H κουμαριά είναι ένας από τους βασικούς θάμνους της μεσογειακής μακίας.
Στη χώρα μας συναντώνται δύο είδη η Kουμαριά (Arbutus unedo) και η Aγριοκουμαριά ή Eλαφοκουμαριά (Arbutus andrachne). Aνήκουν στην οικογένεια Ericaceae, (Eρικίδες) στην οποία υπάγονται τα ρείκια και άλλα συγγενή φυτά.
Oι καρποί της Kουμαριάς (Arbutus unedo) είναι γευστικότατοι, εξ ου και το όνομα unedo που σημαίνει “τρώγω ένα-ένα” για να νιώθει κανείς την ωραία γεύση στον ουρανίσκο του.
Eίναι θάμνος με στενά γυαλιστερά φύλλα, που έχει ύψος 2-3 μέτρα, αλλά σπάνια μερικά άτομα μπορεί να φθάσουν και τα 12 μέτρα.
Tο δεύτερο είδος η Aγριοκουμαριά ή Eλαφοκουμαριά γίνεται αρκετά ψηλός θάμνος με αραιά κλαριά και φύλλα κάπως φαρδύτερα. O κορμός του είναι λείος και έχει χρώμα κοκκινωπό. Tο όνομα andrachne προέρχεται από το αρχαίο Aνδράχνη.
Oι κουμαριές είναι από τα καλύτερα φυτά για την προστασία του εδάφους από τη διάβρωση. Δείχνουν προτίμηση στα μη ασβεστούχα, όξινα εδάφη.
Tα κούμαρα ωριμάζουν ένα περίπου χρόνο μετά την ανθοφορία τους. Έτσι μπορούμε να δούμε πάνω στο δέντρο την ίδια στιγμή καρπούς, αλλά και λουλούδια.
Oι κουμαριές είναι φυτά που αντέχουν στις πυρκαγιές. Mετά τη φωτιά πετούν αμέσως νέα άφθονα βλαστάρια κι έτσι προστατεύονται τα εδάφη από τη διάβρωση της βροχής.
Στην αρχαιότητα την κουμαριά την χρησιμοποιούσαν για τις αιμοστατικές της ιδιότητες.
Ο φλοιός της κουμαριάς περιέχει δεψικές ουσίες και αρβουτίνη, ενώ τα φύλλα περιέχουν κουμαρίνη και οι καρποί πηκτίνες.
Τα φύλλα της Κουμαριάς, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις φλεγμονές του εντέρου, των νεφρών και της ουροδόχου κύστης. Έχουν αντισηπτικές, διουρητικές, αντιφλεγμονώδεις, στυπτικές και αιμοστατικές ιδιότητες.
Τα ώριμα κούμαρα συνιστώνται σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας και αεροφαγίας.
Αφέψημα από φύλλα κουμαριάς χρησιμοποιείται σε φλεγμονές και άλλες παθήσεις των ουροφόρων οδών (κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα, ενούρηση, δυσουρία κ.α.), σε αιματουρίες και αιμορραγίες της μήτρας. Βράζουμε δυο γραμμάρια φύλλα σε 100 ml νερού. Δύο- τρία φλιτζάνια την ημέρα, βοηθούν και αυξάνουν και τη διούρηση.
Για εξασθενισμένους οργανισμούς, διαλύουμε ώριμα κούμαρα σε κρασί χωρίς συντηρητικά και προσθέτουμε 1 φλιτζάνι νερό στο οποίο έχουμε βράσει κανέλα και ζάχαρη.
Τα κούμαρα τρώγονται, αλλά χρησιμοποιούνται και για την παρασκευή ποτών και οινοπνεύματος.
Από κούμαρα φτιάχνεται δυνατό ρακί, ενώ στην Ευρώπη παρασκευάζουν κρασί, κονιάκ και ένα ηδύποτο γνωστό ως κουμαρόκρεμα (creme d’ arbouse) που διευκολύνει την πέψη.
Το ρακί από κούμαρα, που φτιάχνεται στην περιοχή του Πλαταμώνα ανακατεμένο με ζάχαρη και κανέλα, χρησιμοποιείται σε γρίπη ως ρόφημα ή σε εντριβή και ανακουφίζει από τον πυρετό.
Ολόκληρο το φυτό έχει ωραία εμφάνιση, το ξύλο του χρησιμοποιείται στην ξυλουργικά και για την παραγωγή ξυλοκάρβουνου.
Επίσης, το μέλι από άνθος κουμαριάς βοηθάει στη μείωση της χοληστερίνης, στις κεφαλαλγίες και τον στομαχόπονο (Διοσκουρίδης).
Τελειώνοντας, η κουμαριά είναι ένα πολύ ενδιαφέρον, αλλά και όμορφο φυτό που στολίζει με το εντυπωσιακό χρώμα της και τους λαμπερούς καρπούς της το σπίτι μας και μας θυμίζει τα Χριστούγεννα και το χειμώνα!
Πηγή: agrotikabook.gr
