Σε νέο μοντέλο πληρωμών εισήλθε αυτή την εβδομάδα ο ΟΠΕΚΕΠΕ, μετά από μία πολύωρη συνεδρίαση του διοικητικού του συμβουλίου την περασμένη Τρίτη, που δημιούργησε καινούργια δεδομένα. Η νέα φιλοσοφία λειτουργίας του Οργανισμού βασίζεται, πλέον, στη λογική «πρώτα οι έλεγχοι, μετά οι πληρωμές», ακόμα και αν το αποτέλεσμα είναι να καθυστερήσουν κι άλλο ορισμένες πληρωμές επιδοτήσεων που περιμένουν χιλιάδες πραγματικοί δικαιούχοι από τις 30 Ιουνίου.
Η αλλαγή αυτή έγινε ήδη αισθητή με την καταβολή ενισχύσεων για το ειδικό καθεστώς των Μικρών Νησιών του Αιγαίου, με συνολικό ποσό περίπου 14,7 εκατ. ευρώ (βλ. πίνακα 1). Ενώ αρχικά είχε προγραμματιστεί για τις 30 Ιουνίου και υπήρχε έτοιμο αρχείο με τους δικαιούχους, η πληρωμή τελικά «έσπασε» σε δύο φάσεις, προκειμένου να γίνουν κάποιοι συμπληρωματικοί έλεγχοι: Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε την Τετάρτη, συμπεριλαμβάνοντας προϊόντα όπως το κριθάρι Λήμνου, το ντοματάκι Σαντορίνης, τα δαμάσκηνα Σκοπέλου, η αγκινάρα Τήνου, εσπεριδοειδή νησιών, καθώς και το γάλα (αγελαδινό, αίγειο και πρόβειο), που προορίζεται για τυροκόμηση. Σήμερα, Παρασκευή, αναμένονται οι πληρωμές της δεύτερης φάσης για τα Νησιά του Αιγαίου, που αφορούν παραδοσιακούς ελαιώνες, αμπελώνες VQPRD, μαστίχα Χίου, φάβα, φασόλια, λαθούρι και πατάτες.
Βέβαια, η μεγάλη αγωνία των παραγωγών αφορά τα προγράμματα Βιολογικής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», έως τις 10 Ιουλίου αναμένεται να ολοκληρωθούν οι τελικοί έλεγχοι για τα παλαιά Βιολογικά (προκήρυξη 2022), καθώς και για τα νέα Βιολογικά (μόνο τη φυτική παραγωγή) της προκήρυξης του 2025. Οι πληρωμές εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθούν έως την Παρασκευή 11 Ιουλίου. Ωστόσο, η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη για τη Βιολογική Κτηνοτροφία και Μελισσοκομία του 2025, καθώς, σύμφωνα με πηγές του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι πληρωμές μετατίθενται για το φθινόπωρο, πιθανότατα μέχρι τον Οκτώβριο. Οι καθυστερήσεις αυτές οφείλονται σε απαραίτητους διασταυρωτικούς και επιτόπιους ελέγχους, που θα πραγματοποιηθούν σε συνεργασία με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Αντίστοιχοι έλεγχοι γίνονται και για τις ενισχύσεις των Οικολογικών Σχημάτων (eco-schemes) του 2024. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ στέλνει προς διασταύρωση στην ΑΑΔΕ παραστατικά, όπως τιμολόγια ζωοτροφών και εδαφολογικών αναλύσεων, ώστε να διασφαλίσει τη νομιμότητα των ενισχύσεων. Μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων, θα καταβληθούν τα εναπομείναντα ποσά – υπολογίζονται σε 4-5 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, αναμένεται να εντοπιστούν και ευρήματα από τους ελέγχους, που θα έχουν ως αποτέλεσμα τις κυρώσεις προς τους παραβάτες και την επιστροφή των ποσών που ενδεχομένως έχουν ήδη εισπραχθεί. Η διαδικασία πληρωμών από τον
ΟΠΕΚΕΠΕ, που ξεκίνησε τη Δευτέρα 30 Ιουνίου, εξελίσσεται με ολιγοήμερες καθυστερήσεις. Τη Δευτέρα και την Τρίτη πληρώθηκαν περί τα 35 εκατ. ευρώ για υπόλοιπα άμεσων ενισχύσεων (βλ. πίνακα 2). Την Τρίτη το απόγευμα ακολούθησε νέο «πακέτο» περίπου 40 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορούσε το πρόγραμμα της νιτρορύπανσης.
Οι πληρωμές των Αγροπεριβαλλοντικών
Το αθροιστικό νούμερο προς πίστωση στα αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα αγγίζει τα 263,1 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αναλύεται ως εξής:
- Παρέμβαση Π3-70-1.5, 1η Πρόσκληση (2025), Διατήρηση Απειλούμενων Αυτόχθονων Φυλών Αγροτικών Ζώων: 21 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των παραστατικών πληρωμής για το πρώτο έτος (2024) εφαρμογής των δεσμεύσεων των δικαιούχων της πρόσκλησης 56307/27-02-2025, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος της Δράσης, παρατάθηκε μέχρι τις 24/6/2025, ημέρα Δευτέρα και ώρα 23:59.
- Δράση 70-1.3.2 «Εφαρμογή της μεθόδου παρεμπόδισης σύζευξης των εντομολογικών εχθρών των καλλιεργειών (Κομφούζιο)», 1η Πρόσκληση (2025): 22 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των παραστατικών πληρωμής για το πρώτο έτος (2024) εφαρμογής των δεσμεύσεων των δικαιούχων της πρόσκλησης 87349/01-04-2025, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος της Δράσης, παρατάθηκε μέχρι τις 25/06/2025 ημέρα Τετάρτη.
- Παρέμβαση Π3-70-2.1 «Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους (Νεοεισερχόμενοι στη Βιολογική Γεωργία και Κτηνοτροφία): Εγκρίθηκε πίστωση ποσού 130.000.000 ευρώ για τη Δράση 1: Ενίσχυση για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στη Γεωργία του ΣΣ-ΚΑΠ 2023-2027, προκειμένου να καταβληθούν οι οικονομικές ενισχύσεις στους δικαιούχους του έργου, με υπογραφή στις 30/6/25 και αφορά μόνο τη Φυτική Παραγωγή.
- Βιολογική Γεωργία, 5η Πρόσκληση: Δράσεις 11.1.2, 11.2.2, Γεωργία – Κτηνοτροφία (2022): Εγκρίθηκε στις 5 Ιουνίου πίστωση ποσού 55.000.000 ευρώ, προκειμένου να καταβληθούν οι οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους του μέτρου για το έτος εφαρμογής 2024.
- Βιολογική Γεωργία, 5η Πρόσκληση: Δράσεις 11.1.2, 11.2.2, Μελισσοκομία (2022): Εγκρίθηκε στις 5 Ιουνίου πίστωση ποσού 5.000.000 ευρώ, προκειμένου να καταβληθούν οι οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους.
- Δράση 10.1.04 «Μείωση της Ρύπανσης Νερού από Γεωργική Δραστηριότητα – Δεσμεύσεις Α,Β», 2η Πρόσκληση: Εγκρίθηκε, με υπογραφή στις 20 Μαΐου, πίστωση 12.192.867,89 ευρώ, για το έτος υποχρέωσης 2024.
- Δράση 10.1.04 «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα», 6η Πρόσκληση: Εγκρίθηκε, με υπογραφή στις 20 Μαΐου, πίστωση 27.915.776,60 ευρώ, για το έτος υποχρέωσης 2024.
Ουσιαστικά, οι πληρωμές για τα παραπάνω γεωργοπεριβαλλοντικά προγράμματα, εκτός από τη νιτρορύπανση, που έχει ήδη πληρωθεί, μεταφέρονται για την επόμενη εβδομάδα και θα γίνουν μέχρι την Παρασκευή. Οι λόγοι είναι δύο: Είτε εξαιτίας του αυξημένου ελεγκτικού πλαισίου είτε λόγω παράτασης της διαδικασίας υποβολής δικαιολογητικών, που προηγήθηκε.
Ωστόσο, το κλίμα μεταξύ των αγροτών είναι τεταμένο. Οι τηλεφωνικές διαμαρτυρίες στα γραφεία της «ΥΧ» είναι καθημερινές, καθώς πολλοί βλέπουν καθυστερήσεις ή ελλιπείς πληρωμές. Όλο αυτό εντείνεται από το γενικότερο κλίμα δυσπιστίας που επικρατεί μετά τις αποκαλύψεις για τις παράνομες επιδοτήσεις των προηγούμενων ετών. Το προσωπικό του Οργανισμού εργάζεται καθημερινά υπό πίεση, ενώ οι αγρότες διαμαρτύρονται για παρακρατήσεις, καθυστερήσεις και έλλειψη ενημέρωσης. Την ίδια στιγμή, συνεχίζουν να ακούγονται στα ΜΜΕ διάλογοι για πρόσωπα που λαμβάνουν επιδοτήσεις… χωρίς να παράγουν τίποτα.
Πηγή: ypaithros.gr
