Της Αννίτας Πιτσιδιανάκη
Δίπλα στα ερείπια της Φαιστού, στο νοτιότερο άκρο εκεί που τελειώνει το Λιβυκό πέλαγος, στο μεγάλο κάμπο της Μεσσαράς, βρίσκεται η γυναικεία κοινοβιακή Μονή της Παναγίας της Καλυβιανής.
Σε ένα τόπο καταπράσινο, γεμάτο κήπους με πανέμορφα λουλούδια, με χώρους πεντακάθαρους και φιλόξενους που σφρίζουν από ζωή, δημιουργικότητα, πνευματικότητα και προσφορά προς τον άνθρωπο βρίσκεται αυτό το μοναστικό συγκρότημα.
Σε αυτό βρίσκουμε την έμπρακτη εφαρμογή και ενσαρκωμένη τη διδασκαλία του Χριστού για την αγάπη προς τον πλησίον.
Μια σειρά ολόκληρη ιερών ιδρυμάτων, με τόση κοινωνική και μορφωτική δραστηριότητα, αποτελούν ένα χώρο φιλοξενίας και ευσπλαχνίας όπου θεραπεύεται ο πόνος, βρίσκει παρέα η μοναξιά και η εγκατάλειψη, λύση τα προβλήματα και αγάπη, συμπόνια και μόρφωση τα παιδιά.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Ο χώρος της Μονής είναι γεμάτος από αρχαίες ιστορικές , μοναστικές και θρησκευτικές μνήμες. Όπου κα αν σκάψει κανείς μόνον τάφους βρίσκει.
Από τη Μονή πέρασαν Μπαρμερίνοι, Βενετσιάνοι, Τούρκοι, Φραντζέζοι, Εγγλέζοι, Ιταλοί, Γερμανοί.
Η ίδρυση της Μονής στην περιοχή ανάγεται στην Β΄χριστιανική περίοδο (961-1000). Αυτό μαρτυρείται και από ένα τετράστιχο γραμμένο σε Κρητικό γλωσσικό ιδίωμα:
« Οι χριστιανοί ευρήκασι ένα εκκλησιδάκι
Χιλιών χρονών θαυματουργό και γίνηκε διασάκι ( διατάραξη)
Εκεί να μην πηγάινουσι μηδέ να προσκυνούσι
Τσ’ Οθωμανούς των Καλυβιών να μη δυσαρεστούσι».
Το πρώτο παλιό μοναστήρι λειτουργούσε στα χρόνια των Ενετών.
Στα βυζαντινά χρόνια υπήρχε στον τόπο τούτο Μοναστήρι, απομεινάρι του οποίου είναι το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, του 14ου αιώνα, στο οποίο κατά την παράδοση βρέθηκε η Θαυματουργός εικόνα του Ευαγγελισμού, μικρή σε μέγεθος και λαϊκής τέχνης.
Το Μοναστήρι αυτό καταστράφηκε από τους Τούρκους και οι μοναχοί έγιναν ομολογητές και μάρτυρες της πίστεως.
Ακολούθησε μια περίοδος που οι μοναχοί σκορπισμένοι από τον φόβο των Τουρκών ζούσαν σαν καλυβίτες. Ένας από αυτούς ήταν και ο Όσιος Χαράλαμπος από της Δαφνές Τεμένους. Ο τάφος του υπάρχει πίσω από το Ιερό του Καθολικού της Μονής και λίγο πιο αριστερά βρίσκεται Ναός αφιερωμένος σ΄αυτόν.
Ο ναός της μονής λειτουργούσε σποραδικά μέχρι το 1821. Στη μεγάλη επανάσταση των Κρητικών ο ναός μεταβλήθηκε σε στάβλο, από τον ιδιοκτήτη του Τούρκο Χουσεϊν Βέη Βραζεράκη.
Το Μοναστήρι αποκτά και πάλι ζωή με επίκεντρο το μικρό εκκλησάκι. Τα βιβλία της Μονής, χρονολογούνται από το έτος 1873 και δείχνουν πως επιτελείτο και τότε φιλανθρωπικό έργο προς τους πάσχοντας αδελφούς, (φυλακισμένους, άπορους, νόθα και ορφανά παιδιά, σχολεία κτλ).
Στις αρχές του 20ου αιώνα με εντολή του τότε Επισκόπου Αρκαδίας κ. Βασιλείου Μαρκάκη, κτίζεται το έτος 1927 ο Ι. Ν. της Θεοτόκου, πού τώρα λειτουργεί ως καθολικό της Μονής.
ΤΑ ΕΥΑΓΗ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Το έτος 1956 όταν Επίσκοπος Αρκαδίας εκλέγεται ο μετέπειτα Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Τιμόθεος Παπουτσάκης, στη Μονή υπάρχει μόνο ένας μοναχός, ο π. Ευμένιος Συγγελάκης. Ο νέος Επίσκοπος μελετά τις ανάγκες της περιοχής και αποφασίζει την δημιουργία φιλανθρωπικού έργου στο χώρο της Μονής.
Ένα συγκρότημα ιδρυμάτων αναπτύσσεται γύρω από τη Μονή: Ορφανοτροφείο «Στοργή της Παναγίας» ( με 60 παιδιά σήμερα), Γηροκομείο «Οι Άγιοι Δέκα», Κέντρο εφηβικής προστασίας «Η Αγία Σκέπη», Παιδική προστασία «Η Θεοτόκος», Σχολή κοπτικής ραπτικής «Ο Ευαγγελισμός» (σήμερα με 10 μαθήτριες).
Εδώ φιλοξενούνται ψυχές ταλαιπωρημένες και πληγωμένες από τη ζωή και τους ανθρώπους. Στόχος είναι η σωστή ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών και η ομαλή ένταξη τους στο κοινωνικό σύνολο, καθώς και η παρηγοριά και ανακούφιση κάθε πονεμένης ψυχής του Γηροκομείου.
Παράλληλα λειτουργούν εργαστήρια Ιεροραπτικής, Αγιογραφίας Υφαντικής, Μουσείο Εκκλησιαστικού και λαογραφικού τύπου, Δημοτικό σχολείο Δημόσιο για τα παιδιά των ιδρυμάτων.
Για να λειτουργήσουν όλα αυτά χρειάζεται αυταπάρνηση, θυσία, και πολύς αγώνας. Οι Αδελφές της Μονής (σήμερα 39 τον αριθμό) προσφέρουν τον εαυτόν τους, νύκτα και ημέρα, στην υπηρεσία του Θεού και των ανθρώπων υπό την καθοδήγηση της Ηγουμένης Τιμοθέης Γερακάκη.
Συμπαραστάτης στο έργο της αδελφότητας είναι ο δάσκαλος και διευθυντής για 35 χρόνια του Δημοτικού Σχολείου και Πνευματικός της Μονής π. Νεκτάριος Πατεράκης. Ο π. Νεκτάριος έρχεται στην Μονή το 1957. Στην αρχή υπηρετεί ως ιδιωτικός διδάσκαλος και μετά από 2 χρόνια διορίζεται, ενώ από το 1958 υπηρετεί και ως ιερέας του Ι.Ν. Σήμερα αν και συνταξιούχος εξακολουθεί να προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες του στην Μονή.
Όλα αυτά πραγματοποιούνται κάτω από την πατρική συμβουλή και καθοδήγηση του ιδρυτή της Μονής κ. Τιμοθέου και όταν εκείνος ανεβαίνει στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο, υπό την πατρική ευλογία του μακαριστού Μητροπολίτου Γορτύνης και Αρκαδίας, κυρού Κυρίλλου Κυπριωτάκη.
Κατόπιν το έργο της Μονής συνεχίζεται κάτω από το στοργικό βλέμμα του Μητροπολίτου Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακαρίου.
Ἱδρύματα Ἱ. Μ. Καλυβιανῆς: Στοργῆς, Παιδικῆς Προστασίας καί Οἶκος Εὐγηρίας (που σήμερα φιλοξενεί 40 ηλικιωμένους).
Η ΦΑΝΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Βρισκόμαστε το έτος 1873. Στον τόπο της μονής και του ναού πήγαιναν συχνά οι χριστιανοί για να προσκυνήσουν, παρ΄όλο που ήταν ερειπωμένο το μοναστήρι και το αλειτούργητο εκκλησάκι φιλοξενούσε ζώα. Κάποια μέρα πήγαν να προσκυνήσουν ο Μιχελάκης Αναγνώστης και η σύζυγος τού Θεοδωράκη γνωστή ως Θεοδωράκαινα. Αφού προσκύνησαν κάθισαν να ξεκουραστούν πάνω σε ένα σωρό χαλασμάτων.
Εκεί άρχισαν να σκαλίζουν ένα σωρό ξύλα και πέτρες. Τότε παρουσιάστηκε η θαυματουργή και σεπτή εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Η ιερή εικόνα τοποθετήθηκε αργότερα στον νέο μεγάλο ναό, μέσα σε ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι, η οποία όμως δυστυχώς εκλάπη από αγνώστους.
ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
Άπειρα είναι τα θαύματα που έχει κάνει η Παναγία και μεγάλος ο αριθμός των θεραπευμένων από την χάρη της. Γι΄αυτό πλήθος πιστών συνέρρεε και συρρέει στην Μονή της Καλυβιανής προσκυνώντας και εκλιπαρώντας την Παναγία να κάνει το θαύμα της. Η Παναγία ανταποκρινόταν στις ικεσίες τους εμφανιζόμενη ως μαυροφορούσα μεγαλοπρεπής γυναίκα ή ως νοσοκόμα.
Θα αναφέρουμε μερικά ενδεικτικά θαύματα από τα παλιά χρόνια μέχρι σήμερα.
Ένας βοσκός πήγαινε τα πρόβατά του για βοσκή στον τουρκοκρατούμενο τόπο της μονής. Επειδή όμως η περιοχή ήταν ελώδης ο βοσκός προσβλήθηκε από ελονοσία. Ο ι γιατροί και τα φάρμακα της εποχής δεν μπόρεσαν να τον θεραπεύσουν. Μια μέρα καθώς ήταν ακουμπισμένος στη ρίζα ενός ελαιόδενδρου παρουσιάστηκε μπροστά του μια μαυροφόρα γυναίκα με μορφή μοναχής και του είπε να κόψει φύλλα από την ελιά, να ανάψει φωτιά και να θυμιαστεί από τον καπνό τους. Ο βοσκός έκανε όπως του είπε και θεραπεύτηκε.
Ο Χουσεϊν Βέης Βραζεράκης ήταν ιδιοκτήτης της μικρής εκκλησίας όπου συνέρρεαν χιλιάδες πιστών να προσκυνήσουν και την οποία χρησιμοποιούσε ως στάβλο. Οι χριστιανοί του είχαν ζητήσει να αγοράσουν το εκκλησάκι αλλά ο Τούρκος αρνιόταν πεισματικά. Είχε όμως ένα παράλυτο παιδί χρόνια στο κρεβάτι. Ένα βράδυ η χανούμισσα και μητέρα του παιδιού είδε στον ύπνο της την Παναγία και της είπε να πάει να σκουπίσει τις ακαθαρσίες των ζώων από το ναό, και να θυμιάσει. Η χανούμισσα έκανε ότι της είπε η Παναγία και επιστρέφοντας σπίτι της το παιδί δεν ήταν στο κρεβάτι του αλλά το βρήκε στην πλατεία να παίζει χαρούμενο. Μετά από αυτό ο αγάς παραχώρησε τον ναό στους χριστιανούς.
Δύο επιφανείς άνδρες επίσης θεραπεύτηκαν από την Παναγία όταν σε μικρή ηλικία αρρώστησαν σοβαρά, ο λογοτέχνης Ιωάννης Κονδυλάκης και ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Γ. Κουρμούλης.
Επίσης η Νικολιδάκη Πηνελόπη από το Ρέθυμνο, η οποία έπασχε από την επάρατη νόσο του καρκίνου, ενώ επρόκειτο να υποβληθεί σε εξετάσεις, γιατί οι γιατροί ήταν σίγουροι για νέες μεταστάσεις , η Παναγία την διαβεβαίωσε σε όραμα που είδε, ότι δεν χρειάζεται να την
δει πλέον γιατρός διότι είχε θεραπευθεί. Και έτσι ήταν.
Τέλος η Καλλιόπη Καστρινάκη από το Αρκαλοχώρι υπήρξε θύμα τροχαίου ατυχήματος και το δεξί της πόδι είχε κομματιαστεί. Έκανε επέμβαση αλλά δυστυχώς δεν μπορούσε ούτε να το πατήσει. Αφού έκανε δεύτερη επέμβαση στην Αμερική, είδε όραμα την Παναγία και της είπε « όταν θα περπατήσεις , να έρθεις στην Καλυβιανή». Περπάτησε μετά από τρεις ημέρες, ενώ οι γιατροί της είπαν μετά από τρεις μήνες.
ΜΟΥΣΕΙΟ
Το 1978 ο π. Νεκτάριος αρχίζει να δημιουργεί το Μουσείο της Μονής. Πρόκειται για ένα μεγάλο χώρο με εκκλησιαστικά και λαογραφικά εκθέματα. Το κτίσμα στην αρχή αποτελούσε κελιά μοναχών, τα οποία ο ακούραστος ιερέας αναστήλωσε και διαμόρφωσε σε μουσείο. Εκτίθεται πολύ μεγάλος αριθμός αντικειμένων που προσελκύουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών όπως γεωργικά εργαλεία, ενδυμασίες, υφαντά, κεντήματα, άμφια, κουκέτες, πατανίες, μηχανήματα του τυπογραφείου της μονής, παλιά νομίσματα, ξυλόγλυπτα τέμπλα, εικόνες, παλαιά ιερά βιβλία κ.α.
Ο π. Νεκτάριος εκτός από αυτό το δημιούργημά του έχει προσφέρει στη μονή και στην Παναγία, την ψυχή και το σώμα του, αφού από το Σεπτέμβριο του 1957 σε ηλικία 21 ετών αφιερώθηκε ως δάσκαλος και ως ιερέας και προσέφερε τις πολύτιμες υπηρεσίες του στη μονή.
Ένας άνθρωπος δραστήριος, ακούραστος, δημιουργικός, με όραμα, λατρεύει τη φύση και ότι παλιό, παραδοσιακό που έχει ιστορία, που είναι μνημείο. « Χάσαμε τις ρίζες μας» μας λέει « ακούω ανθρώπους κουρασμένους, αποτυχημένους, πονεμένους που χρειάζονται κατανόηση και αγάπη, γιατί η αγάπη όλα τα καλύπτει, όλα τα θεραπεύει. Πολλά ζευγάρια σήμερα δεν είναι ευτυχισμένα, οι αυτοκτονίες έχουν αυξηθεί, δεν υπάρχει αγωγή, η κρίση ίσως και να χρειαζότανε, ζήσαμε πολύ στην απληστία.»
Ο π. Νεκτάριος μας υποδέχτηκε γελαστός, μας φιλοξένησε και μας έκανε μια λεπτομερή περιήγηση στο χώρο της μονής και τον ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτό. Ξεπροβοδίζοντάς μας είπε: « Το μοναστήρι παλαιότερα ήκμαζε. Προσφέραμε βοήθεια και αγάπη σε πάρα πολλούς ανθρώπους. Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Κάποια από τα ιδρύματα δεν λειτουργούν.»
Πηγή: rethemnosnews.gr
