Γράφει ο Μιχάλης Ανδριανάκης*
Παρά τις κακές σχέσεις ανάμεσα στους ορθόδοξους και τους καθολικούς στα χρόνια της Βενετοκρατίας, σε κάποια πράγματα συμφωνούσαν.
Οι καθολικοί τιμούσαν ιδιαίτερα παλιές εικόνες των ορθοδόξων όπως η Παναγία η Μεσοπαντίτισσα.
Οι ορθόδοξοι από την πλευρά τους τιμούσαν ιδιαίτερα τον Άγιο Φραγκίσκο, το “Φτωχούλη του Θεού”, του οποίου η ανάπτυξη της λατρείας συνέπεσε με το χρόνο, που οι Βενετοί επιχειρούσαν να εδραιωθούν στην Κρήτη.
Οι κρητικοί πήγαιναν στα μεγάλα μοναστήρια του αγίου, που είχαν κτιστεί στις πόλεις της Κρήτης, αντίθετα με την τακτική που ακολουθούσαν γενικότερα.
Έδιναν στα παιδιά τους το όνομα “Φρατζέσκος”, ή “Φραγγιός”, όπως επικράτησε κυρίως στην απομονωμένη επαρχία Σφακίων, όπου ο άγιος Φραγκίσκος είχε “μεγάλη πέραση”.
Έφτασαν στο σημείο να τον περιλάβουν ακόμη και ανάμεσα στους δικούς τους αγίους στην τοιχογράφηση κάποιων ναών του νησιού.
Στην απεικόνισή του βέβαια κράτησαν τις ιδιαιτερότητες, όπως είναι το ξυρισμένο κεφάλι και πρόσωπο(η “παπαλήθρα”), το ιδιόρρυθμο μοναχικό ράσο , το χαρακτηριστικό κομποσκοίνι και τα σανδάλια, τον απέδωσαν όμως με το χαρακτηριστικό τρόπο, που αποδίδουν και τους δικούς τους αγίους και του δίνουν το όνομα “Φρατζέσκος”.
Η παράσταση που βλέπουμε, υπάρχει σε πεσσό του κεντρικού κλίτους του ναού της Παναγίας Κεράς στην Κριτσά Λασηθίου και είναι έργο ενός καλού τεχνίτη των μέσων του 14ου αιώνα.
* Ο κ. Μιχάλης Ανδριανάκης είναι Επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων Χανίων
