Επιστολή προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Σπήλιο Λιβανό με τις προτάσεις του για την ελαιοκομία, στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ απέστειλε ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ).
Στην επιστολή, την οποία υπογράφει ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης και Δήμαρχος Ρεθύμνου, κ Γιώργος Μαρινάκης, αναφέρονται τα εξής:
Κύριε Υπουργέ
Με την ευκαιρία της διαβούλευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη για την νέα ΚΑΠ, ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ), που εκπροσωπεί το σύνολο σχεδόν των Δήμων του νησιού και κατά τεκμήριο τους ελαιοκαλλιεργητές τους, επιθυμεί να σας καταστήσει γνωστά τα εξής:
Το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ σε πρόσφατη τηλεσυνεδρίαση του συζήτησε διεξοδικά την προβληματική κατάσταση της ελαιοκομίας και αποφάσισε να σας γνωρίσει ότι, στα πλαίσια της διαβούλευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη, πέραν από την συμπλήρωση των ερωτηματολογίων, θεωρεί σκόπιμο όπως τεθούν υπόψη σας τα εξής:
Με παλαιότερα Υπομνήματα μας προς το ΥπΑΑΤ έχουμε αναφέρει τους προβληματισμούς που υπάρχουν, για την τύχη της Ελαιοκομίας, η οποία παρά τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει, εξακολουθεί να αποτελεί ένα κλάδο τεράστιας στρατηγικής σημασίας για την χώρα και ιδιαίτερα για την Κρήτη.
Κι αυτό γιατί:
- Αποτελεί απασχόληση βαθειά ριζωμένη στην ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας και είναι άρρηκτα δεμένη με την κοινωνική και θρησκευτική ζωή των κατοίκων της Κρήτης
- Προσφέρει εισόδημα και απασχόληση σε χιλιάδες κατοίκους της χώρας και στο σύνολο σχεδόν των κατοίκων της Κρήτης
- Συμβάλλει σημαντικά και σταθερά στο ΑΕΠ άλλα και στο εξαγωγικό εμπόριο της χώρας
- Ενισχύει την σταθερότητα της οικονομίας, αφού τα προϊόντα της είναι λιγότερο ευάλωτα από ότι άλλων κλάδων σε υγειονομικές και οικονομικές κρίσεις.
Επιπτώσεις της ισχύουσας ΚΑΠ
Ο κλάδος της ελαιοκομίας παρά τα σημαντικά συγκριτικά κοινωνικοοικονομικά και περιβαλλοντικά του πλεονεκτήματα, όχι μόνο δεν ενισχύθηκε με την ισχύουσα ΚΑΠ αλλά αντίθετα, υποβαθμίστηκε και δέχτηκε σοβαρά πλήγματα. Μεταξύ αυτών τα κυριότερα ήταν:
- Oι ελαιώνες ενώ δεν αποτελούν μια απλή εδαφική έκταση, αλλά μια μόνιμη επένδυση, η οποία απαιτεί μόχθους γενεών για να υπάρξει, εντάχθηκαν αδικαιολόγητα στην επονομαζόμενη περιφέρεια «Δενδρώδεις καλλιέργειες» και ενισχύονται με βάση την έκταση τους εδάφους που καταλαμβάνουν και όχι με την πραγματική ειδική τους αξία, η οποία είναι πολλαπλάσια της αξίας του εδάφους.
- Οι ενισχύσεις των 550 εκατ.€, περίπου, που χρόνια παρεχόταν μόνο στους ελαιώνες, αφού μειώθηκαν σε μόνο 470 εκατ. €, κατανεμήθηκαν σε 20 και πλέον άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες με αποτέλεσμα η ανά στρέμμα αναλογούσα ενίσχυση να μειωθεί μέχρι και 70%
- Ο άδικος αποκλεισμός από ενισχύσεις των εκμεταλλεύσεων που έχουν εκτάσεις κάτω από 4 στρ. ή λαμβάνουν ενισχύσεις χαμηλότερες των 250 ευρώ, και με δεδομένο ότι η μέση έκταση ελαιώνων ανά ελαιοπαραγωγό στην Κρήτη συνετέλεσε ώστε χιλιάδες ελαιοπαραγωγοί, περίπου 30% του συνόλου, να τεθούν εκτός από ενισχύσεις.
Εγκατάλειψη ελαιοκαλλιέργειας και συνέπειες
Τα κατά καιρούς μέτρα της ΚΑΠ και η δραματική πτώση των τιμών παραγωγού οδήγησαν σε πραγματική σταδιακή εγκατάλειψη της ελαιοκαλλιέργειας σε όλη την χώρα και ιδιαίτερα στην Κρήτη.
Σύμφωνα με δηλώσεις Συνεταιρικών οργανώσεων και πληροφορίες του ΣΕΔΗΚ, εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα ελαιώνων, ιδίως στην Ανατολική Κρήτη, φέτος δεν συγκομίστηκαν ή και έμειναν ακαλλιέργητοι με σοβαρές οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες.
Οι ασυγκόμιστοι ελαιώνες, που φέτος εκτιμώνται σε 30.000 περίπου τόνους ελαιολάδου, σημαίνουν απώλεια ανάλογου οικονομικού εισοδήματος και σημαντικής απασχόλησης στην ενδοχώρα.
Η εγκατάλειψη της καλλιέργειας, που σημαίνει ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της αυτοφυούς βλάστησης και ζιζανίων, εγκυμονεί σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους από πυρκαγιές κατά την θερινή περίοδο οι οποίες προκαλούν σοβαρούς κινδύνους διάβρωσης του εδάφους.
Προτάσεις για νέα ελαιοκομική στρατηγική
Από τα παραπάνω, αβίαστα προκύπτει ότι, με την ευκαιρία της νέας ΚΑΠ και των στρατηγικών: «Από το χωράφι στο τραπέζι» και «Βιοποικιλότητα», που έχουν εξαγγελθεί από την ΕΕ, η χώρα μας πρέπει να χαράξει μια θαρραλέα «ελληνική ελαιοκομική στρατηγική» για αποκατάσταση, η υλοποίηση της οποίας θα πρέπει να επιδιωχθεί με μέτρα στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ άλλα και με συμπληρωματικά μετρά στα πλαίσια μιας εθνικής ελαϊκής πολιτικής.
Στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ προτείνεται :
- Ένταξη της Ελαιοκαλλιέργειας σε χωριστή ειδική «κατηγορία» ή «περιφέρεια» μέσα στην οποία οι άμεσες ενισχύσεις θα πρέπει να διατηρηθούν και αν χρειαστεί, να τεθούν σε πλαίσια μόνο περιφερειακής σύγκλισης.
- Τα προϊόντα των παραδοσιακών ελαιώνων (ελαιόλαδο, βρώσιμες) για λόγους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς πρέπει να ενταθούν σε συνδεδεμένες με την ποσότητα και ποιότητα ενισχύσεις.
- Οι μικροί ελαιοπαραγωγοί με ελαιώνες κάτω των 4 στρ. και ενισχύσεις κάτω από 250 ευρώ που έχουν εξαιρεθεί με την ισχύουσα ΚΑΠ, πρέπει να αποκατασταθούν και να υπαχθούν στα μέτρα των ενισχύσεων των 1250€ που προτείνεται από θεσμούς της ΕΕ για μικρούς παραγωγούς.
Στα πλαίσια της εθνικής ελαϊκής πολιτικής:
- Η διάθεση του ελαιολάδου θα πρέπει να εξυγιανθεί με θέσπιση μέτρων για την διάθεση του χύμα με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς των παραγωγών αλλά και υποστηρικτικών μέτρων για την δημιουργία μεγάλων βιώσιμων μονάδων τυποποίησης και εξαγωγών.
- Η «Συλλογική Δολωματική Δακοκτονία», η οποία αποτελεί μέθοδο με υψηλή περιβαλλοντική και διατροφική ασφάλεια, πρέπει να ενταχθεί στις φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις και η εφαρμογή της να τύχει πλήρους και έγκαιρης οικονομικής και επιστημονικής υποστήριξης.
- Οι ζημιές από καύσωνες στους ελαιώνες κατά την άνθηση –καρπόδεση θα πρέπει να τύχουν ασφαλιστικής κάλυψης από τον ΕΛΓΑ διότι η εξαίρεση τους με τον ισχύοντα κανονισμό είναι άδικη και δεν έχει καμία επιστημονική ή αγρονομική βάση.
