Του Δρ Ζαχαρία Καψαλάκη
ΚΑΛΑΜΑΚΙ (ΤΟ)
Νέος παραλιακός οικισμός του Δημοτικού Διαμερίσματος Καμηλαρίου του Δήμου Φαιστού. Βρίσκεται σε υψόμετρο 15μ. και λούζεται από τα κύματα του Λυβικού πελάγους.
Πρώτη φορά αναφέρεται σε απογραφή το 1971.
Το 1981 έχει με 57 κατοίκους, ενώ το 1991 ήταν 133κ. .
Το 2001 ο πληθυσμός του ήταν 77κ. και το 2011 οι κάτοικοί του ήταν 106.
Τα πρώτα βήματα για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής ξεκινούν στη δεκαετία του 1970 από τους κατοίκους του Καμηλαρίου.
Ο Νίκος Σπυριδάκης στο βιβλίο του «Το Καμηλάρι και η Κάτω Μεσαρά», δίνει μια πρώτη εικόνα της δημιουργίας του οικισμού: «Μέχρι τις αρχές του 1960, γινότανε Κυριακάτικες επισκέψεις του γιαλού για μπάνιο, από παιδιά κυρίως, μα και από άντρες και όχι βέβαια από γυναίκες. Ακόμη, ο πατερ φαμίλιας « έπαιρνε τα πρόβατα (τα οικόσιτα) και τα κοπέλια και τα πήγαινε στο γυαλό και τά’ πλυνε». Σιγά σιγά, γινόταν και «ξωμονές» (διανυκτερεύσεις), τα Σαββατόβραδα, από οικογένειες για μπάνιο (μακριά οι γυναίκες από τους άντρες …) και για φαγοπότι, αστεία, πειράγματα και γλέντι τρικούβερτο. Αυτά βέβαια από Καμηλαριανούς και μόνο.
Για καλύτερες συνθήκες άρχισαν οι πρώτες οικιστικές, πρόχειρες κι αυθαίρετες εγκαταστάσεις. Ανοίξανε πηγάδι, με υψάλμυρο έστω νερό, αντλούμενο με τουλούμπα, αντλία.
Έγινε, από τον καλόκαρδο χωρατατζή Χαράλαμπο, το πρώτο «Τουριστικόν Καψεζυθεστιατόριον». Βαφτίσανε τον οικισμό ΚΑΛΑΜΑΚΙ. Τότε προέκυψε η ανάγκη δημιουργίας και τόπου λατρείας των πιστών. Με πρωτοβουλία της αρχόντισσας Ζαχαρένιας και με τη συμβολή και άλλων πιστών, ανεγέρθηκε το ιερό εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, ο οποίος προστατεύει τον οικισμό. Κι’ επειδή τρώγοντας έρχεται η όρεξη και τα Μάταλα γέμισαν χίπηδες, στη δεκαετία του ‘60, οι εύποροι οικογενειάρχες των Μοιρών προτιμούσαν το ήρεμο και ήμερο Καλαμάκι. Άρχισε λοιπόν η ραγδαία, αν και άναρχη, κι’ εδώ, ανάπτυξή του».
Σήμερα το Καλαμάκι είναι ένας σύγχρονος τουριστικός οικισμός. Με μια απέραντη παραλία να ξεχύνεται μπροστά του, με ταβέρνες και ξενοδοχειακές μονάδες αποτελεί πόλο έλξης ξένων και ντόπιων…