Την Τρίτη, 16 Απριλίου 2019 και ώρα 8 μ.μ. πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα «Μανόλης Καρέλλης» του δημοτικού κτιρίου της οδού Ανδρόγεω, παρουσίαση του βιβλίου του Μιχάλη Κασσωτάκη, Ομότιμου Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών «Το Γλωσσικό Ιδίωμα των Κατοίκων του Οροπεδίου Λασιθίου. Ερμηνευτικό και Ετυμολογικό Λεξικό», το οποίο εκδόθηκε από τον Σύνδεσμο Λασιθιωτών Ηρακλείου «Το Οροπέδιο» σε συνεργασία με την Πνευματική Εστία του Οροπεδίου Λασιθίου και με την οικονομική ενίσχυση της Περιφέρειας Κρήτης. Την εκδήλωση διοργάνωσαν οι παραπάνω φορείς με την παράλληλη υποστήριξη του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου και του Συλλόγου Γυναικών Οροπεδίου Λασιθίου «Η Ρέα».
Στην παρουσίαση συμμετείχε πλήθος κόσμου, ο οποίος έδειξε ζωηρότατο ενδιαφέρον για το εν λόγω βιβλίο. Χαιρετισμό απηύθυναν, εκτός από τους Προέδρους των φορέων που οργάνωσαν την εκδήλωση, ο εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης αιδεσιμολογιότατος Π. Ιωάννης Κοκκίνης, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, o βουλευτής Λασιθίου κ. Μανόλης Θραψανιώτης, ο Δήμαρχος του Οροπεδίου Λασιθίου κ. Γιάννης Στεφανάκης και η εκπρόσωπος του Δημάρχου Ηρακλείου Βασίλη Λαμπρινού Αντιδήμαρχος κα Αριστέα Πλεύρη.
Για το βιβλίο μίλησαν με ιδιαίτερα επαινετικά λόγια οι κκ. Γεώργιος Παναγιωτάκης, Ιστορικός- Συγγραφέας, Ιωάννης Χρονάκης , Φιλόλογος, τ. Λυκειάρχης και Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, Ομότιμος Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Την εκδήλωση συντόνισε ο Γεώργιος Μηλιαράς, τ. Δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου, κάνοντας, παράλληλα, εγκωμιαστικά σχόλια για το συγκεκριμένο έργο, τον συγγραφέα του και την προσφορά του στη μελέτη της ιστορίας και του πολιτισμού του Λασιθίου.
Ο κ. Παναγιωτάκης, μίλησε για την ανάγκη διάσωσης των στοιχείων της πλούσιας πολιτισμικής μας παράδοσης στην οποία συμβάλλει με το βιβλίο του ο κ. Κασσωτάκης. Με ιδιαίτερα εύγλωττο τρόπο ανέφερε στοιχεία από το λαϊκό πολιτισμό του Οροπεδίου Λασιθίου (π.χ. γεωργικά εργαλεία, ανεμόμυλοι, ασχολίες και πτυχές του τρόπου ζωής των κατοίκων του), τα οποία είτε έχουν χαθεί οριστικά είτε χάνονται καθημερινά. Μαζί μ’ αυτά πεθαίνει και ένα μέρος της ιστορίας μας που συνιστά σημαντική πτυχή της πολιτισμικής μας ταυτότητας. Τόνισε ιδιαίτερα ότι το συγκεκριμένο έργο δεν αφορά μόνο το Οροπέδιο αλλά ολόκληρη την Κρήτη. Παρουσίασε τη διάρθρωσή του, συνεχάρη και ευχαρίστησε τους οργανωτές της εκδήλωσης που είχαν, όπως είπε, τη φαεινή ιδέα, να δημοσιεύσουν το συγκεκριμένο βιβλίο.
Ο κ. Χρονάκης αναφέρθηκε στις αρετές του έργου του κ. Κασσωτάκη, στη μεθοδολογική του αρτιότητα, στην ακριβολογία της ερμηνείας των διαφόρων λέξεων και στην προσπάθεια του συγγραφέα να αναζητήσει τις ετυμολογικές ρίζες των ιδιωματικών λέξεων και φράσεων, τις οποίες κατέγραψε με βάση πολυετή έρευνα, την οποία διεξήγαγε στην εν λόγω περιοχή. Προς επιβεβαίωση όλων αυτών διάβασε από το λεξικό ορισμένα χαρακτηριστικά λήμματα.
Ο κ. Χαραλαμπάκης συνεχάρη τους διοργανωτές για τη μεγαλειώδη εκδήλωση που διοργάνωσαν, η οποία , όπως είπε, υπήρξε αντάξια της προσωπικότητας του διεθνώς καταξιωμένου καθηγητή Μιχάλη Κασσωτάκη, το ερευνητικό έργο του οποίου παρουσιάζει εκπληκτική ευρύτητα και είναι αξιοθαύμαστο τόσο από ποσοτική όσο και από ποιοτική άποψη.
Ο κ. Χαραλαμπάκης ανέφερε ότι το Λεξικό αποτελεί πραγματικό θησαυρό, καθώς ο συντάκτης του διέσωσε μεγάλης αξίας υλικό, το οποίο σταδιακά περιέρχεται σε αχρησία. Το έργο είναι γραμμένο με βαθιά γνώση της κρητικής διαλέκτου, περιέχει ζωντανά ερμηνευτικά παραδείγματα και είναι προϊόν πρωτογενούς μακροχρόνιας έρευνας. Εντύπωση προκάλεσε η πληροφορία ότι οι γλωσσολόγοι θρηνούν κάθε δυο βδομάδες τον θάνατο μιας γλώσσας. Πεθαίνοντας μια γλώσσα πεθαίνει και ο πολιτισμός που εκφράζεται μέσα από τη γλώσσα αυτή. Γι’ αυτό είναι υποχρέωση όλων μας να διατηρήσουμε για τις επερχόμενες γενιές την πολύτιμη αυτή άυλη πολιτιστική κληρονομιά που συνδέεται με την ταυτότητά μας. Οι διαλεκτόφωνοι πρέπει να νιώθουν υπερήφανοι για τη γλώσσα τους, η οποία απεικονίζει την προφορική παράδοση χιλιάδων χρόνων. Ο καθηγητής Κασσωτάκης έδειξε με το εξαίρετο πόνημά του ότι η γλώσσα των κατοίκων του Οροπεδίου Λασιθίου είναι πλούσια και εκφραστική.
Στην αντιφώνησή του ο συγγραφέας του βιβλίου ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν στην έκδοσή του, τους Προέδρους και τα μέλη των Δ.Σ. των οργανωτικών φορέων, τον Περιφερειάρχη Κρήτης και τις Υπηρεσίες της Περιφέρειας, τους εκπροσώπους της εκκλησίας και των αρχών που χαιρέτησαν, τους ομιλητές και τον συντονιστή της παρουσίασης, καθώς και τους παρισταμένους. Τόνισε τη σημασία που έχει για την πολιτισμική παράδοση του τόπου μας η διάσωση των τοπικών γλωσσικών ιδιωμάτων και υπογράμμισε την ανάγκη να διδάσκεται στα σχολεία κάθε τόπου η τοπική ιστορία και ο τοπικός πολιτισμός, στοιχείο του οποίου αποτελεί η ντοπιολαλιά των κατοίκων του.
Η εκδήλωση έκλεισε με την απονομή τιμητικής πλακέτας από τους Προέδρους των φορέων που οργάνωσαν την εκδήλωση στον κ. Κασσωτάκη ως ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς του στην παιδεία και την επιστήμη και ιδιαίτερα στη διάσωση και την προβολή του τοπικού πολιτισμού του Οροπεδίου Λασιθίου.
Στο τέλος της παρουσίασης το εν λόγω Λεξικό διανεμήθηκε δωρεάν στους παρισταμένους.
Τα σχόλια του κοινού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ενθουσιώδη, ενώ δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για το θέμα τα τοπικά Μ.Μ.Ε..
Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Η Πρόεδρος της Πνευματικής Εστίας
Λασιθιωτών Ηρακλείου «Το Οροπέδιο» του Οροπεδίου Λασιθίου
Αλέξανδρος Ελ. Ξωμεριτάκης Μαρία Ν. Τζενάκη