Ο επικήδειος λόγος του Πανοσιολ. Αρχιμ. Ιεροθέου Χιώτη, Προϊσταμένου της Ενορίας Αγίου Αντωνίου Καστελλίου στη νεκρώσιμη ακολουθία του αδικοχαμένου Μανώλη Γαρεφαλάκη:
«Μακάριοι οἱ νεκροὶ οἱ ἐν Κυρίῳ ἀποθνήσκοντες ἀπ᾿ ἄρτι.
…ἵνα ἀναπαύσωνται ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν·
τὰ δὲ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ᾿ αὐτῶν». (Αποκ. 14, 13)
Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Κνωσού κ. Πρόδρομε,
Αξιότιμε κ. Δήμαρχε,
Εντιμότατε κ. Αρχηγέ,
λοιπές αρχές και εξουσίες του Τοπου,
πενθηφορούνες γονείς Νίκο και Μαρία,
λοιποί συγγενείς, τεθλιμμένο εκκλησίασμα,
Με τους λόγους τούτους εκ της Ιεράς Αποκαλύψεως δυνάμεθα, άκροις δακτύλων, να αναφερθούμε εις το θλιβερό τούτο γεγονός του αδοκήτου θανάτου του πολυκλαύστου και ευέλπιδος Μανώλη.
Εις το θλιβερό τούτο άκουσμα οι πάντες συνεκλονίσθημεν και εν ριπή οφθαλμού συναισθάνθημεν την ματαιότητα του βίου τούτου, διότι «ώσει καπνός αι ημέραι ημών» (Ψαλμ. 101, 12). Εν τη ματαιότητι του προσκαίρου βίου ημών διαρκώς αγωνιζόμεθα εκ των ποικίλων πειρασμών και επιθέσεων του αλλοτρίου να κερδίσουμε την αιώνιο ζωή. Είναι μακάριοι οι εν Κυρίῳ αποθνήσκοντες δια ν’ αναπαυθούν από τους κόπους των• τα δε ενάρετα έργα των θα τους συνοδεύουν σαν θησαυρός αναφαίρετος εις την άλλην ζωήν, ως απόδειξη της πίστεώς τους και συνήγορός τους ενώπιον του δικαίου Θεού.
Η Θεϊκή εκλογή των ανθρώπων εκ του ορατού τούτου κόσμου εις τον αιώνιο και αόρατο εξυπηρετεί το Θείον θέλημα, το οποίο δεν δυνάμεθα να το γνωρίζουμε, καθότι τα πνευματικά ημών όμματα είναι ανώριμα να το αντιληφθούν. Η εξ αρπαγής εκδημία του αδελφού μας υποκρύπτει ένα πνευματικό θείον σχέδιο, το οποίο σίγουρα είναι δια την διασφάλιση της σωτηρίας της ψυχής του κατά το «μακάριοι οὕς ἐξελέξω, καὶ προσελάβου, Κύριε…»
Θεοφιλέστατε, αγαπητοί αδελφοί.
Το πένθος βαρύ! Η απώλεια μεγάλη! Ο θρήνος σπαρακτικός!
Οι πάντες κλαίομεν έμπροσθεν εις τον άπνουν μεθ’ ημών προκείμενον και εν τιμή εκ της εκκλησίας και συμπάσης της πολιτείας προπεμπόμενον, κύκλω ανθέων και πλήθους λαού αετό της Πολεμικής ημών Αεροπορίας, ως και ο Χριστός έκλαυσεν τον Λάζαρον, όμως παρηγορούμεθα εκ της υπό του Κυρίου Αναστάσεως αυτού.
Ο Μανώλης ήτο υπόδειγμα καλοσύνης, ανδρείας, θάρρους, αποφασιστικότητος, ήθους και πίστεως! Εγενήθη το έτος 1987 εδώ εις το Καστέλλι και τας εγκυκλίους σπουδάς του διήκουσεν εις τα εκπαιδευτήρια της κωμοπόλεως ημών. Εν συνεχεία εισήχθη εις την Σχολήν της Αεροπορίας εκ της οποίας εξεπλήρωσε πόθον παιδικόν, να καταστεί πιλότος.
Οι ώρες εις τους αιθέρες πολλές, οι αναχαιτίσεις επίσης. Άπαντες εδώ εις το Καστέλλι γνωρίζαμε πότε ήτο χειριστής ο Μανώλης και τούτο διότι μας έδινε το στίγμα του εκ του ήχου του αεροσκάφους.
Εκ της θέσεώς του ως μαχίμου εις την ομάδα «Ζευς» της Πολεμικής ημών Αεροπορίας, κατατάσσεται εις τους ήρωας και εκ της τελευτής του εις τους μάρτυρας της ασφάλτου. Σήμερον θρηνούμε και πάσχουμε ως άνθρωποι, οι γονείς, η αδελφή, οι προπάτορες και προμήτορες, συγγενείς τε και φίλοι, το Καστέλλι, το Ηράκλειο, η Κρήτη και η Ελλάδα, έναν άξιο αετό, ένα ευαίσθητο και καλόψυχο παιδί, έναν επίγειο άγγελο.
Μανώλη, καλό μας παιδί, αδελφέ πεφιλημένε!
Εξέρχεσαι εκ του κόσμου τούτου εις την αιωνιότητα αφήνοντας τεθλιμμένους ανθρώπους. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης μας λέγει ότι «…πάντες οἱ ἐν τοῖς µνηµείοις ἀκούσονται τῆς φωνῆς αὐτοῦ, καὶ ἐκπορεύσονται, οἱ τὰ ἀγαθὰ ποιήσαντες εἰς ἀνάστασιν ζωῆς…» (Ιω. 5, 28-29). Εκεί ευχόμεθα άπαντες οι ενταύθα παρευρισκόμενοι να τύχεις! Εις ανάστασιν ζωής, της τρυφής του Παραδείσου, εις την αιώνιο δόξα και ύμνηση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Ημείς δε, θα έχομεν παρακαταθήκη και θα ενθυμούμεθα το χαμόγελό σου, την καλήν σου καρδία, το γενναίο σου φρόνημα υπέρ της φιλτάτης ημών Πατρίδος και τον αποχαιρετισμό σου εις όλο το Καστέλλι με τον ήχο του αεροσκάφους, που χειρίστηκες την παρελθούσα Πέμπτη.
Περαίνοντας, ως ελάχιστο φόρο τιμής επέτρεψέ μοι Μανώλη να σε αποχαιρετήσω εκ μέρους όλων των Κατοίκων της Ενορίας Καστελλίου με τρεις μαντινάδες του Μανώλη Ζερβακάκη:
«Χατίρι δεν εχάλασες ποτέ σου των ανθρώπω
κ’ οι κόποι τω γονέων σου είχανε πιάσει τόπο.»
«Τιμή μεγάλη στο χωριό ήταν η λεβεντιά σου,
γι’ αυτό θα μείνει αθάνατο για πάντα το όνομά σου.»
«Πάλι φτερά στους ώμους σου θα ‘χεις να ξεχωρίζεις
και να ‘ρχεσαι στου Κύρη σου το σπίτι να καθίζεις.»
Καλή ανάπαυση,
καλή αντάμωση αγαπημένο μας παιδί