Της Ελένης Τζωρτζάκη*
Σήμερα με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων έληξε και επίσημα για ακόμα μια χρονιά η άχαρη διαδικασία με την οποία εισάγονται τα ελληνόπουλα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ξεκινάω κάπως κοινότυπα, όμως, ο στόχος μου δεν είναι να «κράξω», όπως θα έλεγαν και οι μαθητές μου, για ακόμα μια φορά το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ίσως να χαρακτηριστώ υπεραισιόδοξη από κάποιους γι’ αυτό που πρόκειται να υποστηρίξω παρακάτω, παρ’ όλα αυτά πιστεύω ότι πίσω από κάθε κακό υπάρχει πάντα και κάτι καλό και το αντίστροφο. Έτσι, λοιπόν, νομίζω ότι συμβαίνει και στην περίπτωση των Πανελλήνιων εξετάσεων. Όσο κι αν ταλαιπωρούμαστε από αυτές, έχουν κάτι σημαντικό να μας διδάξουν.
Αν παρατηρήσουμε τα πράγματα λίγο πιο προσεκτικά, θα διαπιστώσουμε ότι η διαδικασία των εξετάσεων μιμείται, λίγο ή πολύ, τον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας στην οποία ζούμε. Οι ενήλικες αγωνίζονται καθημερινά, για να καταφέρουν να καλύψουν τις ανάγκες της οικογένειάς τους, να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους κ.λπ.. Κάποιοι από αυτούς αγαπούν το επάγγελμά τους και κάποιοι άλλοι όχι. Επειδή, όμως, δεν έχουν άλλη επιλογή οι δεύτεροι, εξακολουθούν να εργάζονται και πολλές φορές μάλιστα σκληρά. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στην περίπτωση των μαθητών. Είτε τους αρέσει η μελέτη και η αποστήθιση, είτε όχι, δεν υπάρχει άλλος τρόπος, για να εκπληρώσουν τους στόχους τους. Από την άλλη σε αρκετές περιπτώσεις, ενώ έχουμε προσπαθήσει πολύ για να πετύχουμε κάτι, για διάφορους λόγους το αποτέλεσμα δεν είναι αυτό που περιμένουμε. Και στις εξετάσεις παρά τις προσπάθειές μας υπάρχουν περιπτώσεις που ο κόπος μας «δεν πιάνει τόπο» λόγω διάφορων παραγόντων π.χ. λόγω άγχους. Επίσης, συχνά βλέπουμε ανθρώπους να αναρριχώνται από μια κοινωνική τάξη σε μια άλλη με μεγαλύτερη ευκολία από άλλους, που ίσως να το άξιζαν περισσότερο. Σ’ αυτό μπορεί να έχει παίξει κάποιο ρόλο ο παράγοντας της τύχης. Και στην περίπτωση των υποψήφιων μαθητών, όταν το αποτέλεσμα κρίνεται μόνο από μερικά διαγωνίσματα ο παράγοντας της τύχης σίγουρα το επηρεάζει.
Όλα αυτά τα αναφέρω, για να καταλήξω στο ότι η διαδικασία αυτή μας δίνει εντέλει ένα πολύ μεγάλο μάθημα. Μας διδάσκει ότι η ζωή έξω από το σχολείο είναι λίγο σαν τις Πανελλήνιες, αφού πάντα πρέπει να εργάζεσαι συστηματικά και σκληρά, να μην αφήνεις το χρόνο να περνάει ανεκμετάλλευτος, να παίρνεις συνεχώς τις πιο σωστές αποφάσεις με βάση την κρίση και τις γνώσεις σου, για να μην αφήνεις περιθώριο στην τύχη να αποφασίζει αυτή για σένα. Συνειδητοποιούμε, επίσης, πως ένα μικρό λάθος, ακόμα κι από απροσεξία, μπορεί να μας στοιχίσει και στην καθημερινή ζωή. Και ας παραδεχτούμε σ’ αυτό το σημείο ότι όποιος προσπαθήσει πολύ και καταφέρει να ελέγξει τους εξωτερικούς παράγοντες που μπορεί να τον επηρεάσουν αρνητικά σίγουρα θα καταφέρει πολλά και στις εξετάσεις και στη ζωή του. Κι ότι ακόμα και στην περίπτωση του λάθους κάτι παίρνουμε. Γνωρίζουμε καλά ότι, αν αξιοποιήσουμε τα λάθη μας και προσπαθήσουμε όπου είναι εφικτό να τα διορθώσουμε, σίγουρα θα βγούμε κερδισμένοι.
Ας εστιάσουμε, λοιπόν, φέτος στα θετικά κι ας συγχαρούμε όλα τα παιδιά που πήραν μέρος σ’ αυτή τη διαδικασία, είτε τα κατάφεραν είτε όχι, για την προσπάθειά τους! Ευκαιρίες, για να πετύχουμε στη ζωή μας, θα έχουμε πολλές και σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Αρκεί να τις εκμεταλλευτούμε την κατάλληλη στιγμή και να μην το βάζουμε ποτέ κάτω! Οι Πανελλήνιες είναι μόνο μία από αυτές. Τέλος, εμείς οι μεγαλύτεροι καλό είναι να θυμόμαστε ότι πρέπει να επιβραβεύουμε τα παιδιά, όχι μόνο για τις επιδόσεις τους στο σχολείο, αλλά για μια όμορφη ιδέα που μπορεί να είχαν ή για μια καλή πράξη που μπορεί να έκαναν. Άριστοι μαθητές δεν πειράζει αν δε είμαστε όλοι, σωστοί και δίκαιοι άνθρωποι, όμως, πρέπει να προσπαθούμε να είμαστε όλοι!
Με αγάπη
στους μαθητές μου
* Η κ. Ελένη Τζωρτζάκη είναι φιλόλογος και εργάζεται στον Εκπαιδευτικό Όμιλο «Πράξη και Πρόοδος» στις Μοίρες