Κείμενο – Φωτογραφία: Νίκος Γ.Χριστινίδης
Οι θρύλοι κι οι παραδόσεις που περιβάλλουν τον περίφημο τάφο του Δία, πάνω στον Γιούχτα, χρονολογούνται εδώ και πάνω από τριάντα αιώνες. Αποτέλεσμα να χαρακτηριστούν οι Κρητικοί ψεύτες γιατί ισχυρίζοντο ότι έθαψαν ένα Θεό που ,κατά τεκμήριο ,είναι αθάνατος.
Ο Λουκιανός γράφει ότι όλοι εμείς νομίζουμε ότι ο Δίας βροντά κι αστράφτει, ενώ οι Κρήτες, δεν αρκούνται να λένε ότι γεννήθηκε κι ανατράφηκε κοντά τους, αλλά λένε ακόμη, ότι αυτός έχει πεθάνει προ πολλού και μάλιστα δ ε ί χ ν ο υ ν και τον τάφο του πάνω στο βουνό Γιούχτας.
Η πεποίθηση αυτή είναι βαθειά ριζωμένη, ακόμη και σήμερα, σ’ όλους τους Κρητικούς και ιδιαίτερα στους Αρχανιώτες διαχρονικά. Μάλιστα πιστεύουν ότι ο τάφος αυτός είναι γεμάτος από α μ ύ θ η τ ο υ ς θησαυρούς.
Κάποτε λοιπόν ένας Αρχανιώτης ξυλοκόπος όταν ήταν έτοιμος να φορτώσει τα ξύλα, που είχε κόψει στον Γιούχτα, στο γαϊδούρι του, κάτω από την ψηλή κορυφή, είδε να περνά μπροστά του μια χρυσή γουρούνα με 7 χρυσά γουρουνάκια.
Στην προσπάθειά του να πλησιάσει την γουρούνα ή να πιάσει έστω και ένα μικρό της, αυτά έγιναν άφαντος.
Επηρεασμένος από τον μύθο σκέφτηκε ότι εκεί κοντά του θα είναι κι ο θρυλικός τάφος.΄
Εβαλε σημάδι ένα μεγάλο σωρό από πέτρες και έτρεξε στην Κωμόπολη να ειδοποιήσει συγγενείς και φίλους να πάνε μαζί να ψάξουν.
Όταν επέστρεψαν στο μέρος του δράματος είδαν ότι δεν υπήρχε κανένα σημάδι απ΄ αυτά, που πριν λίγες ώρες ,είχε βάλλει.
Ψάξανε επίμονα, για αρκετή ώρα, αλλά ο τάφος δεν βρέθηκε.
Αλλά δεν είναι μόνο οι ντόπιοι άνθρωποι που αναζητούν τον τάφο.
Υπάρχουν και αρκετοί ξένοι, που κατά καιρούς έχουν επισκεφθεί την Κρήτη, έχουν ανέβει στο Γιούχτα και ψάχνουν τον τάφο.
Μάλιστα ο Άγγλος περιηγητής του 19ου αιώνα, R. PASHLEY, είχε ανεβεί στον Γιούχτα το 1837 και ισχυρίζεται στο δίτομο βιβλίο του «ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ» (Έκδοση Βικελαίας 1991) ότι είχε ανακαλύψει τον τάφο και μάλιστα τον έχει σ χ ε δ ι ά σ ε ι στο εν λόγω βιβλίο.(βλ.εικόνα).
Άλλοι περιηγητές ισχυρίστηκαν ότι ο τάφος ήταν εκεί που έχει αποκαλυφθεί σήμερα το «ιερό κορυφής»,αλλά δεν ανήκε στον Ολύμπιο Δία, αλλά σε κάποιο βασιλιά της Κρήτης με το όνομα Ζήνα (Δία).
Αυτό επιβεβαιώνεται από μία επιγραφή που βρέθηκε στο μέρος αυτό: «Ενταύθα Ζαν κείται όν Δία κικλήσκουσιν». Δηλαδή εδώ κείται ο Ζαν που τον ονομάζουν Δία. Με την εκδοχή αυτή συμφωνεί και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης και μάλιστα αναφέρει ότι από τον Ζαν προήλθαν δέκα παιδιά που δυνάστευσαν στην Κρήτη, οι λεγόμενοι Κουρήτες.
Όπως βλέπουμε, η μη εύρεση του τάφου δίνει ελπίδες ότι τίποτα δεν έχει χαθεί και ότι μια μέρα οι θησαυροί του θα φέρουν τον πλούτο και την ευημερία στους γύρω κατοίκους και τότε τι θα έχουν να πουν οι ε π ι κ ρ ι τ έ ς των Κρητικών;….
