Κείμενο – Φωτογραφίες: Μανώλης Αφραθιανάκης
Τι είχε άραγε στο νου του ο καλλιτέχνης που ζωγράφισε την τοιχογραφία που ειναι σήμερα γνωστή με το όνομα ” Παριζιάνα”; Μήπως την Αριάδνη, την κόρη του Μίνωα;
Εμένα πάντως δύο ορχιδέες, που συναντάμε και κοντά στην Κνωσό, μου θυμίζουν έντονα τη γυναικεία μορφή που εικονίζεται στη μινωική τοιχογραφία από το ανάκτορο και βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου.
”Παριζιάνα” ονομάστηκε από τον Έβανς η νεαρή γυναίκα που εικονίζεται σε θραύσμα τοιχογραφίας σε καρατομή, πιθανόν μια ιέρεια, καθώς φαράει στη ράχη της τον λεγόμενο ‘ιερό κόμβο’. Ο ‘ιερός κόμβος’, μια στενόμακρη λωρίδα υφάσματος δεμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να σχηματίζει θηλιά, εμφανίζεται σε διάφορες παραστάσεις θρησκευτικού περιεχομένου, συχνά προσαρτημένος σε ενδύματα ιερατικών μορφών. Η ”Παριζιάνα” αποτελεί τμήμα της ευρύτερης σύνθεσης που είναι γνωστή ως ‘Τοιχογραφία του Δίφρου’ ή ‘Τοιχογραφία της Μετάδοσης των Σπονδών’, όπου άνδρες και γυναίκες παριστάνονται σε σκηνή τελετουργίας συμποσιακού χαρακτήρα.Το συγκεκριμένο κομμάτι ονομάστηκε ” Η Παριζιάνα” λίγο μετά την ανακάλυψή του, επειδή το πρόσωπο της νεαρής ιέρειας με το λευκό δέρμα, τα έντονα κόκκινα χείλη, τα μεγάλα μαύρα μάτια, τα καλοσχηματισμένα φρύδια και τα περίτεχνα χτενισμένα σε μπούκλες μαλλιά θύμιζε τις ιδιαίτερα καλλωπισμένες γυναίκες των αρχών του 20ου αιώνα στο Παρίσι, τότε κέντρο της μόδας, της καλαισθησίας και των τεχνών.
(Πληροφορίες από το αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου – www.heraklionmuseum.gr).
Φωτογραφίες:
- Ophrys ariadnae – Όφρυς της Αριάδνης (25 Φλεβάρη 2023)
- Ophrys cretica (12 Απρίλη 2022)
- Η τοιχογραφία (Πηγή: el.wikipedia)