Γράφει ο Εμμανουήλ Λέκκας Μετεωρολόγος, MSc
Στο Υδρολογικό έτος που ξεκίνησε από τον Σεπτέμβριο του 2018 έως και τέλη Ιανουαρίου 2019 έχουν καταγραφεί ιδιαίτερα σημαντικά ύψη βροχής σε ολόκληρη την Κρήτη. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το μήνα Ιανουάριο ήταν πολύ υψηλός ο αριθμός ημερών με εμφάνιση βροχής φθάνοντας έως και τις 24 ημέρες σχεδόν σε όλες τις περιοχές του νησιού (ο μέσος όρος κυμαίνεται από 10 έως 12 ημέρες).
Ευνοήθηκαν επίσης εξίσου και οι βόρειες καθώς και οι νότιες περιοχές της Κρήτης εμφανίζοντας παντού σημαντικά ύψη βροχής εξαιτίας της διαδοχικής κίνησης βαρομετρικών συστημάτων από τα βόρεια αλλά και από τα δυτικά.
Τα παράπονα μάλιστα που εκφράζουν οι αγρότες στις δυτικές περιοχές της Κρήτης, αν και εκτιμώ ότι κάτι αντίστοιχο θα συμβαίνει και σε άλλες περιοχές του νησιού, οφείλονται στο γεγονός ότι ο υπερβολικός κορεσμός των εδαφών δεν επιτρέπει τις εποχικές φυτεύσεις καθυστερώντας ενδεχομένως την πρόωρη παραγωγή αγροτικών προϊόντων. Αν και κατανοώ το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Αγροτικός τομέας, λαμβάνοντας υπόψη και τις εμφανιζόμενες μελλοντικές τάσεις των καιρικών εξελίξεων , θεωρώ ότι το νερό είναι ένα αγαθό που το έχει ανάγκη κάθε τόπος και είναι μία πραγματική ευλογία που η φετινή υδρολογική χρονιά εξελίσσεται με ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις βροχομετρικών σε σχέση με τον υπόλοιπο Ελλαδικό χώρο. Αξίζει μάλιστα να σημειώσουμε ότι οι καταγραφές των υψών βροχής σε περιοχές του Ν. Χανίων ξεπερνούν τα ύψη βροχής που έχουν σημειωθεί σε δυτικές και βόρειες περιοχές της Ελλάδας όπου κατά κανόνα παρατηρούνται τα μεγαλύτερα ύψη βροχοπτώσεων.
Στο Ν. Χανίων σημειώθηκαν τα μεγαλύτερα ύψη βροχής με τις ορεινές περιοχές να ευνοούνται πολύ περισσότερο, λαμβανομένου υπόψη ότι δεν είναι βέβαιη και η καταγραφή του χιονιού που σημειώθηκε στις περιοχές αυτές. Η περιοχή της Ασή Γωνιάς εμφανίζει τις μεγαλύτερες καταγραφές σε βροχοπτώσεις με 1.963 χιλιοστά από τα οποία τα 1.328 χιλιοστά σημειώθηκαν από τον Σεπτέμβριο έως το Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους και τα 635 χιλιοστά τον Ιανουάριο 2019. Στις δυτικές περιοχές του Ν. Χανίων (Φαλάσαρνα, Κάνδανο, Παλαιόχωρα,), όπως εμφανίζεται και στο διάγραμμα με τα βροχομετρικά των Μετεωρολογικών σταθμών, τα βροχομετρικά του Ιανουαρίου σχεδόν ισοστάθμησαν τα βροχομετρικά Σεπτεμβρίου έως Δεκεμβρίου του 2018. Αυτό οφείλεται στα διαδοχικά βαρομετρικά συστήματα, με αποτέλεσμα και τους παρατεταμένους νοτιάδες , που επισκέφθηκαν το νησί μας στο δεύτερο και τρίτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου ευνοώντας με περισσότερες βροχές τις περιοχές αυτές.
Εξίσου σημαντικά είναι και βροχομετρικά του Ν. Ρεθύμνου με το Σπήλι να φθάνει έως και τα 1.103 χιλιοστά από τα οποία τα 641 χιλιοστά καταγράφηκαν στην περίοδο Σεπτεμβρίου έως και το Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους, ενώ τα 462 χιλιοστά καταγράφηκαν τον Ιανουάριο 2019. Λαμβάνοντας υπόψη και τα σημαντικά ύψη βροχής που καταγράφηκαν στο Δήμο Αμαρίου φαίνεται ότι οι περιοχές αυτές συγκεντρώνουν αξιόλογα ύψη βροχής και από τα βόρεια ρεύματα καθώς και από τις διελεύσεις βαρομετρικών συστημάτων που κινούνται από τα δυτικά. Σημαντικά ύψη βροχής σημειώθηκαν και στα νότια τμήματα του Ν. Ρεθύμνου και μάλιστα στην Αγ. Γαλήνη τα 423 χιλιοστά πρέπει να αποτελούν ύψος ρεκόρ για την εποχή αυτή.
Ισοκατανεμημένα εμφανίζονται τα βροχομετρικά δεδομένα για το Ν. Ηρακλείου στα βόρεια καθώς και στα νότια τμήματα του Νομού. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι στην τρέχουσα υδρολογική περίοδο ευνοήθηκαν στα μέγιστα οι νότιες περιοχές, με την διέλευση των βαρομετρικών συστημάτων, αποδίδοντας σημαντικά ύψη βροχής ισοσταθμίζοντας έτσι ή και ξεπερνώντας ακόμη τα ύψη βροχής των βορειότερων περιοχών που ως επί το πλείστον εμφανίζουν τα υψηλότερα βροχομετρικά κατ΄έτος. Το μεγαλύτερο ύψος βροχής καταγράφηκε στη Γέργερη με 742 χιλιοστά από τα οποία τα 433 χιλιοστά σημειώθηκαν στη περίοδο Σεπτεμβρίου έως και το Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους , ενώ 309 χιλιοστά καταγράφηκαν το μήνα Ιανουάριο. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στην πόλη του Ηρακλείου καθώς και στο Τυμπάκι, όπου υπάρχουν οι παλαιότερες καταγραφές από το δίκτυο των Μετ. σταθμών της ΕΜΥ, έχουν ήδη ξεπεραστεί τα Μέσα Ετήσια ύψη βροχής.
Στο Ν. Λασιθίου είναι πλέον εμφανής η ανατροπή των βροχομετρικών δεδομένων μεταξύ βορά και νότου. Τα συνολικά ύψη βροχής που σημειώθηκαν στον ανατολικότερο νομό της Κρήτης για την τρέχουσα υδρολογική περίοδο είναι ιδιαίτερα αξιόλογα. Τον Ιανουάριο όμως ευνοήθηκαν πολύ περισσότερο οι νότιες περιοχές του νομού, αφού τα ύψη βροχής που σημειώθηκαν, μόνο για αυτό το μήνα, ξεπέρασαν τα συνολικά ύψη βροχής που σημειώθηκαν την περίοδο από Σεπτέμβριο έως και Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους. Το μεγαλύτερο ύψος βροχής, όπως ήταν αναμενόμενο, σημειώθηκε στο οροπέδιο Λασιθίου και συγκεκριμένα στο μετεωρολογικό σταθμό του Τζερμιάδο καταγράφηκαν με 1.063 χιλιοστά από τα οποία τα 720 χιλιοστά σημειώθηκαν στην περίοδο Σεπτεμβρίου έως και το Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους, ενώ τα 343 χιλιοστά σημειώθηκαν τον Ιανουάριο. Τα πρωτεία όμως για τον Ιανουάριο ανήκουν στη Σελάκανο όπου καταγράφηκαν 510 χιλιοστά, γεγονός που οφείλεται στην διέλευση των διαδοχικών βαρομετρικών συστημάτων από τα δυτικά και στην επικράτηση των Νοτίων ανέμων.
Οι Νότιοι – Νοτιοανατολικοί άνεμοι πάντως παραμένουν και τις επόμενες ημέρες, ενώ το νέο βαρομετρικό χαμηλό που αναμένεται να επηρεάσει το νησί μας από τα δυτικά, θα ξεκινήσει και πάλι τις βροχές από την Τρίτη το μεσημέρι διατηρώντας ένα, κατά περιόδους, βροχερό σκηνικό έως και την Παρασκευή.
Την Τετάρτη αναμένεται, δυστυχώς, σημαντική μεταφορά αφρικανικής σκόνης η οποία θα εμφανισθεί σε ολόκληρη την Κρήτη, με τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις να σημειώνονται στις ανατολικές περιοχές του νησιού. Ιδιαίτερα αισιόδοξο είναι το γεγονός ότι από την Πέμπτη το βράδυ επανέρχονται επιτέλους οι Βοριάδες, μετά από μία μεγάλης διάρκειας απουσία τους, οι οποίοι θα συνοδεύονται από καθαρή πλέον βροχή ενώ και η θερμοκρασία θα σημειώσει μικρή υποχώρηση.
Από την Παρασκευή αναμένεται η σταδιακή βελτίωση του καιρού και εφόσον επιβεβαιωθούν οι τάσεις των προγνωστικών μοντέλων ενδεχομένως θα οδηγηθούμε προς Αλκυονίδες ημέρες (πιθανά όμως σύντομες).