Το φαράγγι του Αμπά σχηματίζεται περίπου 53χλμ νότια του Ηρακλείου, στα άγρια Αστερούσια Όρη.
Ο ποταμός Μουσούλης που το διαρρέει το χειμώνα συγκεντρώνει τα νερά από τις πηγές του οροπεδίου των Παρανύμφων και του Αμυγδάλου (περίπου 700μ υψόμετρο) και τα μεταφέρει στην παραλία των Τριών Εκκλησιών.
Η ομαλή πορεία του ποταμού στο εύφορο οροπέδιο διακόπτεται πολύ απότομα όταν συναντάει το βραχώδες ρήγμα των Αστερουσίων, σχηματίζοντας τον επιβλητικό καταρράκτη του Αμπά.
Ο καταρράκτης του Αμπά έχει συνολικό ύψος 145μ και αποτελεί το δεύτερο ψηλότερο καταρράκτη της Ελλάδας σε κατακόρυφη πτώση, μετά τον καταρράκτη του Μάστορα στο φαράγγι του Χα (215μ).
Ακριβώς πάνω από τον καταρράκτη φτάνει δρόμος, όπου μας οδηγεί πινακίδα μετά τους Παρανύμφους, στο δρόμο για τις Τρεις Εκκλησιές.
Στο σημείο στάθμευσης υπάρχει ερειπωμένος νερόμυλος και από εκεί ξεκινάει πολύ σύντομο μονοπάτι κατά μήκος του γκρεμού που οδηγεί σε σημείο με τρομερή θέα τόσο στον καταρράκτη, όσο και στη θάλασσα.
Παρόλο που φαίνεται αδιανόητο να κατέβει κάποιος στη βάση του καταρράκτη χωρίς τεχνικό εξοπλισμό, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων υπήρχε παλιά μονοπάτι που έφτανε ως εκεί.
Μάλιστα, λένε ότι το όνομα Αμπάς το παίρνει από το «αββάς» (ιερέας), καθώς στη βάση του μεγάλου καταρράκτη ασκήτευε κάποτε ένας μοναχός.
Μέσα στο φαράγγι που σχηματίζεται μετά το μεγάλο καταρράκτη και καταλήγει στη θάλασσα, υπάρχουν κι άλλοι μικρότεροι καταρράκτες.
Το φαράγγι έχει ασφαλιστεί από τους σπηλαιολογικούς συλλόγους της Κρήτης κι έτσι μια μικρή ομάδα από έμπειρους canyoners μπορεί να το κατέβει σε περίπου 7 ώρες.
Συνολικά υπάρχουν 21 καταβάσεις, από τις οποίες η μεγαλύτερη έχει ύψος 45μ (ο μεγάλος καταρράκτης έχει 4 αλλαγές στον αέρα).
Οι γκρεμοί της ευρύτερης περιοχής φιλοξενούν το μεγαλύτερο νησιωτικό πληθυσμό αρπακτικών πτηνών σε όλη την Ευρώπη και πρέπει να αποφεύγεται η κατάβαση κατά την αναπαραγωγική περίοδο (δηλαδή τους χειμερινούς μήνες).
Κείμενο: cretanbeaches.com – Φωτο: Antonis Bertsias