Του Δημήτρη Χρ. Σάββα
Κάτι το ωραίο, κάτι το διαφορετικό, κάτι το σπάνιο είχε αυτή η εποχή, αυτές οι μέρες, σ’ αυτή την πόλη. Με ευλάβεια, ευσέβεια και πίστη οι Καστρινοί περίμεναν τη μεγάλη εβδομάδα και φυσικά την εορτή της Λαμπρής. Έκαναν τα πάντα στις φρεσκοασπρισμένες γειτονιές τους να λάμπουν, στις αυλές των σπιτιών τους να είναι όλα καθαρά, σ’ εκείνες τις αυλές, που μόλις άνοιγε η πελώρια εξώπορτα αντίκριζε το μάτι του κάθε είδους λουλούδι, με τα γιασεμιά κυρίως και τους ανθούς της λεμονιάς και της νεραντζιάς να σου παίρνουν το μυαλό.
Κάποια αντίστοιχη εικόνα παρουσίαζε και η πόλη, κλεισμένη μέσα στα ψηλά μπεντένια με τους εμπορικούς της δρόμους, ανάμεσα στους οποίους ξεχώριζε για την υπερβολική τους κίνηση η πλατειά στράτα (σημερινή λεωφόρος Καλοκαιρινού), οι διάφορες άλλες κεντρικές της συνοικίες, οι αγορές της με την ασυνήθιστη κίνηση αυτών των ημερών, καθώς και η πολύβουη δραστηριότητα στο λιμάνι που δεχόταν λόγω της κινήσεως και των επισκέψεων τους νοσταλγούς της πατρίδας, οι οποίοι ερχόντουσαν για να περάσουν τις άγιες αυτές ημέρες κοντά σε συγγενείς και φίλους.
Χαρακτηριστική η εικόνα να ανεβαίνουν δεκάδες νεοαφιχθέντες την οδό πλάνης (σημερινό πεζόδρομο 25ης Αυγούστου), οι οποίοι ανηφόριζαν με τις βαλιτσούλες στο χέρι έχοντας ως πρώτο σταθμό τα μπουγατσατζίδικα της πλατείας των λιονταριών, προκειμένου να πιουν τον καφέ τους και να γευτούν τη μοναδική σε γεύση και νοστιμιά μπουγάτσα, που ξεκινά από χρόνους μακρινούς και καιρούς χαλεπούς, κατά τον ξεριζωμό του ελληνισμού της Μικράς Ασίας.
Μαζί βέβαια με τους ντόπιους επισκέπτες έρχονταν και αρκετοί ξένοι, οι λεγόμενοι περιηγητές, οι οποίοι τέτοιες μέρες έβρισκαν ευκαιρία για να ανανεώσουν την καθημερινή τους ζωή. Συχνές οι αναχωρήσεις και οι αφίξεις των πλοίων που σίγουρα θα θυμούνται οι πιο μεγάλοι: “ΕΛΣΗ” κατευθείαν για Πειραιά, “ΔΕΣΠΟΙΝΑ” αναχωρεί κάθε τρίτη, 10η πρωινή, “ΚΑΔΙΩ”, αναχωρούσε συχνά με πολλούς προορισμούς όπως Σούδα, Ρέθυμνο, Μυτιλήνη, Ρόδο, Χίο, εκάστη Δευτέρα το “ΑΓΓΕΛΙΚΑ”, εκάστη Τετάρτη το “ΑΙΓΑΙΟ” καθώς και το πολυτελέστατο και ευσταθέστατο “ΤΕΤΗ” με αρκετούς προορισμούς έχοντας τελικό προορισμό το λιμάνι του Πειραιά. Για την εξυπηρέτηση του κοινού, έπρεπε να γίνουν οι αντίστοιχες κρατήσεις στα πρακτορεία Αδάμη, Ν. και Α. Βαρδάκη, Κόρπη, Δρακοντίδη, Ανεμογιάννη, Παλαιολόγου και κάποιων άλλων που πιθανόν παραλείπω.
Πολλοί όμως ήταν και οι επισκέπτες από τα χωριά που έπρεπε να κάνουν τα ψώνια τους, τις δουλειές τους, να πάρουν τα δώρα της οικογένειας, όπως οι μέρες το καλούσαν, οι οποίοι το μεσημέρι έβρισκαν καταφύγιο στα μαγέρικα της πόλης, καταλαγιάζοντας την πείνα τους με το νόστιμο στιφάδο του χταποδιού, βουτώντας στη σάλτσα το απαλό χάσικο ψωμί και πίνοντας, πολλές φορές και λίγο παραπάνω κόκκινο πεδιαδίτικο κρασί. Τέτοιες μέρες…
Η πόλη αλλάζει όψη! Τα δύο μεγάλα κέντρα των Τριών Καμαριών του Παπακαλιάτη και το “Νέο Κέντρο” προβαίνουν σε ανακαινίσεις των υπαιθρίων χώρων τους λόγω εορτών αφενός και αφετέρου επί τη προψει θέρους.
Τα κρεοπωλεία έχουν καθαριστεί και προετοιμάζονται, αφού πρέπει να εξυπηρετήσουν το απαιτητικό τους κοινό.
Η αγκιναροκουφαγία έχει την τιμητική της, όπως και οι ελιές με τον ταραμά, συνοδεία βέβαια της ρακής ή και του καλού κρασιού. Η αγορά αρχίζει να πλημμυρίζει από αυγά, τα οποία συνήθως δημιουργούν πρώτα την προπασχαλινή ατμόσφαιρα της αγοράς. Οι ακολουθίες προσδίδουν ιδιαίτερο χρώμα. η ακολουθία του Νυμφίου, ο γνωστός ύμνος της Μοναχής Κασσιανής προσελκύουν τους πιστούς, οι οποίοι ανταποκρίνονται στους γλυκούς ήχους της καμπάνες του Αγίου Μηνά, του Αγίου Ματθαίου και των άλλων εκκλησιών. Ιδιαίτερη κοσμοσυρροή τόσο στις εκκλησίες της πόλης, όσο και των προαστίων. Ο στολισμός των επιταφίων από δίδες και κυρίες γίνεται κατά τον πιο έξοχο τρόπο. Ο κάθε οικογενειάρχης τρέχει για τις τελευταίες προμήθειες.
Μικρά υπολείμματα ενός παλαιού ωραίου εθίμου εμφανίστηκαν στην αγορά. Πρόκειται για τα ζωντανά αρνιά τα οποία άλλοτε ήσαν εκ των ων ουκάνευ για κάθε οικογένεια και τα οποία σφάζονταν κατ’ οίκον βέβαια το Μεγάλο Σάββατο.
Η Διοίκηση της χωροφυλακής αποφασίζει κάποια καφενεία της πόλη μας να μείνουν ανοικτά ώστε να εξυπηρετηθούν οι ξένοι που βρίσκονται στην πόλη μας, αλλά και να δουλέψουν κάποιοι άνεργοι σερβιτόροι. Πραγματικά ο καιρός είναι πασχαλινός και απ’ ό,τι φαίνεται έτσι θα είναι και η μέρα της Λαμπρής! Η ημέρα που όλη την περιμένουν, αλλά και ο καθένας ξεχωριστά.
Η κοπέλα που θα πάει στολισμένη στην εκκλησία, επιζητώντας ένα βλέμμα από τον αγαπημένο της, αν τύχει κι αυτός εκεί. Γιατί η ερωτική ματιά του Πάσχα είναι κάτι το υπέροχο, κάτι που εξιδανικεύει την αγάπη, που την μεταβάλλει σε αγαλλίαση. Τα παιδιά περιμένουν αν φορέσουν τα καινούργια τους ρούχα. Ο θρησκευτικά ρομαντικός ν’ ακούσει τους ήχους της καμπάνας και τα ευφρόσυνα αναστάσιμα τροπάρια.
Οι οικογενειάρχης να τελέψουν τα βάσανα και τα άγια… πάθη του. Η οικοδέσποινα να δει να πετυχαίνουν τα πασχαλινά της κουλούρια. Καθένας περιμένει και κάτι, αλλά και εύχεται ό,τι το καλύτερο! Προπαντός υγεία, χαρά και ευτυχία στου καθενός το σπιτικό. Σ’ αυτές τις ευχές ας προστεθούν και οι δικές μου προς όλους σας. Καλή Ανάσταση και χρόνια πολλά!
Πηγή: patris.gr
