του ΠΕΤΡΟΥ ΜΗΛΙΑΡΑΚΗ*
Με το παρόν κείμενο μου, επιχειρώ με τους κατά το δυνατόν απλούστερους όρους, να απαλλάξω τον αναγνώστη από ιδιαίτερες νομικές πληροφορίες. Εστιάζω κυρίως στο «πολιτικό ζήτημα».
Ωστόσο , αναπόφευκτο είναι να υπάρξουν και προσφυγές στους όρους και κανόνες (όπου είναι αναγκαίο), ώστε το σύντομο αυτό κείμενο να μην αφορά μια απλή παράθεση ισχυρισμών, αλλά να αφορά και πρόσβαση σε ειδικές πληροφορίες. • οι ευθύνης της ΕΚΤ
1). Με το κείμενό μου αυτό υποστηρίζω ότι στο νομικό πρόσωπο της ΕΚΤ συντρέχουν συγκεκριμένες ευθύνες σε βάρος της Ελληνικής οικονομίας και των Ελλήνων πολιτών και ως εκ τούτου η ΕΚΤ πρέπει να απολογηθεί γι’ αυτές. Εν όψει δε ευρωεκλογών παρατηρώ ότι κανένα κόμμα και ουδείς υποψήφιος εγείρει ζητήματα όπως το παρόν ζήτημα, των ειδικών δηλαδή ευθυνών της ΕΚΤ έναντι των Ελλήνων πολιτών, με συνέπεια να είναι εκτός ατζέντας το κρίσιμο ζήτημα των ευθυνών της ΕΚΤ έναντι της Ελληνικής οικονομίας και της ρευστότητας του νομίμου χρήματος, δηλαδή του ευρωπαικού νομίσματος ευρώ (€) , στο πλαίσιο της Ελληνικής αγοράς.
Προκειμένου όμως να υπάρξει ευθύνη στο νομικό πρόσωπο της ΕΚΤ θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικώς οι εξής προϋποθέσεις:
α) ο παράνομος χαρακτήρας της προσαπτώμενης συμπεριφοράς,
β) το υποστατό της ζημίας
και γ) η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου που να αφορά στην προσαπτώμενη συμπεριφορά και στην προβαλλόμενη ζημία.
Αυτές οι προϋποθέσεις σωρευτικώς υφίστανται ως προς τις πολιτικές της ΕΚΤ έναντι της Ελληνικής οικονομίας. Και τούτο γιατί , η ΕΚΤ ως Κεντρική Τράπεζα της Ευρώπης και σημείο αναφοράς του ευρωσυστήματος , επέτρεψε να απομειωθούν περιουσιακά στοιχεία Δημοσίων Νοσοκομείων, Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων και Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης της Ελλημικής Δημοκρατίας.
Ως εκτ ούτου δεν έλαβε χώρα μόνο «ιδιωτικό κούρεμα», δηλαδή : Private Sector Involvement (PSI), αλλά έλαβε χώρα και Official Sector Involvement (OSI): δηλαδή κούρεμα στο ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ!
Έτσι,η ΕΚΤ ανέχθηκε τη δημιουργία OSI ακόμη και επί Δημοσιονομικών Θεσμών.
Ειδικότερα , σύμφωνα και με τον τότε Έλληνα Κεντρικό Τραπεζίτη, ο δημόσιος τομέας επλήγει επί Δημοσιονομικών Θεσμών, εφόσον έλαβε χώρα απομείωση περιουσιακών στοιχείων στο χώρο των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (βλ. Γεώργιος Αθ. Προβόπουλος, Ελληνικοί Δημοσιονομικοί Θεσμοί, Εκδόσεις Αντ.Ν.Σάκουλας 1983, σελ. 227 και επ.).
2). Βάσιμη είναι συνεπώς η αιτίαση για τις ευθύνες της ΕΚΤ ως προς το OSI, καθόσον επετράπη δια του Κεντρικού Τραπεζίτη της Ελλάδος, ο οποίος είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ), να διενεργηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος που είχε τη διαχείριση, η περιτομή («haircut»-κούρεμα) ομολόγων – περιουσιακών στοιχείων ιδιαιτέρως των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και ως εκ τούτου η απώλεια περιουσιακών στοιχείων Δημοσιονομικών Θεσμών και η απώλεια εισοδήματος συντάξων των Ελλήνων συνταξιούχων. Η ευθύνη δε αυτή δεν αναιρείται από το ότι εσωτερικοί κανόνες δικαίου είχαν αναθέσει τη διαχείριση των επενδύσεων των ομολόγων στην Τράπεζα της Ελλάδος (βλ. ενδεικτικώς Ν.2216/1994, Ν.2469/1997, Ν.3863/2010).
Και τούτο γιατί ,ως προεκτέθηκε, η Τράπεζα της Ελλάδος ανήκει ευθέως στο ΕΣΚΤ, και συνεπώς συνδέεται αιτιωδώς με τις πολιτικές της ΕΚΤ.
3). Από το OSI όμως εξαιρέθηκε η ίδια η ΕΚΤ και με παρέμβασή της εξαιρέθηκαν και οι Εθνικές Κεντρικές Τράπεζες. Η εξαίρεση όμως αυτή της ΕΚΤ και των Εθνικών Κεντρικών Τραπεζών, βάση της έχει τη «μυστική» συμφωνία της 15ης Φεβρουαρίου 2012 με την Ελληνική Κυβέρνηση. Ως εκ τούτου η ΕΚΤ εκμεταλλευόμενη την κυριαρχική θέση της επί του ευρωσυστήματος επεδίωξε και πέτυχε τη σύναψη μυστικής συμφωνίας εμπεριέχουσα δυσμενείς διακρίσεις, σε καθεστώς σύγκρουσης συμφερόντων, με σκοπό την αποφυγή της αναδιάρθρωσης του Ελληνικού δημοσίου χρέους κατά το μέρος που η αναδιάρθρωση αυτή έπληττε τα περιουσιακά στοιχεία της ΕΚΤ , καθώς και τα περιουσιακά στοιχεία των Εθνικών Κεντρικών Τραπεζών.
4). Η ΕΚΤ επίσης δέχθηκε την ενεργοποίηση των λεγόμενων ρητρών συλλογικής δράσης (Collective Action Clauses -CACs), οι οποίες κυριολεκτικώς, λόγω του ύψους του «haircut» στο ποσοστό του 53,5%, αφορούσαν πλήγμα στον πυρήνα των περιουσιακών δικαιωμάτων όλων των προσβαλλόμενων και ειδικότερα όλων όσων ανήκαν στο δημόσιο τομέα, ενώ κατ’ ουσίαν αναίρεσαν τα συμπεφωνημένα , την Αρχή της Δικαιολογημένης Εμπιστοσύνης, και την Αρχή της Αναλογικότητας!
Τα προαναφερόμενα μπορεί για τους μη ειδικούς να φαίνονται λίγο περίπλοκα! Όμως με απλό πολιτικό λόγο θα πρέπει λόγω ευρωεκλογών να εστιάζει ο πολιτικός λόγος και στις ευθύνες της ΕΚΤ, πολλώ δε μάλλον όταν η ΕΚΤ είναι για όλη την Ευρώπη η κυρίως υπεύθυνη: α) για τον όγκο της κυκλοφορίας του χρήματος –δηλαδή για την ποσότητα του χρήματος (Μ3) και β) για το επίπεδο των τιμών και του πληθωρισμού.
Έτσι θα πρέπει ,πολιτικά πάντοτε, ο όποιος κύριος Mario Draghi να καλείται σε πολιτική απολογία!
—————————
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).
