Κείμενο: Μιχάλης Ανδριανάκης – Φωτογραφία G.Gerola, 1903
Το κείμενο γράφτηκε την 1η Σεπτεμβρίου 2015 και δημοσιεύτηκε στη σελίδα του κ. Ανδριανάκη
Χτισμένο στη θέση της βόρειας πυλίδας του βυζαντινού (και πρώιμου Βενετσιάνικου) τείχους των Χανιών και κοντά στο Οθωμανικό Διοικητήριο (Κονάκι), το εντυπωσιακό κτήριο των φυλακών, δίπλα σε αυτό των Στρατώνων της ίδιας εποχής, σώζεται σε άριστη κατάσταση.
Στη δεκαετία του 1970, μαζί με άλλα μεγάλα κτήρια στην παλιά πόλη (Παλιοί Στρατώνες, Μεγάλο Αρσενάλι, Μέγαρο ΥΠΠΟ οδού Ζαμπελίου) παραχωρήθηκαν στο υπό ίδρυση Πολυτεχνείο Κρήτης, προκειμένου να στεγάσουν το νέο Ίδρυμα και καθώς αυτό θα αναπτυσσόταν, να μεταφερθεί στη συνέχεια στις υπό ανέγερση εγκαταστάσεις στο Ακρωτήρι.
Παράλληλα, στη λογική ενός δημιουργικού σχεδιασμού για την πόλη και τη σύνδεσή της με το νέο Ανώτατο Ίδρυμα, ο τότε Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του καθηγητής-Πολεοδόμος Θαλής Αργυρόπουλος φρόντισαν για την αγορά δυο ακόμη κτηρίων, της Πέμπτης Μεραρχίας (παλιό Διοικητήριο Κρήτης) και της Γαλλικής Σχολής Καλογραιών στη Χαλέπα. Με τον αείμνηστο Θαλή Αργυρόπουλο γινόταν παράλληλα μια συζήτηση για αξιοποίηση δημόσιων, δημοτικών, ρυμοτομούμενων, ανταλλάξιμων και εγκαταλειμμένων κτισμάτων στην παλιά πόλη, για τη δημιουργία μιας Φοιτητικής Εστίας, που θα έδινε ζωή στην παλιά πόλη και θα αποκαθιστούσε ερείπια.
Το Πολυτεχνείο Κρήτης αναπτύχθηκε πιο γρήγορα από ό,τι αναμενόταν στην περιοχή του Ακρωτηριού και έτσι το σχέδιο της αξιοποίησης των παλιών κτισμάτων σταδιακά εγκαταλείφθηκε.
Άλλα επιστράφηκαν στους αρχικούς ιδιοκτήτες (Μεγάλο Αρσενάλι, Μέγαρο Ζαμπελίου), άλλο παραμένει εδώ και πολλά χρόνια σε κατάληψη (Πέμπτη Μεραρχία), άλλο έχει περιορισμένη χρήση και τελευταία με τη μεταφορά της Διοίκησης στο Ακρωτήρι, εγκαταλείφθηκαν και τα δυο κτήρια των Στρατώνων και των Φυλακών.
Μια πολύ σημαντική υποδομή σε μνημειακά κτήρια, σε ευαίσθητα σημεία της πόλης παραμένουν ουσιαστικά αναξιοποίητα, ή ερειπώνονται.
Μήπως είναι καιρός να υπάρξει ένας νέος σχεδιασμός από το Πολυτεχνείο Κρήτης, σε συνεργασία με τους φορείς της πόλης, ώστε το πολύ αξιόλογο αυτό κτιριακό απόθεμα να παίξει το ρόλο που του αξίζει στη ζωή της πόλης;