Κείμενο – Πίνακας: Γιώργος Παναγιωτάκης
Ένα δίστιχο που κατέγραψε με λίγες λέξεις την τραγική ιστορία ενός Λασθιώτικου χωριού και την μοίρα των 400 και πλέον κατοίκων του. Μια ιστορία που γράφτηκε πριν 233 χρόνια, όταν στο χωριό Αυγουστί εμφανίστηκε η πιο φοβερή αρρώστια της εποχής, η πανώλη (Πανώγλα).
Η λαϊκή παράδοση την περιγράφει ως ένα ανθρωπόμορφο τέρας, ντυμένο στα μαύρα, κρατώντας ένα δρεπάνι, να περιφέρεται και με σατανικό τρόπο να τρυπώνει στα σπίτια και να θερίζει ψυχές, αδιακρίτως. ‘Ετσι και στο Αυγουστί, ξεκλείδωσε πόρτες, μπήκε παντού και δεν λυπήθηκε κανένα. Όλοι πέθαναν με μαρτυρικό τρόπο, το χωριό ξεκληρίστηκε, ερημώθηκε και έσβησε. Κανείς μετά δεν τόλμησε να κατοικήσει σ’αυτό αφού, όπως επιστεύετο, η Πανώγλα ξαναγυρίζει στο ίδιο μέρος.
Σήμερα, όσο κι’ αν ψάξει κάποιος δεν θα βρει απομεινάρια του χωριού. Εκεί δυτικά του λόφου της Κεφάλας, κοντά στο χωριό Άγιος Γεώργιος μόνο η εκκλησία του χωριού υπάρχει για να θυμίζει τον τόπο του μαρτυρίου.
Αυτή η τραγική ιστορία είναι άγνωστη στους πολλούς και ,ως να θέλουμε να την ξεχάσουμε, την αποσιωπούμε. Η λήθη όμως τέτοιων ιστορικών γεγονότων δεν δικαιολογείται και αδικεί τη μνήμη των ψυχών που χάθηκαν. Μια εκδήλωση, ένα μνημόνιο, ένα μνημείο, θα ήταν ελάχιστο οφειλόμενο χρέος μας.