Γράφει η Μαρία Μαυρουδή
Στη σημερινή παρέα η συγγραφέας κυρία Καλλιατάκη Ελένη θα μιλήσει για το βιβλίο της με τον τίτλο: Μια αλλιώτική Καρδιά που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις IWRITE
- Καλώς ορίσατε. Σας ευχαριστούμε πολύ. Μιλήστε μας για το συγγραφικό σας έργο.
Σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτήν τη συνέντευξη. Είναι τιμητικό για εμένα μια συνάδελφος εκπ/κός, η οποία κατανοεί τον τρόπο σκέψης των παιδιών, να μου δίνει τη δυνατότητα να μιλήσω για το έργο μου και να εξηγήσω όλες τις δυσκολίες που περικλείει το εγχείρημα της συγγραφής και προβολής -στο πιο δύσκολο ίσως κοινό-στα παιδιά, ενός βιβλίου διαφορετικού, όπως διαπιστώνει κανείς, απλά διαβάζοντας τον τίτλο του.
- Ποια είναι η υπόθεση που διαδραματίζεται στο βιβλίο σας;
Ο Γιώργος, είναι ένας μαθητής σαν όλους τους άλλους μέχρι τη μέρα που αισθάνεται «διαφορετικός» λόγω της κατάστασης που το ίδιο το σώμα του, του αποκαλύπτει. Δεν μπορεί να τρέξει σαν τους άλλους συμμαθητές του και να τους συναγωνιστεί επί ίσοις όροις και το αντιλαμβάνεται διότι λαχανιάζει πιο εύκολα, κοπιάζει χωρίς λόγο για πράγματα που γίνονται αβίαστα. Όταν πλέον βρίσκεται στο νοσοκομείο όπου εκτυλίσσεται η δράση, ο Γιώργος δέχεται μαζί με τις ζωγραφιές των συμμαθητών του, τα ευχάριστα νέα για την νέα καρδιά, αυτό το «Θείο δώρο ζωής» που κάποιος του πρόσφερε. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την αφορμή που του δόθηκε από μια ζωγραφιά ενός συμμαθητή του, ο οποίος σχεδίασε δυο καρδιές σε λάθος θέση, υποδεικνύοντας την αλλαγή, δημιουργούν εύλογες απορίες, για το τι συμβαίνει στο σώμα του. Αναρωτιέται όλα τα «πώς» και τα «γιατί;», που μόνο τα παιδιά ακούραστα επαναλαμβάνουν μέχρι να πάρουν την ειλικρινή και αληθινή απάντηση από εμάς και ζητά να λυθούν οι απορίες του άμεσα. Η οικογένεια που τον στηρίζει, τον ενημερώνει ότι ο πιο κατάλληλος να μιλήσει γι’ αυτό το θέμα είναι ο γιατρός του ο Επιδέξιος κύριος Λι- όνομα και πράγμα- ο οποίος με την αμεσότητα και την ευθύτητα που τον διακρίνουν απαντάει για όλα όσα πρέπει να γνωρίζει.
Σε όλη αυτήν την πορεία είναι εμφανής η μεγάλη υποστήριξη των συμμαθητών (ζωγραφίζουν καρδιές, γράφουν το όνομα του στα μπλουζάκια τους, δημιουργούν το δικό του τραγούδι) της οικογένειας (που είναι εκεί αθόρυβη να περιμένει), του κοινωνικού περιβάλλοντος του παιδιού (γιατρός με τον οποίο έχει αναπτύξει πιο στενή σχέση),οι οποίοι δίνουν ελπίδα και αισιοδοξία για τη θετική έκβαση της υγείας του, χωρίς ωστόσο να αποκρύπτουν την αλήθεια.
- Μία Αλλιώτικη Καρδιά τιτλοφορείται το βιβλίο σας. Πως αποφασίσατε να δώσετε τον συγκεκριμένο τίτλο;
Η αλήθεια είναι ότι ένας τίτλος πρέπει να προκαλεί τον αναγνώστη να διαβάσει το βιβλίο. Επιλέγοντας τη λέξη «αλλιώτικη» συνώνυμη της διαφορετικότητας, ήθελα να τονίσω τη βαθύτερη έννοια της αλλαγής κι εδώ δεν πρόκειται απλά για μια εξωτερική αλλαγή στην εμφάνιση του παιδιού, αλλά για μια εσωτερική αναγέννηση της ίδιας του της ύπαρξης. Η καρδιά είναι αλλιώτική αφού στην κυριολεξία αποτελεί ένα ξένο «σώμα» μια δωρεά υψίστης σημασίας, δεν την είχε πριν- την απέκτησε έπειτα από αυτή την πράξη φιλανθρωπίας και αγάπης. Στην κυριολεκτική σημασία της είναι «αλλιώτικη». Δεν ξέρουμε αν θα λειτουργήσει σωστά ή όχι, δεν ξέρουμε αν θα την αποδεχτεί ο οργανισμός ή όχι, δεν ξέρουμε επίσης αν η καρδιά του δωρητή «θυμάται» κάποιες αναμνήσεις –συναισθήματα. Τα παραπάνω τονίζουν τη «διαφορετικότητα» που όμως μέσα από την «αποδοχή» στην κυριολεκτική και μεταφορική της σημασία δίνει αξία και νόημα στην όλη διαδικασία της μεταμόσχευσης καρδιάς και της δωρεάς οργάνων. Τέλος, επειδή πρόκειται για μικρά παιδιά τα οποία αγαπούν τις καρδούλες και είναι μάλιστα από τα πρώτα σχήματα που σχεδιάζουν εκφράζοντας την αγάπη τους, θέλησα να δώσω κάτι οικείο σε εκείνα αλλά και να τα προβληματίσω, «πώς μπορεί μια καρδούλα να είναι διαφορετική; Υπάρχουν καρδιές που λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο από των άλλων ανθρώπων;¨ Από όποια σκοπιά και να το πάρει κανείς (κυριολεκτικά και μεταφορικά) η απάντηση είναι μία.
- Για ποια ηλικία θεωρείται ότι είναι κατάλληλο το συγκεκριμένο βιβλίο
Δεδομένου ότι το βιβλίο πραγματεύεται το δύσκολο θέμα της «Δωρεάς Οργάνων», είναι σημαντικό τα παιδιά να μπορούν να αντιληφθούν βασικές έννοιες όπως της απώλειας ή της δωρεάς. Θεωρώ πώς τα παιδιά ηλικίας από 8 ετών και πάνω είναι σε θέση να αντιληφθούν αρκετές έννοιες από αυτό το βιβλίο και σε συνδυασμό με την υπέροχη εικονογράφηση της κυρίας Λυδίας Χατζημάρκου να κατανοήσουν την ουσία της διαδικασίας, που δεν είναι άλλη από την ενσυναίσθηση και την έμπρακτη απόδειξη της αγάπης προς τον συνάνθρωπο.
- Ποια μηνύματα θέλετε να περάσετε στους μικρούς αναγνώστες μέσα από το βιβλίο σας;
Όπως προανέφερα, η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης είναι ο βασικός σκοπός του βιβλίου αυτού. Πιστεύω ακράδαντα, ότι στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της εξέλιξης της τεχνολογίας, παράλληλα με όλο αυτό το έργο που επιτελείται προς όφελος της κοινωνίας του μέλλοντος, να καλλιεργούμε ιδέες και αξίες στα παιδιά που θα κατευθύνουν προς μια κοινωνία αγάπης και ομόνοιας. Πάντοτε θα υπάρχουν άνθρωποι που θα επιδιώκουν την κακία, τη μισαλλοδοξία, το φθόνο, τον πόλεμο, το κέρδος, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα δικά τους οφέλη. Ας υπάρχουν όμως πολλοί περισσότεροι από τους «άλλους» που αγαπούν την ομόνοια, την ειρήνη και δείχνουν έμπρακτα την αγάπη τους χωρίς απαραίτητα να το προβάλλουν .
Δεν είναι τυχαία άλλωστε η ρήση του σοφού λαού:» ό,τι σπείρεις θα θερίσεις» . Ας σπείρουμε επομένως την αγάπη και την ενσυναίσθηση στα παιδιά μας για να θερίσουμε τους καρπούς των πράξεων μας μελλοντικά.
- 6.Το βιβλίο αναφέρεται στη μεταμόσχευση οργάνων. Θεωρείται ότι είναι εύκολο για τα παιδιά να κατανοήσουν ότι παίρνοντας ένα ζωτικό όργανο κάποιου ανθρώπου που δεν υπάρχει στη ζωή, μπορεί να δοθεί αντίστοιχα ζωή σε κάποιον άλλο που την έχει ανάγκη;
Τα παιδιά είναι έξυπνα και δραστήρια πλάσματα από τη φύση τους. Αντιλαμβάνονται συχνά περισσότερα πράγματα από αυτά που τους λέμε και αν κάποιος υποστηρίζει το αντίθετο απλά υποτιμά την νοημοσύνη τους. Έχοντας τέσσερα παιδιά διαφορετικών ηλικιών, αλλά και εκατοντάδες μαθητές όλα αυτά τα χρόνια, εκείνο που διαπιστώνω και κάθε φορά επιβεβαιώνομαι είναι ότι οι μαθητές περισσότερο από τους ενήλικες αναζητούν την αλήθεια των πραγμάτων γύρω τους. Κι αυτό γιατί από τη φύση τους είναι αληθινές υπάρξεις-tabula rasa στο οποίο εμείς οι ενήλικες συχνά αποτυπώνουμε με τα πιο μελανά χρώματα τις δικές μας πραγματικότητες, τα δικά μας θέλω κι επιθυμίες.
Αν σε ένα παιδί μιλήσεις με ειλικρίνεια χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα μιλήσεις με ψυχρότητα και απάθεια, θα κατανοήσει την ουσία αυτού που θέλεις να του μεταφέρεις. Σκεφτείτε τον Γιώργο, τον ήρωα του βιβλίου, αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά με τον οργανισμό του. Το νιώθει, το αισθάνεται. Πώς μπορεί κάποιος να του πει ψέματα, όταν ο ίδιος αισθάνεται τη διαφορετικότητα, όταν το ίδιο του το σώμα την αποκαλύπτει. Θα φαινόταν στα μάτια του, ένας «ψεύτης-τρα», όπως συνηθίζουν τα παιδιά να αποκαλούν τους ενήλικες που τους αποκρύπτουν την αλήθεια. Υπάρχουν φυσικά διαφορετικές περιπτώσεις παιδιών, άλλα βιώνουν δυσκολίες, άλλα όχι, Το ζήτημα όμως είναι το εξής: Γιατί μπορώ να μιλήσω για το θάνατο, την απώλεια, τον χαμό ενός αγαπημένου προσώπου, που αρκετοί συγγραφείς καλώς κάνουν και πραγματεύονται ως θέμα και να μην προχωρήσουμε ένα βήμα παρακάτω, δηλαδή στο να μάθουμε στα παιδιά ότι η απώλεια δεν σημαίνει απαραίτητα τον χαμό της ύπαρξης του ανθρώπου. Μπορώ κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις όντας ζωντανός να δωρίσω «κάτι από τον εαυτό μου» που για κάποιον άλλον είναι ζωτικής σημασίας.
Επιπρόσθετα, όπως πολύ σωστά τα τελευταία χρόνια γίνεται μέριμνα για την κυκλοφοριακή αγωγή και εκπ/ση των μαθητών κυρίως ως πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο μπορεί να καλλιεργηθεί η ιδέα της δωρεάς οργάνων ως πράξη αγάπης όχι μόνο προς τον συνάνθρωπο αλλά και ως προς τον ίδιο τον εαυτό. Κανείς δεν ξέρεις πότε και πώς μπορεί να μπει σε μια διαδικασία να χρειαστεί «βοήθεια» όπως ακριβώς κανείς δεν ξέρει πότε και πώς μπορεί να πάθει ένα τροχαίο ατύχημα. Και στις δύο περιπτώσεις ωστόσο το νόημα είναι το ίδιο και αφορά στην πρόληψη.
- Η ιδέα για τη συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου προέκυψε στηριζόμενη στα προσωπικά σας βιώματα ή είναι δημιούργημα μυθοπλασίας;
Μια ερώτηση που την ακούω συχνά τελευταία είναι αυτή που μου κάνατε μόλις τώρα. Κάθε συγγραφέας όπως κάθε καλλιτέχνης εμπνέεται από διαφορετικά ερεθίσματα, βιώματα και εμπειρίες. Στη δική μου περίπτωση θα ήταν ψέμα να πω ότι δεν έχω εμπνευστεί από ανθρώπους που βίωσαν την εμπειρία του να χρειάζεσαι μόσχευμα και να βρίσκεσαι για χρόνια στην αναμονή ελπίζοντας στον Θεό να σε μακροημερεύει. Διαφορετικές περιπτώσεις ανθρώπων όλοι τους και διαφορετικών ηλικιών, ωστόσο είχαν ένα κοινό: το πείσμα, τη θέληση για ζωή, την κατανόηση της αξίας της ζωής την οποία όλοι οι υπόλοιποι τη θεωρούμε δεδομένη.
`Υπήρξε, επίσης μια συγκλονιστική στιγμή στη ζωή μου, που νομίζω δεν θα ξεχάσω ποτέ. Πριν περίπου οκτώ χρόνια, ένας συμμαθητής του γιου μου έφυγε από τη ζωή, δεν κατάφερε να βγει νικητής και δυστυχώς αυτό ήταν ένα μεγάλο πλήγμα για την οικογένεια του, αλλά και για τη σχολική κοινότητα σύσσωμη. Η δασκάλα της τάξης, η πολυαγαπημένη κυρία Ιωάννα, μαζί με τους συμμαθητές του παιδιού, έκαναν τον δικό τους αγώνα συμπαράστασης κι ας μην είχε την επιθυμητή έκβαση που όλοι ευχόμασταν.
Τα πράγματα δεν πηγαίνουν πάντα όπως τα επιθυμούμε, η αγάπη όμως, η συμπαράσταση, η δύναμη που παίρνουμε και δίνουμε στους άλλους, έρχεται μόνο από τη γνώση της αλήθειας και στην προκειμένη τα παιδιά ενημερώνονταν για την εξέλιξη της υγείας του συμμαθητή τους και ήταν σε θέση στο τέλος να το αποδεχτούν και να προχωρήσουν παρακάτω.
8.Ποιο ήταν το κίνητρο που σας οδήγησε να γράψετε ένα παιδικό βιβλίο που να αναφέρεται στη μεταμόσχευση των οργάνων;
Όλα όσα προανέφερα θα μπορούσαν να αποτελούν κίνητρο για τη συγγραφή ενός βιβλίου με τόσο εξειδικευμένο θέμα. Νομίζω, το σημαντικό κίνητρο είναι η ενσυναίσθηση που έχει καλλιεργηθεί με τα χρόνια από την παιδική μου ηλικία. Εάν έχεις τόσο δυνατή ενσυναίσθηση βιώνεις τον πόνο του άλλου. Δεν γίνεται να μένεις άπραγος. Όταν κατέχεις τη γνώση δεν γίνεται να αδιαφορείς, δεν δικαιολογείσαι να απέχεις. Όταν υπάρχει πιθανότητα να σώσει μόνο ένας δότης οκτώ ασθενείς που χρήζουν μεταμόσχευση και 100 ασθενείς μέσω της δωρεάς ιστών, ίσως πρέπει να το ξανασκεφτούμε ως ιδέα. Όσο νωρίτερα καλλιεργηθεί αυτή η φιλοσοφία της «Δωρεάς Οργάνων» τόσο περισσότεροι άνθρωποι θα έχουν μια δεύτερη ευκαιρία για ποιοτικότερη ζωή, την οποία αξίζουν εξίσου με μας.
- 9. Ποιοι είναι οι συνταξιδιώτες που σας βοήθησαν στην ολοκλήρωση του συγγραφικού σας ταξιδιού;
`Σε όλη αυτή την πορεία συνοδοιπόροι ήταν όλοι οι συνεργάτες από τον εκδοτικό οίκο από τον κ. Βαλάντη Ναγκολούδη , διεύθυνση έκδοσης, τον κύριο Ιωαννίδη τον σύμβουλο έκδοσης, την εικονογράφο κα. Λυδία Χατζημάρκου και όλους τους συνεργάτες στο ατελιέ τον κ. Γιάννη Ερμείδη ,την κα. Άρτεμις Χατζημάρκου και την κα. Μαίρη Τριανταφύλλου στη φιλολογική επιμέλεια. Οπωσδήποτε στήριγμα μου είναι η πολυπληθής οικογένειά μου που συνεχίζει να με στηρίζει έμπρακτα και τους ευχαριστώ που ανέχονται τις ανησυχίες μου.
- Που μπορούν οι αναγνώστες να βρουν το βιβλίο σας;
Το βιβλίο μου: « Μια αλλιώτικη Καρδιά» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις I Writε-¨Όμιλος Πηγή και Δαιδάλεως . Αρχικά, κυκλοφορεί στα συνεργαζόμενα βιβλιοπωλεία της Θεσσαλονίκης (17/11) στις αλυσίδες Ιανός και Πρωτοπορία στη Θεσσαλονίκη και κατόπιν στα συνεργαζόμενα βιβλιοπωλεία της Αθήνας ( Public, Πατάκης κά,)όπου σταδιακά θα τοποθετηθεί. Είμαστε ακόμα φρέσκοι. Οι αναγνώστες μπορούν να το αγοράσουν και μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης :
από το eshop των εκδόσεων μας.
Ευχαριστούμε πολύ. Να είστε καλά και να είναι το βιβλίο καλοτάξιδο.
Σας ευχαριστώ πολύ κι εγώ, από καρδιάς γι’ αυτήν τη συνέντευξη
κι ελπίζω να μεταδοθεί το μήνυμα σε όσο γίνεται περισσότερο κόσμο,
διότι η «Δωρεά» από όποια οπτική και να τη δεις
είναι αδιαμφισβήτητα μια πράξη ΑΓΑΠΗΣ!
