Κείμενο – Φωτογραφίες: Μιχάλης Ανδριανάκης
Της Αγίας Κυριακής σήμερα, ευκαιρία να θυμηθούμε κάποια πράγματα για τη Μονή της Αγίας Κυριακής στα Ταμπακαριά, στην άκρη της Χαλέπας, δίπλα στο ομώνυμο λιμανάκι. Ήταν το πιο παλιό και πιο σημαντικό από τα μοναστήρια της περιοχής των Χανίων στα χρόνια της όψιμης Βενετοκρατίας. Μεταξύ των μοναχών ήταν και οι αδελφοί Ιερεμίας και Λαυρέντιος Τζαγκαρόλοι, που έκτισαν στη συνέχεια τη μεγάλη Μονή της Αγίας Τριάδας στο Ακρωτήρι και οι δυο μονές συνδέθηκαν και διοικητικά. Το “Τυπικό” της Μονής, που υπάρχει στα αρχεία της Βενετίας (από ό,τι πληροφορούμαι ετοιμάζεται να δημοσιεύσει ο τέως πρύτανης του Ιόνιου Πανεπιστημίου Δημήτρης Τσουγκαράκης), περιέχει ένα πλήθος πληροφορίες για τη ζωή της Μονής και τους αυστηρούς κανόνες λειτουργίας της, με έμφαση σε θέματα Παιδείας. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, καταστράφηκε εκ θεμελίων από τους Οθωμανούς κατά την πολιορκία των Χανιών το 1645, λόγω της συνεργασίας με τους Βενετούς και από τότε παρέμεινε σε αυτή την κατάσταση.
Σήμερα σώζονται τα ερείπια της τρίκογχης με τρούλο νεότερης εκκλησίας, που θα πρέπει να κτίστηκε στις αρχές του 17ου αιώνα σε αντικατάσταση της μικρότερης, που ίσως σώζεται ανατολικά- το μικρό μονόχωρο εκκλησάκι, που λειτουργείται μέχρι σήμερα. Απέναντι υπάρχει το μικρό λιμανάκι και ανατολικά μια μικρή παραλία. Στους κάθετους ψαμμίτες είναι σκαμμένοι ρωμαϊκοί τάφοι και μια μικρή πηγή δίπλα στη θάλασσα τρέχει ακόμη το βλυχό νερό της, εξαιτίας του οποίου η περιοχή ονομαζόταν “Βλυχάδια”. Στην πρώτη φωτογραφία η Μονή της Αγίας Κυριακής αριστερά μπροστά, σε απεικόνιση των αρχών του 17ου αιώνα και φωτογραφίες από την πριν από τις εργασίες έρευνας κατάσταση.
Μια παλιά ιδέα για ανάδειξη των υπολειμμάτων της ιστορικής Μονής, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα στοιχεία και τον περιβάλλοντα χώρο, φαίνεται έτοιμη να υλοποιηθεί με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων και ένας όμορφος χώρος στα όρια της πόλης να αλλάξει μορφή. Ας περιμένουμε….
