Ανάρτηση του Μετεωρολόγου Κλέαρχου Μαρουσάκη
Στην επιστήμη μας τα εργαλεία μας είναι τα μετεωρολογικά μοντέλα βάσει των οποίων γίνεται προσομοίωση των ατμοσφαιρικών διεργασιών προκειμένου ο μετεωρολόγος να καταλήξει σε κάποια χρήσιμα συμπεράσματα με σκοπό την πρόγνωση των καιρικών συνθηκών.
ΠΟΤΕ δεν περιμένουμε το αποτέλεσμα του μοντέλου να ταυτίζεται απόλυτα με την πραγματικότητα γιατί όπως είπαμε το μοντέλο κάνει μια προσομοίωση η οποία προσομοίωση περιλαμβάνει μια σειρά από παραδοχές – προσεγγίσεις.
Για παράδειγμα η ανάλυση που τρέχουν τα μοντέλα εμφανίζει σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει ότι ένας ορεινός όγκος μπορεί να έχει υψόμετρο 1500 μέτρα και το μοντέλο σου να τον βλέπει στα 600 μέτρα!!!!
Βάσει των παραπάνω είναι άστοχες οι συγκρίσεις του τύπου το μοντέλο έδινε 50 χιλιοστά βροχής μα όμως πέσανε 150 και άρα τι να κάνουμε? Βάλε ότι δεν έχουμε και τα ραντάρ μα ούτε και μετεωρολογικούς σταθμούς και τελικά φταίει η Φύση. Άραγε πριν 10ετιες που δεν είχαν ούτε και τα μοντέλα στο επίπεδο που τα έχουμε σήμερα, τι θα έπρεπε να γινόταν?
Θυμάμαι το 2002 σε ένα ιστορικό επεισόδιο χιονόπτωσης για το νομό Αττικής το οποίο στη συνέχεια προσομοιώθηκε και στα πανεπιστημιακά εργαστήρια συνοπτικής – δυναμικής Μετεωρολογίας, χιόνιζε επί 2 και πλέον 24ωρα με τους χάρτες υετού των τότε παγκόσμιων μοντέλων να δίνουν από ελάχιστα μέχρι τίποτα. Κι όμως με τη σωστή διαχείριση των παραμέτρων των μετεωρολογικών μοντέλων μπορούσες να οδηγηθείς σε μια ικανοποιητική προσέγγιση του φαινομένου.
Επιστρέφοντας στο Θέμα των πλημμυρών της Κεφαλονιάς, τα στοιχεία έδειχναν τη δυναμική του φαινομένου. Ο συνδυασμός μάλιστα των χαρτών βροχόπτωσης με παραμέτρους που δείχνουν την αστάθεια της ατμόσφαιρας, οδηγούσε σε φαινόμενα με έντονη δυναμική.
Παρακάτω αποτυπώνεται ο 24ωρος υετός όπου προς την πλευρά του Ιονίου πελάγους γίνεται έντονα φανερή η δυναμική του φαινομένου που θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε τοπικό επίπεδο και που τελικά αναπτύχθηκε. Αυτό θα μπορούσε να γίνει και σε άλλες περιοχές του Ιονίου πελάγους όπως μας μαρτυρά η κατανομή του υετού, άλλο αν δεν έγινε ή μπορεί και να έγινε αλλά να μην το καταγράψαμε.
Κλείνοντας, στην πρόγνωση του καιρού ΠΟΤΕ δεν πας να κάνεις “μετάφραση” των παραμέτρων που σου δίνει το μοντέλο. Αυτό το κάνουν οι αυτόματες εφαρμογές που έχουμε στα κινητά κτλ και κρύβει τεράστιους κινδύνους. Εδώ έρχεται και ο ρόλος του Μετεωρολόγου ο οποίος καλείται να αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία του και αφού συνυπολογίσει αυτά που πρέπει να συνυπολογίσει να καταλήξει στην πρόγνωσή του με τα όποια σφάλματα εννοείται.
Στην πρόγνωση κάποια πράγματα θα τα εντοπίσεις και κάποια όχι. Είναι όμως φτηνή δικαιολογία όταν αστοχείς να λες φταίνε τα μοντέλα και όταν ευστοχείς να παίρνεις πάνω σου την επιτυχία. Και στην αποτυχία αλλά και στην επιτυχία θα πρέπει να μπαίνει μπροστά ο επιστήμονας, διότι πολύ απλά και τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε τα φτιάξαμε εμείς οι ίδιοι γνωρίζοντας πολύ καλά τις αδυναμίες τους απέναντι στο χάος.