του Πέτρου Μηλιαράκη*
Οι προσεχείς εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνδέονται αρρήκτως και με τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το παρόν κείμενο εστιάζει στο περίφημο Maastricht debate που έλαβε χώρα με την απουσία του Μάνφρεντ Βέμπερ. Το debate αυτό έδωσε κρίσιμες ειδήσεις. Οι υποψήφιοι που αντιπαρατέθηκαν σ’ ένα δημόσιο διάλογο ήταν οι: Φράνς Τίμερμανς (εκ μέρους των Σοσιαλδημοκρατών), Μπας Έικχουτ (εκ μέρους των Πράσινων), Γκι Φερχόφσταντ (εκ μέρους των Φιλελεύθερων), Βιολέτα Τόμιτς (εκ μέρους της Αριστεράς) και Γιαν Ζαχράντιλ (εκ μέρους της Συμμαχίας των Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών).
ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ «ΣΤΙΓΜΑ»
Στο παρόν περίγραμμα είναι αδύνατον να παρατεθεί το σύνολο ή τα κυριότερα σημεία της τοποθέτησης του καθενός/καθεμίας των υποψηφίων για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, μπορεί να γίνει αναφορά επιγραμματικά στα εξής:
1) Ο Φρανς Τίμερμανς επισημείωσε την ανάγκη να φορολογηθούν οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας, ενώ ήταν ιδιαίτερος υπερασπιστής των ζητημάτων περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής. Υποστήριξε τους δέκα επτά (17) στρατηγικούς αναπτυξιακούς στόχους, ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το 2050 να παύσει εξαρτώμενη από τον άνθρακα. Ως προς την κοινωνική πολιτική που αφορά στους εργαζόμενους, υποστήριξε την θεσμοθέτηση ελάχιστου μισθού σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με κριτήριο, ο ελάχιστος μισθός να αντικρίζει το 60% του μέσου μισθού. Άξιο βεβαίως αναφοράς είναι ότι αντιπαρατέθηκε στις πολιτικές του Προέδρου των ΗΠΑ Τραμπ, δίνοντας ένα στίγμα περισσότερο Ευρωκεντρικό.
2) Ο Μπας Έικχουτ αντιπαρατέθηκε στους Φιλελεύθερους, στη βάση ότι υπερασπίζονται τις εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, παρά το δεδομένο ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τράμπ, αποχώρησε από τη συμφωνία για την κλιματική αλλαγή. Και ο Μπας Έικχουτ εμφανίστηκε ως υπέρμαχος της προστασίας του περιβάλλοντος, υποστηρίζοντας την αειφόρο ανάπτυξη και την πολιτική βιώσιμων στόχων. Δεν παρέλειψε δε να αναφερθεί και σε ζητήματα που αφορούν στη συνεργασία για την ασφάλεια και την τρομοκρατία, ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη περιορισμού ασύμμετρων υπερασπιστών του Facebook, της Google και του Amazon.
3) Ο Γιαν Ζαχράντιλ υπήρξε και αυτός υπέρμαχος της προστασίας του περιβάλλοντος υποδεικνύοντας την ανάγκη να παύσει πλέον η καύση του άνθρακα. Δεν παρέλειψε δε να αναφέρει τις επιφυλάξεις πολιτικών των Ανατολικών Χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σχετίζονται με τις ανησυχίες τους για την απώλεια θέσεων εργασίας, που συνδέονται αμέσως με την κατανάλωση και καύση του άνθρακα. Αναφέρθηκε επίσης και στα ζητήματα των «κίτρινων γιλέκων» στη Γαλλία που τα συνέδεσε ευθέως με τις φορολογίες στα καύσιμα. Τέλος δεν θα πρέπει να παραλειφθεί η αναφορά του και στην περίοδο του λεγόμενου «Ανατολικού Μπλοκ». Ο ίδιος δήλωσε με τρόπο απόλυτο τα εξής: «Έζησα σε καθεστώς κομμουνισμού τα πρώτα 26 χρόνια της ζωής μου και είχα εκτεθεί σε fake news από τη Ρωσία, αλλά ξέραμε ότι μας έλεγαν ψέματα…»
4) Η Βιολέτα Τόμιτς έδωσε σαφές στίγμα της πολιτικής της ενάντια στη λιτότητα και στις τραπεζοκεντρικές πολιτικές. Στράφηκε κατά της «ελίτ των Βρυξελλών», δίνοντας έμφαση ότι το συγκεκριμένο «σύστημα εξουσίας» προτάσσει τα συμφέροντα των Τραπεζών και των Πολυεθνικών Εταιρειών πάνω από τους ανθρώπους. Δήλωσε την απόλυτη αντίθεσή της στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές τονίζοντας ότι: «Η ακραία φτώχεια είναι πρόβλημα και γι’ αυτό πολλοί Ευρωπαίοι φεύγουν από τις χώρες τους. Πρέπει να τους βοηθήσουμε να οικοδομήσουν την κοινωνία τους ώστε να διαβιούν με ασφάλεια εκεί». Άξιο δε ιδιαίτερης αναφοράς είναι η απόλυτη θέση της όχι μόνο για δίκαιη φορολόγηση προς όλους, αλλά και για την επιδίωξη κατάργησης των λεγόμενων φορολογικών παραδείσων.
5) Ο Γκι Φερχόφσταντ υποστήριξε με τρόπο απόλυτο τη Συμφωνία των Παρισίων για τις εμπορικές συμφωνίες. Επίσης χαρακτήρισε «καταστροφή» το φόρο στα καύσιμα που επέβαλε ο Γάλλος Πρόεδρος, με αποτέλεσμα τη δημιουργία του Κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων, ενώ έδωσε κατ’ουσίαν εύφημη μνεία στο Γάλλο Πρόεδρο που αναγνώρισε το λάθος του. Με τη σειρά του και ο Γκι Φερχόφσταντ δεν απέφυγε να αναφερθεί στην κοινωνική πολιτική στο επίπεδο όμως εξασφάλισης της ελάχιστης προστασίας στην κοινωνική ασφάλιση που πρέπει να είναι ομοεπίπεδη σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναφέρθηκε επίσης στον ιδιαίτερο προβληματισμό του για την έλλειψη μιας συνολικής Ευρωπαϊκής Μεταναστευτικής Πολιτικής, η οποία δεν θα ενισχύει τους Εθνικιστές και Λαϊκιστές. Επέκρινε δε το Μάνφρεντ Βέμπερ για τη μη συμμετοχή του.
ΜΙΑ «ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΙΚΟΝΑ» ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΣΤΕΡΟΥΣ:
Ενταύθα (λόγω χώρου) δεν μπορεί να γίνει αναφορά στη Σκα Κέλερ, στον Μπας Άικχουτ, στον Νίκο Κούε, στην Βιολέτα Τόμι και στον Γιαν Ζαχραντίλ. Ωστόσο θα πρέπει επιγραμματικώς να αναφερθούμε στα επικρατέστερα πρόσωπα που «πολιορκούν» τη θέση του Προέδρου της Κομισιόν:
· Ο Βαυαρός Μάνφρεντ Βέμπερ που απουσίαζε από τη συγκεκριμένη συζήτηση είναι ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Εμφανίζεται ως σκληρός φιλοευρωπαϊστής, εξ ου λόγου και είναι υπέρμαχος της διακοπής της κατασκευής του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 μέσω Γερμανίας. Χαρακτηρίζεται για ακραίες συντηρητικές τάσεις σε βαθμό που ανέχεται τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν σε σχέση με την προσφυγική πολιτική.
· Ο Ολλανδός Φρανς Τίμερμανς είναι μια ισχυρή προσωπικότητα, ιδιαίτερου κύρους. Εκπροσωπεί αυτό που θα μπορούσε να λεχθεί αβιάστως την αριστεία. Διαθέτει ιδιαίτερη παιδεία και γλωσσομάθεια καθόσον είναι κάτοχος της αγγλικής, γαλλικής, γερμανικής, ιταλικής και ρωσικής γλώσσας.
· Η Δανή Μαργκρέτε Βεστάγκερ, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι είναι ιδιαιτέρως ικανή. Προέρχεται δε από χώρα με «παρέκκλιση», ήτοι χώρα που ενώ δεν ανήκει στο σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήτοι στο ευρωσύστημα, εν τούτοις είναι μια ευημερούσα χώρα, της οποίας διετέλεσε Υπουργός Οικονομίας και Εσωτερικών.
Στις ευρωεκλογές του 2019 οι Ευρωπαίοι πολίτες θα πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στον ευρωσυντηρητισμό που είναι συνώνυμος του νεοφιλελευθερισμού και στην κεντροαριστερά που υπερασπίζεται την κοινωνική συνοχή και το κοινωνικό κράτους δικαίου. Οι Λαοί θα αποφασίσουν…
——————————————–
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).