Γράφει ο Κωνσταντίνος Καδιανάκης
Κατά την διαδικασία της συλλογής και του κλαδέματος των ελαιόδεντρων παράγονται φυτικά υπολείμματα τα οποία εάν διαχειριστούν αποτελεσματικά μπορούν να δώσουν αποδοτικά οφέλη για την καλλιέργεια.
Το κάψιμο των φυτικών υπολειμμάτων τις καλλιέργειας της ελιάς αποτελεί μια σύνηθες μέθοδο καταστροφής τους. Πέραν του γεγονότος της επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας, της υποβάθμισης του περιβάλλοντος αλλά και του κινδύνου επέκτασης της φωτιάς σε ωφέλιμη βλάστηση, καταστρέφεται και μια σημαντική ποσότητα οργανικής ουσίας με μεγάλη περιβαλλοντική και οικονομική αξία.
Ιδανική διαχείριση των φυτικών υπολειμμάτων είναι η Κομποστοποίηση ή Αερόβια Αποδόμηση. H κομποστοποίηση είναι μια διαδικασία κατά την οποία τα φυτικά υπολείμματα αποσυντίθεται με την βοήθεια του ατμοσφαιρικού αέρα, την παρουσία υγρασίας και την συμμετοχή οργανισμών και δημιουργούν οργανική ουσία ή χουμο, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά αλλά και σημαντικό εδαφοβελτιωτικό υλικό που λείπει από χωράφια εντατικά καλλιεργήσιμα. Η Οργανική Ουσία είναι ένας σημαντικός παράγοντας γονιμότητας του εδάφους και πηγή θρεπτικών στοιχείων. Βελτιώνει το πορώδες του εδάφους, αυξάνει την ικανότητα συγκράτησης της εδαφικής υγρασίας, προστατεύει την έκπλυση ή την δέσμευση θρεπτικών στοιχείων.
Η πρώτη φάση για την διαδικασία της κομποστοποίησης είναι ο τεμαχισμός των κλαδιών σε μικρά κομμάτια ξύλου μέσω μηχανημάτων Τεμαχισμού ή Θρυμματισμού. Στην συνέχεια είτε κάνουμε σωρούς των φυτικών υπολειμμάτων είτε δημιουργούμε μεγάλα σιλό και τα τοποθετούμε μέσα. Φροντίζουμε να υπάρχει επαρκής υγρασία και να τα ανακατεύουμε κατά κάποιο χρονικό διάστημα ώστε να αερίζονται επαρκώς. Μετά από μερικούς μήνες το κομποστ είναι έτοιμο για χρήση. Μία άλλη λύση σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η διαδικασία της κομματοποίηση σε κάποιο χώρο, αποτελεί η ενσωμάτωση με καταστροφείς στο έδαφος. Σημαντική λεπτομέρεια σε περίπτωση ενσωμάτωσης είναι ο πολύ καλός τεμαχισμός των κλαδιών αλλά και να υπάρχει επαρκής υγρασία στο έδαφος.
Κατά την διάρκεια της αποσύνθεσης και μάλιστα στα αρχικά στάδια αναπτύσσονται υψηλές θερμοκρασίες με αποτέλεσμα να θανατώνουν πιθανά παθογόνα που μπορεί να υπάρχουν στα φυτικά υπολείμματα. Στα τελευταία σταδία η αποσύνθεση ολοκληρώνεται με την βοήθεια μικροοργανισμών και εντόμων όπως μύκητες γαιοσκώληκες, αραχνίδια κλπ.
Η κομποστοίηση είναι μια πρακτική με πολλαπλά πλεονεκτήματα. Συνεισφέρει στην προστασία του περιβάλλοντος και της κλιματικής ισορροπίας, ευνοεί και αυξάνει την γονιμότητα των ήδη βεβαρημένων χωραφιών και συμβάλει στην μείωση το κόστους καλλιέργειας λόγω του περιορισμού χρήσης λιπασμάτων και λοιπών εδαφοβελτιωτικών.
Πηγή Πληροφοριών:
– Μανιός, Θρασυβουλος(2007). Απορρίμματα &Υπολείμματα στον Ελαιώνα. ΑΤΕΙ Κρήτης.
– Τσαπικούνης, Φάνης(2004). Θρέψη-Λίπανση των Φυτών. Εκδόσεις Σταμούλη.
– Καδιανάκης Α.Ε.