήθηκε το χωριό της, την αυλή της που ήταν γεμάτη από λουλούδια κι από κόσμο. Τα βράδια πάντα βεγγέριζαν στο σπίτι της οι γείτονες. Το χειμώνα άναβε τη σόμπα, έριχνε στο τηγάνι ρεβίθια ή κουκιά, τα έψηνε με αλάτι και τα έτρωγαν κουβεντιάζοντας. Το αλάτι τραβούσε και το κρασί κι έτσι έβγαζε και κρασί για τους άντρες.
«Αν είχα ακόμη το σύντροφο μου, θα ήμουν στο χωριό» με πληροφόρησε λυπημένα. «Εκεί θα γερνούσαμε μαζί, αλλά ήθελε και ο Θεός το μερίδιο του» είπε και έμεινε για λίγο σκεφτική.
Ήξερα πως τον αγαπούσε πολύ τον άντρα της, αλλά δεν ήξερα και πολλά γι’ αυτή τη σχέση κι έτσι η πρώτη μου ερώτηση αφορούσε στο πώς γνωρίστηκαν κι αν ο γάμος τους έγινε μετά από προξενιό.
Ήταν ξεκάθαρη από την αρχή πως τον Μανόλη της, τον είχε ερωτευτεί όπως την είχε ερωτευτεί κι εκείνος. Είχε το τσαγκάρικο του στον ίδιο δρόμο που ήταν το σπίτι της και γνωρίζονταν. Και οι οικογένειες τους γνωρίζονταν και αλληλοεκτιμούνταν. Στον ίδιο δρόμο βρισκόταν κι ένα μπακάλικο που το είχε το Μαράκι, μια πολύ κοινωνική γειτόνισσα, την οποία έστειλε ο Μανόλης να πει στην Αριάδνη του ότι τη θέλει και πως θα τη ζητήσει από τον πατέρα της. Πριν από το Μανόλη, με το Μαράκι, της είχε μηνύσει τον έρωτα του κι ένας ξάδελφος του, ο οποίος ήταν πολύ κοντός και δεν άρεσε στην Άριάδνη.
«Πήγαινε να του πεις να μεγαλώσει πρώτα, να γίνουμε ίσα ίσα στο ύψος και μετά θα τον πάρω» του είχε απαντήσει η κυρία Αριάδνη κι αφού μου το είπε και γελάσαμε συμπλήρωσε πως δεν έπρεπε να του το είχε πει αυτό, γιατί τον είχε στενοχωρήσει. Όταν το Μαράκι ξαναπήγε με το μήνυμα του Μανόλη, η Αριάδνη είπε πως θα το σκεφτεί, μα εκείνη κατάλαβε πως ο δρόμος ήταν ανοιχτός και του το είπε, γι’ αυτό κι ενέτεινε την πολιορκία του.
Μια Κυριακή βράδυ, θα ξημέρωνε Δευτέρα της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας, πήγε ο Μανόλης και τη ζήτησε από τον πατέρας της. Εκείνος ,αν και τον ήθελε πολύ για γαμπρό του, είπε πως θα το σκεφτεί, μα ο υποψήφιος γαμπρός δεν ήθελε καθυστερήσεις.
«Ή απόψε θα μου τη δώσεις ή ποτέ» είπε στον πατέρα της.
«Πω πω βιασύνες» σχολίασα εγώ και η κα. Αριάδνη μου εξήγησε πως μετά έμπαιναν στη μέση η ανεβαλωτάδες, αυτοί που ανεβάλωναν, που ανακάτευαν τα πράγματα. Όταν ακουγόταν πως κάποιος ζητούσε μια κοπέλα και ήξεραν πως κάποιος άλλος την ήθελε ή κάποια άλλη ήθελε εκείνον, άρχιζαν να βάζουν λόγια σε τέτοιο βαθμό που, συχνά χαλούσαν την κατάσταση. Ο Μανόλης ήταν αποφασισμένος να την πάρει εκείνο το βράδυ και την πήρε. Δε δώσανε, λοιπόν, μόνο λόγο πατέρας και γαμπρός, αλλά ο δεύτερος πήρε μαζί του τη νύφη φεύγοντας.
«Δε ντρεπόσουν;» τη ρώτησα κι εκείνη μου είπε πως ντρεπόταν, αλλά τον ακολούθησε, γιατί τον αγαπούσε. Πήγαν στο μαγαζί του. Εκεί είχε ένα ντιβάνι και κοιμήθηκαν μαζί. Δεν ήξερα πώς να τη ρωτήσω αν συνευρέθηκαν και ερωτικά, αλλά εκείνη κατάλαβε και μου απάντησε μόνη της.
«Και ξαπλώσαμε μαζί και το πράμα έγινε. Δεν είχε στεμό ο Μανόλης εκείνο το βράδυ. Δεν ήταν χαζός. Ήξερε πως με ήθελαν κι άλλοι κι εκείνο το βράδυ τα κανόνισε όλα έτσι, ώστε να μην μπορούν να μας το χαλάσουν και να με πάρουν» είπε η κυρία Αριάδνη και χαμογέλασε σαν να το ξαναζούσε.
Κοίταζε στο κενό σαν να τον έβλεπε μπροστά της και μου περιέγραφε πόσο την αγαπούσε, πόσο τη σεβόταν και πώς φωτιζόταν το πρόσωπο του κάθε φορά που την έβλεπε. Μα κι εκείνη, έλεγε, δεν πήγαινε πίσω. Δεν κοίταξε ποτέ άλλον άντρα εκτός από τον άντρα της.
«Όταν δεσμευτείς με αγάπη, δε θέλεις άλλον» είπε και την πίστεψα.
Με βλέμμα νοσταλγικό αναφέρθηκε στο πώς προγραμμάτιζαν και σχεδίαζαν μαζί τα πάντα, πώς κανόνιζε εκείνη να έχει τελειώσει όλες τις δουλειές της την ώρα που εκείνος θα επέστρεφε κι ύστερα στεκόταν στην εξώπορτα για να τον περιμένει και να τον βοηθήσει με τις κατσίκες και να τον ξεκουράσει και να τον φροντίσει κι σ’ ένα σωρό άλλα που για κείνη ήταν οι αποδείξεις ενός έρωτα που η καθημερινότητα δεν κατάφερε να σκοτώσει.
«Η Αριάδνη είναι η ζωή μου, διατυμπάνιζε παντού ο Μανόλης» είπε τελειώνοντας τις αφηγήσεις της και μετά με ρώτησε: «Φαντάζεσαι πώς είναι να έχεις δίπλα σου, στο κρεβάτι, έναν άντρα να σου λέει “εσένα θέλω κι όχι άλλη”»;
Δεν ήξερα τι να της απαντήσω, δεν ήξερα αν μπορούσα να το φανταστώ, γι αυτό προτίμησα να σχολιάσω κάτι άσχετο και να την καληνυχτίσω. Είχε πάει εννιά και μισή και ήμουν εκεί από τις έξι. Πριν φύγω άρχισε να με συμβουλεύει να ψάξω να βρω έναν καλό άνθρωπο να με αγαπάει και να με σέβεται, να μου μιλάει όμορφα και να με νοιάζεται, γιατί αυτό έχει σημασία.
«Ούτε λεφτά ούτε ομορφιές, Μαιρούλα. Μακάρι, όλες οι γυναίκες να ζήσουν αυτό που είχα εγώ με τον άντρα μου» είπε και με καληνύχτισε.
Μέχρι κι αυτή τη στιγμή σκέφτομαι αυτά που έλεγε η κυρία Αριάδνη για τον άντρα της. Δεν ξέρω, αν στην εποχή μας υπάρχουν τέτοιοι έρωτες, δεν γνωρίζω, αν υπάρχουν άντρες που αγαπούν με πίστη και αφοσίωση, αλλά και μόνο με τη σκέψη πως ίσως υπάρχουν γεννιέται μέσα μου μια ανεξήγητη χαρά…
Εύχομαι λοιπόν κι εγώ, όπως και η κυρία Αριάδνη, σε όλες τις κυρίες, οι άντρες που θα ξαπλώνουν δίπλα τους στο κρεβάτι να τους λένε, πριν κοιμηθούν, «εσένα μόνο θέλω κι όχι άλλη» και να το εννοούν.
Ηράκλειο 16.06.2018
*Η κα Αριάδνη μας κοιτάζει τώρα πια από τον ουρανό, αγκαλιά με τον Μανόλη της.
“Οι αφηγήσεις της κας Αριάδνης”
Tης Μαίρης Βαβουράκη
Πηγή: Ομφαλός της γης
