Σήμερα πια απέμειναν λίγοι που θυμούνται τις σκηνές του τρύγου και το παραδοσιακό πάτημα των σταφυλιών, όπου μικροί και μεγάλοι έμπαιναν στα πατητήρια με γυμνά πόδια να «χορέψουν» με διονυσιακή χαρά πάνω στα σταφύλια μέχρι να βγει ο χυμός τους, ο μούστος.
Τον συγκέντρωναν σε μεγάλα βαρέλια και περίμεναν να ζυμωθεί για να πάρουν το κρασί της χρονιάς τους.
Εκείνη την εποχή, στο χωριό, οι γυναίκες συνήθιζαν να βράζουν ένα μέρος από αυτόν τον αζύμωτο ακόμα μούστο, μαζί με μια κουταλιά αλυσσίβα (στάχτη) για να φτιάξουν είτε τη μουσταλευριά, είτε το πετιμέζι, τον πηχτό μούστο που με το βράσιμο αποκτά ένα βαθύ χρυσό-καφετί, χρώμα.
Σε πολλά μέρη της Κρήτης και όχι μόνο με το μούστο φτιάχνουν πετιμέζι, μουσταλευριά και μουστοκούλουρα..
Τα δυο αυτά προϊόντα είναι τα κατεξοχήν δώρα του μήνα, του «Τρυγητή», που δεν είναι άλλος από τον Σεπτέμβρη, αφού άλλοτε αυτός ήταν ο μήνας που άρχιζε ο τρύγος…
Πηγή: Ζωή Στο Χωριό
