Απρίλης 1941. Στις 27 Απριλίου, τα γερμανικά στρατεύματα μπαίνουν στην Αθήνα και η Πηνελόπη Δέλτα μπαίνει στη λίστα με τους «ιδανικούς αυτόχειρες». Παίρνει δηλητήριο και πέντε μέρες, στις 2 Μαΐου, αργότερα ξεψυχάει αφήνοντας ένα λιτό σημείωμα για τα παιδιά της.
«Παιδιά μου, ούτε παπά, ούτε κηδεία. Παραχώστε με σε μια γωνιά του κήπου, αλλά μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι δεν ζω πια. Φροντίστε τον πατέρα σας. Τον φιλώ σφιχτά. Π.Σ. Δέλτα».
Στην ταφή της, στον κήπο της Κηφισιάς, ιερουργεί μόνος ο παλιός φίλος Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος. Επάνω στον τάφο της χαράχτηκε μόνο η λέξη «Σιωπή». Όσοι έχουν διαβάσει τον «Τρελαντώνη» δεν μπόρεσαν παρά να αναγνωρίσουν στη αδερφή του, τη μικρή Πουλουδιά, μία από τις πιο σημαντικές Ελληνίδες συγγραφείς, την Πηνελόπη Δέλτα.
Γεννήθηκε το 1874 στην Αλεξάνδρεια κι ήταν το τρίτο παιδί του Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη. Είχε δύο μεγαλύτερα αδέλφια, την Αλεξάνδρα και τον Αντώνη, το γνωστό «Τρελαντώνη» του ομώνυμου βιβλίου της. Μετά τη γέννησή της ακολούθησαν άλλα τρία παιδιά, ο Κωνσταντίνος (που πέθανε σε ηλικία 2 ετών), ο αγαπημένος της αδερφός Αλέξανδρος που σκοτώθηκε πέφτοντας από το άλογο σε αγώνα πόλο κι η Αργίνη.
Η οικογένεια μετακόμισε προσωρινά στην Αθήνα το 1882, όπου η Πηνελόπη παντρεύτηκε τον πλούσιο Φαναριώτη βαμβακέμπορο Στέφανο Δέλτα. Μαζί του απέκτησε τρεις κόρες: τη Σοφία (μετέπειτα Μαυροκορδάτου), τη Βιργινία (μετέπειτα Ζάννα) και την Αλεξάνδρα (μετέπειτα Παπαδοπούλου). Πρόκειται ωστόσο για ένα γάμο που εξυπηρετεί κυρίως οικονομικά συμφέροντα. Ωστόσο, ο Στέφανος Δέλτα θα επηρεάσει την πνευματική της κυρίως εξέλιξη καθώς θα τη φέρει σε επαφή με πρωτοπόρους της εποχής και δημοτικιστές.
Τον αληθινό έρωτα πάντως η Πηνελόπη Δέλτα θα τον γνωρίσει επιστρέφοντας το 1905 στην Αλεξάνδρεια. Πρόκειται για τον Ίωνα Δραγούμη, υποπρόξενο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια. Ο έρωτας είναι αμοιβαίος και παράφορος. Ωστόσο, πλατωνικός. Η ίδια τον βιώνει μαρτυρικά και τον περιγράφει με τρόπο που ξεπερνά την ίδια την τέχνη του λόγου σε χειρόγραφες σελίδες μέρος των οποίων έχει σωθεί. Μην μπορώντας να αντιταχθεί στις κοινωνικές συμβάσεις, κάνει δύο διαδοχικές απόπειρες αυτοκτονίας και ομολογεί τον έρωτά της στον άνδρα της με την ελπίδα να μείνει ελεύθερη. Το τέλος μέσα της θα έρθει το 1912 όταν ο Ίωνας Δραγούμης θα συνδεθεί ερωτικά με τη Μαρίκα Κοτοπούλη. Από τότε, η Πηνελόπη Δέλτα θα ντυθεί στα μαύρα, μέχρι το τέλος της ζωής της.
Στη δύσκολη προσωπική περίοδο που διανύει αρχίζει η άνθιση της συγγραφικής της πορείας. Το 1909 δημοσιεύει το πρώτο της διήγημα στον «Λαό» της Πόλης. Την ίδια χρονιά εκδίδεται και το πρώτο της παιδικό μυθιστόρημα «Για την Πατρίδα». Λίγο αργότερα τελειώνει τον «Καιρό του Βουλγαροκτόνου». H επανάσταση στο Γουδί και η απογοήτευσή της από τη στάση του Κωνσταντίνου την ωθούν να γράψει το «Παραμύθι χωρίς όνομα», ένα από τα ωραιότερα μυθιστορήματά της. Τα έργα της μπορούν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες. Τα παραμύθια («Παραμύθι χωρίς όνομα» (1910) και η συλλογή «Παραμύθια και άλλα» (1915), τα ιστορικά («Για την Πατρίδα» (1909) και «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου» (1911), «Η ζωή του Χριστού» (1925), «Τα μυστικά του Βάλτου» (1937), «Μάγκας» (1935) και τα αυτοβιογραφικά («Ταξιδιωτικό ημερολόγιο του 1901», «Πολιτικό ημερολόγιο (1917-1933)», «Προσωπικό ημερολόγιο, Turis Eburnea» (1917-1941), «Πρώτες Ενθυμήσεις», «Αναμνήσεις 1899», «Αναμνήσεις 1921», «Αναμνήσεις 1940», «Ο Ίων Δραγούμης».
Το 1916 οι Δέλτα εγκαθίστανται οριστικά στην Κηφισιά. Η χρονιά αυτή σημαδεύεται από σημαντικές πολιτικές εξελίξεις: τα «Νοεμβριανά». Ο πατέρας της Εμμανουήλ Μπενάκης, δήμαρχος Αθηναίων από το 1914, συλλαμβάνεται. Η Δέλτα καταστρέφει το πρώτο πολιτικό της ημερολόγιο κι αρχίζει να το συμπληρώνει από την επόμενη χρονιά με την περιγραφή των «Νοεμβριανών». Ταυτόχρονα αρχίζει να γράφει το πολύ προσωπικό της ημερολόγιο, το «Τuris Εburnea», όπου καταγράφει τις πιο ενδόμυχες σκέψεις της και περιλαμβάνει κομμάτια του ημερολογίου και των γραπτών του Ίωνα Δραγούμη.
Το 1920 η τραγική εμπειρία της δολοφονίας του Ίωνα Δραγούμη από βενιζελικούς θα κοστίσει στη Δέλτα. Πέντε χρόνια αργότερα θα παραλύσει και θα καθηλωθεί στην καρέκλα.
Θα φύγει δεκαέξι χρόνια αργότερα αφήνοντας πίσω της ένα τεράστιο λογοτεχνικό έργο.
Ιδιαίτερα τα παιδικά της βιβλία θεωρούνται κλασικά, βρίθουν ιστορικών στοιχείων και έχουν μεγαλώσει γενιές και γενιές. «Κάμνω τα δυνατά μου να πω του Ελληνόπαιδου μερικά ιστορικά γεγονότα που δεν μπορεί να μάθει αλλού» έγραφε η ίδια στον Κωστή Παλαμά.
Πηγή: tvxs.gr
