Κείμενο – βίντεο: Νίκος Σαράντος
Σε ένα άγνωστο για τον πολύ κόσμο, ιδιόμορφο και εντυπωσιακό μνημείο, με βαριά ιστορία, θα σας ταξιδέψω μέσα από το drone μου και την φωνή του Νίκου Ξυλούρη, σήμερα. Ανεβαίνοντας τον Ψηλορείτη στα 1450 περίπου μέτρα αντικρίζουμε το οροπέδιο της Νίδας με το Ιδαίον Άντρο την σπηλιά του Δία.
Πέτρα, βουνό, χαράκια…
Τόπος με άγρια ομορφιά, που με έναν ανεξήγητο τρόπο σου γεμίζει την ψυχή με ζεστασιά, σε αγκαλιάζει και σε κάνει ένα με αυτόν.
Εκεί κρυβόντουσαν και δρούσαν αντάρτικες αντιστασιακές ομάδες και κάτοικοι από τα γύρω χωριά που έδιναν τον αγώνα τους ενάντια στα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής.
Κάθε πέτρα του Ψηλορείτη έχει και μια αιματοβαμμένη ιστορία να διηγηθεί από την ηρωική αντίσταση των κατοίκων των γύρο χωριών και τις θηριωδίες που έκαναν οι Γερμανοί ναζί.
Με εκτελέσεις, βασανισμούς και το μαρτυρικό ολοκαύτωμα των Ανωγείων.
Οι κάτοικοι των Ανωγείων ήταν αυτοί που βοήθησαν την Γερμανίδα γλύπτρια Καρίνα Ρεκ όταν στα τέλη της δεκαετίας του 1980 αισθάνθηκε την ανάγκη να ζητήσει συμβολικά συγνώμη εκ μέρους των συμπατριωτών της, κατασκευάζοντας τον «Αντάρτη της ειρήνης».
Ένα μνημείο αφιερωμένο την ειρήνη μεταξύ των λαών και παράλληλα φόρος τιμής τους ανυπόταχτους Κρητικούς αντιστασιακούς.
Ο «Αντάρτης της ειρήνης» έχει την μορφή φτερωτού Αγγέλου που κείτεται στο χώμα. Μέρος του αριστερού του ποδιού και χεριού είναι μέσα στο χώμα και συμβολίζουν το δέσιμο με τη γη.
Το σχήμα του δεν φαίνεται από το ίδιο ύψος στο έδαφος, παρά μόνο από ψηλά.
Αυτό του προσδίδει και μια ιδιαίτερη μοναδικότητα ως ένα γλυπτό που διακρίνεται σωστά μόνο από εναέρια μέσα σε υψόμετρο κάθετα επάνω του ή από δορυφόρο.
Έχει μήκος 30 και πλάτος 10 μέτρα και το δεύτερο αλλά εξίσου σημαντικό στοιχείο που κάνει το μνημείο ακόμα πιο σημαντικό, είναι ότι κατασκευάστηκε από τις πέτρες που είχαν τοποθετήσει οι ντόπιοι στο οροπέδιο της Νίδας για να μην μπορούν να προσγειώνονται τα Γερμανικά πολεμικά αεροσκάφη.
Η κατασκευή του τελείωσε το 1990 και τα έξοδα πληρώθηκαν από το Υπουργείο Τουρισμού της Γερμανίας.
Η Καρίνα που έζησε κάποια χρόνια στα Ανώγεια και θεωρείται πλέων Κρητικιά είχε δηλώσει από την αρχή «ούτε δραχμή δεν θα διαθέσει Έλληνας για το έργο αυτό, γιατί κάθε μάρκο από συμπατριώτες μου θα είναι και μια πέτρα λήθης και συγγνώμης που θα επιτρέψει το μεγαλείο της συναδέλφωσης και της ειρήνης».
Αν θελήσετε να επισκεφτείτε το μνημείο, βρίσκεται στο Ανατολικό άκρο το οροπεδίου της Νίδας στην τοποθεσία “Γριά Αλουτσά” και μπορεί να περάσετε από δίπλα του χωρίς να το αναγνωρίσετε.
Θα σας φανεί σαν μια συστάδα από πέτρες.
Θα μπορέσετε να πάρετε μια ιδέα, υπό γωνία, για το σχήμα του μόνο ανεβαίνοντας στους γύρω λόφους.
Αξίζει…