Της Μαρίας Καραταράκη
Κάνοντας μια βουτιά στις παιδικές μου αναμνήσεις φέρνω στα μάτια μου την εικόνα ενός μικρού βυζαντινού ναού που οι τοίχοι ήταν καλυμμένοι με τοιχογραφίες Στο κέντρο της σκεπής δέσποζε η μορφή του Παντοκράτορα που έδινε την εντύπωση ότι μας κοίταζε σε όποιο σημείο του ναού και να βρισκόσουν. Ήταν μονόκλιτη βασιλική με σαμαρωτή στέγη και πέριξ αυτού απλωνόταν το κοιμητήριο του χωριού. Εμείς τα παιδιά ανεβαίναμε στη σαμαρωτή στέγη και κάναμε τσουλήθρα. Πού να ξέραμε τότε ότι η εκκλησίτσα μας ήταν ένα βυζαντινό μνημείο!!
Αγνοώντας και οι μεγαλύτεροι την ιστορική του αξία την γκρέμισαν το 1966 επηρεασμένοι από το πνεύμα τού κακώς εννοούμενου εκσυγχρονισμού, θύματα του οποίου υπήρξαν άπειρα μνημεία Έκτισαν λοιπόν ένα ναό μονόκλιτο, ρυθμού Βασιλικής. στα θεμέλια παλαιού Ναού..
Μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα την ανεπανόρθωτη ζημιά είχε γίνει Έλυσα και τη απορία μου για ποιο λόγο οι τοιχογραφίες ήταν μισοκαμένες και ο Ναός μαυρισμένος Στην επανάσταση του 1866 το χωριό μας υπέστη σοβαρές καταστροφές από τους Τούρκους: «Τας ημίσεις εκ των 20 οικιών και την εκκλησίαν Δεσπότης Χριστός απετέφρωσαν». (Κατ. Τσατσαρωνάκη, Μια έκθεση ωμοτήτων του 1866).
Απο φοιτητική εργασια Ρεθεμνιώτη Φοιτητή με τίτλο “ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ” πήρα την παρακάτω πληροφορία:
“”Τὴν ἔλλειψη ἱερέων σὲ ἕνα χωριὸ τῆς Ἀνα-τολικῆς Μεσαρᾶς ἐπικαλεῖται τὸ 1620 ὁ εὐγενὴς Μαρὴς Ντεμέτζο τοῦ Ἀνδρέα, ποὺ παραχώρησε μιὰ ἐκκλησία ἀφιερωμένη στὸν Σωτήρα Χριστὸ μὲ τὴν ἐνορία της στὸ χωριὸ Φουρνοφάραγγο στὸν διάκονο Γεώργιο Νταρνιάνη μὲ τὴν προϋπόθεσηνὰ λάβει τὴν ἄδεια τῶν Ἀρχῶν καὶ νὰ πάει νὰ χειροτονηθεῖ ἱερέας,+ γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ψυχῶν τῶν κατοίκων «ἔστοντας τὲ νὰ μὴν εὑρίσκεται ἐκεῖ ιερέας ἀπὸ μακρὰ χωρία εἰς τζὴ χρείας τος»
Σε ελευθερη μετάφραση
“Επειδη υπήρχε έλλειψη ιερέων, σε ένα χωριό της Ανατολικής Μεσαράς , το 1620 ο ευγενής Ντεμέντζο Μαρής του Ανδρέα ( Βενετσιάνος;;;) Χάρισε στον διάκονο Γεώργιο Νταρνιάρη την εκκλησία του Σωτήρα Χριστού στο Φουρνοφάραγγο Όμως έβαλε έναν όρο: Αυτός , ο διακονος Νταρνιάρης, να πάει να χειροτονηθεί ιερέας για την ψυχή των κατοίκων του χωριού, ώστε να υπάρχει ιερέας στην ενορία τους και να μην περιμένουν ιερέα απο μακρινά χωριά, για να καλύπτουν τις ανάγκες της πίστης τους”.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
+Οι Βενετοί απομάκρυναν τους Ορθόδοξους αρχιερείς της νήσου, ονόμασαν την Εκκλησία Κρήτης Αρχιεπισκοπή, κατά τα λατινικά πρότυπα, και εγκατέστησαν λατίνο αρχιεπίσκοπο και λατίνους επισκόπους, Αυτό είχε σαν συνέπεια να μην υπάρχουν ορθόδοξοι επίσκοποι, για να χειροτονούν ιερείς Είναι φανερή προσπάθεια να εκλατινίσουν τον ορθόδοξο κρητικό λαό, ο οποίος εντούτοις παρέμενε φανατικά προσηλωμένος στο δόγμα των πατέρων του Όσοι λοιπόν ήθελαν να χειροτονηθούν ιερείς κατέφευγαν στα Κυθηρα ή σε άλλα νησιά που υπήρχαν επίσκοπο
