Γράφει ο Σταύρος Φωτάκης
Στο πρώτο Βιβλίο μου με τίτλο : Το χωριό μου Άγιος Ιωάννης Χλιαρός …. , που εκδόθηκε το 2006 [1] , καταγράφω τα παρακάτω στοιχεία που είχαν προκύψει τότε από τις έρευνες μου, για την ονομασία του οικισμού : «Είναι αξιοσημείωτο ότι, ο πρόσθετος χαρακτηρισμός χρησιμοποιείται κυρίως στη γενική κτητική δηλαδή του Χλαρού (1607), του Χλιαρού. . , του Χλωρού και αυτό μας οδηγεί στη σκέψη και εν γένει στο συμπέρασμα ότι, του Χλαρού ή Χλιαρού είναι κτητικός προσδιορισμός. Είναι πολύ πιθανόν το Μοναστήρι του Άϊ Γιάννη από το οποίο πήρε την ονομασία του αργότερα ο οικισμός να ανήκε σε κάποιον ονόματι Χλαρόν ή Χλιαρόν ή Χλωρόν και ήρθε στην ονομασία του μοναστηριού και το επώνυμο του κτήτορα. Βεβαίως σήμερα δεν υφίσταται και είναι άγνωστο ποτέ απαλείφθηκε.»
Αφού διάβασε το βιβλίο μου ο αγαπητός φίλος καθηγητής, ερευνητής, συγγραφέας αείμνηστος Γιώργος Π. Ο Εκκεκάκης, με επιστολή-σχόλιο που μου έστειλε τότε, δηλαδή πριν από 15 χρόνια, πληροφορήθηκε τα παρακάτω : «Το βιβλίο σας μου έδωσε το κίνητρο να ξαναδώσω το αρχείο μου με τα Ρεθεμνιώτικα χωριά. Είδα λοιπόν ότι κι εγώ έχω υπογραμμίσει τη γενική κτητική (του Κλαρού) απ’ όπου πιστεύω βγήκε το επώνυμο Κλαροτζάννες που αναφέρει ο Μπουνιαλής. Από κάποιον Τζάννε (=Ιωάννη) Κλαρό, προφανώς. Δεν αποκλείεται δηλαδή ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Νικηφόρος ο Γ΄ (το επώνυμο του οποίου ήταν Κλαροτζάννες) δεν είχε τις ρίζες του στο χωριό σας . Όλα αυτά για την ώρα είναι βεβαίως με πολλά ερωτηματικά, αλλά δεν αποκλείεται να τεκμηριωθούν στο μέλλον».
Μετά από την παραπάνω πληροφορία μου δόθηκε ξανά η αφορμή να ψάξω περισσότερο για το συγκεκριμένο σημαντικό πρόσωπο και να γράψω τα λόγια. Συνέχισα λοιπόν την έρευνά μου, από την οποία προέκυψε παρακάτω τα επιπλέον στοιχεία από την Ελληνκή Βικιπαίδια :
1.Ο Νικηφόρος Α΄ ο Κλαροτζάνης ήταν Πατριάρχης Αλεξανδρείας μεταξύ των ετών 1639 και 1645. Καταγόταν από την Κρήτη. Ο λόγιος ιεράρχης και διακρίθηκε για τη δράση του στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο της Πατριαρχίας του Κύριλλου Λούκαρη. Εξετάστηκε με την υποστήριξη των φιλολατίνων αντιπάλων του Κύριλλου Λούκαρη, διαδεχόμενος τον Μητροφάνη Κριτόπουλο. Παρά ταύτα, δεν υποστήριξε τους Λατίνους και την Ένωση. Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχίας του συγκρούστηκε με τους Σιναΐτες μοναχούς και περιόδευε στη Ρωσία, διοργανώνοντας Εράνους υπέρ του Πατριαρχείου. Πέθανε το 1645.
2.Σχετικό επίσης άρθρο στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ του Ηρακλείου της 22/10/2004 αναφέρει :
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΚΛΑΡΟΤΖΑΝΕ(Σ) – Ο… πολυτάξιδος
Ο ιεράρχης που μετέφρασε στη δημοτική το Ευαγγέλιο πριν 4 αιώνες
Ο Νικηφόρος Κλαροτζάνε, κρητικός επίσης , με καταγωγή από το Ρέθυμνο βρισκόταν στην υπηρεσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Κ. Λούκαρι και έζησε από κοντά τα δραματικά γεγονότα της εξόντωσής του. Το κοσμικό του όνομα ήταν Νικόλαος. Χειροτονήθηκε Πατριάρχης στην Κωνσταντινούπολη, τον Μάιο του 1639 διαδεχόμενος τον Μητροφάνη Κριτόπουλο (διάδοχο του Σπαρταλιώτη) σε ατμόσφαιρα θρησκευτικής αναταραχής λόγω της λατινικής προπαγάνδας στις ορθόδοξες περιοχές της. Ο νέος Πατριάρχης ενημέρωσε το ποίμνιό του για την εκλογή και αναχώρησε για τη Βλαχία, τη Ρωσία και την Ιβηρία με στόχο την οικονομική ενίσχυση του Πατριαρχείου. Επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια τον Οκτώβριο όμως συνήθιζε να μετακινείται συχνά, γεγονός που συνέβαλε στη διόγκωση προβλημάτων και στην επίδειξη των σχέσεων Πατριαρχείου – Μονής Σινά. Παρά την πολυτάραχη εποχή της πατριαρχείας του, ο Κρητικός Πατριάρχης Νικηφόρος Κλαροτζάνες, λόγω των πολλών επικοινωνιών, που είχε αναπτύξει, με τις τόσες αποδημίες του, καταστεί ευρύτερα γνωστός, αλλά και εν πολλοίς αγαπητός και εκτιμητής ιεράρχης.
Θεωρείται πολύ πιθανό ο προαναφερόμενος Πατριάρχης να κάνει τη ρίζα του στο χωριό μας, τον Άγιο Ιωάννη (Χλιαρό ή Χλωρό ή Χλαρό) Αμαρίου Ρεθύμνου, όπως αναφέρεται «ήταν κρητικό με καταγωγή από το Ρέθυμνο». As yanei aiania η μν.
[1] .Σταύρος Ε, Φωτάκης. Τον χοϊό από άλατο, Ιωάνη ….16
