Ήρθαν κάπως αργά στην έκθεση. Εκείνος μεγάλος, με δεκαετίες πολλές να βαραίνουν τα πόδια του. Η κυρία νεότερη. Κάτι σαν κόρη, σαν συγγενής, σαν φύλακας άγγελος. Στο ένα της χέρι κρατούσε ένα ελαφρύ φορητό κάθισμα. Χαιρέτησαν με ευγένεια και προχώρησαν.
Βρισκόμουν εκεί καθώς περίμενα ένα σχολείο για ξενάγηση στα άδυτα της εθιμικής μας ζωής, στην άυλη κοινή μας κληρονομιά. Μα τούτοι οι άνθρωποι, και κυρίως ο ηλικιωμένος κύριος, μονοπώλησαν την προσοχή μου. Τον κοίταζα καθώς προχωρούσε με βήμα βαρύ, αργά, πολύ αργά, κοίταζα και την κυρία που τον υποβάσταζε. Σταμάτησαν στην πρώτη φωτογραφία, η κυρία άνοιξε το φορητό κάθισμα και τον βοήθησε να καθίσει. Έμεινε για λίγα λεπτά στην ίδια θέση, παρατήρησε προσεκτικά την εικόνα και διάβασε τη λεζάντα. Όταν τελείωσε η κυρία μετακίνησε το κάθισμα στη δεύτερη, στην τρίτη, στην τέταρτη εικόνα. Παντού τα ίδια, μελετούσε τις φωτογραφίες, ίσως και κάτι να σχολίαζε αλλά ούτε εγώ ούτε κάποιος από το εξαιρετικό και ευγενέστατο προσωπικό της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου τόλμησε να πλησιάσει, δεν θέλαμε να αλλάξουμε τίποτα από τούτη τη μέθεξη. Έτσι πέρασαν από όλα τα εκθέματα, βήμα με βήμα. Κι όταν τέλειωσαν με πλησίασαν. Με το βήμα πιο αργό τώρα. Πρόσεξα ιδιαίτερα τον κύριο και συλλογίστηκα τον κόπο του, τον αγώνα του, την προσπάθειά του να ξαναζήσει στιγμές από την πρώιμη νεότητά του. Ήταν μια μορφή που θύμιζε κάτι από τα περασμένα. Ψηλός, λιγνός, με τον αγώνα της βιωτής χαραγμένο στο μέτωπο. Ήθελε, είπε, να με ευχαριστήσει για την έκθεση. «Όχι εσείς, εγώ να σας ευχαριστήσω για τη συγκίνηση που μου προσφέρατε» είπα, και ψέματα δεν έλεγα.
Ευγνώμων για όσα λέγονται και όσα γίνονται κάθε μέρα στον Άγιο Μάρκο. Μα πιο πολύ ευγνώμων για τις συγκινήσεις που προσφέρουν οι αντιδράσεις τούτων των «απλών» ανθρώπων.
Νίκος Ψιλάκης, Νοέμβριος 2023
ΣΗΜ. Η φωτογραφία είναι της Μαρίζας Χριστάκη.
Πηγή: karmanor.gr
