Κείμενο – Φωτογραφία: Νικόλαος Φουκαράκης
Αν είχαμε μια ανοιξιάτικη εικόνα του κάμπου του Λασιθίου στα πρώτα ακόμα χρόνια επί της Κρητικής πολιτείας θα βλέπαμε ένα κάμπο γεμάτο από σιτηρά μια απέραντη πράσινη θάλασσα.
Τα περιβόλια των Λασιθιωτών τότε ήταν πολύ μικρά και κοντά στα χωριά σε σημεία που υπήρχαν πηγές η το νερό ήταν κοντά στην επιφάνεια του εδάφους και από τα μικρά πηγάδια τους αντλούσαν το νερό με το πανάρχαιο σύνεργο άντλησης το γεράνι.
Σε αυτά φύτευαν όσπρια, λάχανα και λίγες πατάτες για τις ανάγκες του κάθε σπιτιού.
Ο ανεμόμυλος όμως ήταν η αιτία που άλλαξε η καλλιέργεια στον κάμπο του και κυριάρχησε η καλλιέργεια της πατάτας.
Στα χρόνια εκείνα στην Κρήτη είχαν εμφανιστεί να πωλούνται μύλοι Αμερικάνικου τύπου του εργοστασίου stover οι οποίοι όμως για τους Λασιθιώτες οι ανεμόμυλοι αυτοί πέρα από το μεγάλο κόστος που ήθελε η εγκατάσταση τους ή άντληση του νερού από την αντλία του συγκεκριμένου ήταν πολύ μικρή.
Την λύση για το πότισμα των κήπων στο Λασίθι την έδωσε τότε ο εξυπνότατος ξυλουργός Εμμανουήλ Παπαδάκης ο Σπιρτοκούτης έχοντας στο πλάι του ως παραγιούς τον Νίκο Μαυροφόρο και τον Στεφανή Μαρκάκη φτιάχνοντας τους πρώτους ξύλινους ανεμόμυλους που το κόστο τους ήταν στο 1/3 των αναφερόμενων Αμερικάνικων μύλων.
