Του ορειβάτη Δακανάλη Μανόλη
Στις 6η Σεπτεμβρίου 2020 από το λιμάνι του Μακρύ Γιαλού το ξύλινο πειρατικό πλοίο «ΕΥΔΟΚΙΑ», έβαλε πλώρη για το εξωτικό Κουφονήσι ή Λεύκη, που απέχει 10 ναυτικά μίλια. Ο Ορειβατικός Σύλλογος Μοιρών με 39 ορειβάτες και αρχηγό τον Κώστα Καμπουράκη επισκεφθήκαμε το παραπάνω νησί. Στο πλοίο ήταν περίπου 80 άτομα κυρίως ντόπιοι, ενώ οι τουρίστες ήταν ελάχιστοι.
Το Κουφονήσι βρίσκεται νότια της ανατολικής Κρήτης απέναντι ακριβώς από το ακρωτήριο «Γούδερο» και ανήκει στο Δήμο της Σητείας. Πρόκειται για τη νησίδα Ονεσία των αρχαίων Ελλήνων με επιφάνεια 4,26 τ. χιλιόμετρα, μήκος 6 χιλ. και πλάτος 5,5.
Η ονομασία Κουφονήσι οφείλεται στα πολλά κοιλώματα και σπηλιές και η Λεύκη αποδίδεται στη λευκή ανταύγεια των ασβεστολιθικών πετρωμάτων. Το νησί μαζί με τις βραχονησίδες Μακρουλό, Στρογγυλό, Τράχηλα και Μάρμαρα αποτελούν ένα σύμπλεγμα.
Μετά από μιας ώρας ευχάριστης πλεύσης βρεθήκαμε σε μια αφρικάνικη έρημο περιτριγυρισμένη από γαλαζοπράσινα κρυστάλλινα νερά, κάθετους άσπρους βράχους, εντυπωσιακά πετρώματα, πολλές σπηλιές, 36 ξωτικές παραλίες με χρυσαφένια άμμο. Μερικές από αυτές είναι ο Ασπρούλος, η Χιλιαδελφιά, ο Φάρος και η Ανεμερτιά δίπλα στο Ρωμαϊκό θέατρο 1000 θέσεων, που κατασκευάστηκε το 2ο μΧ αιώνα. Σήμερα το έχουν σκεπάσει με άμμο για να μην καταστρέφεται.
Το πειρατικό πλοίο αγκυροβόλησε στα μέσα του υπήνεμου μεγάλου όρμου της Χιλιαδερφιάς και πάνω από το πλοίο βουτούσαν οι πειρατές στα τουρκουάζ νερά του.
Τον κρυμμένο θησαυρό τον βρήκαμε σε μια μεγάλη σπηλιά, που προσάραξε το πλοίο στην είσοδο της και το γιορτάσαμε με ανάλογο τραγούδι.
Το δεύτερο αγκυροβόλιο έγινε στη μεγάλη παραλία του Φάρου με τη χρυσαφένια άμμο και τις αμμοθήνες με κρίνους. Η μεταφορά των πειρατών στην παραλία έγινε με μεγάλη λάντζα. Οι περισσότεροι απόλαυσαν το μπάνιο τους στην παραμυθένια τροπική παραλία με τα κρυστάλλινα νερά.
Οι ορειβάτες ανηφορήσαμε στο φάρο της Λεύκης (υψ75μ), που είναι το υψηλότερο σημείο του νησιού. Εκεί πάνω βρέθηκε Ρωμαϊκός ναός και ένα άγαλμα θεότητας. Το 1920 πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού έκτισαν το σπίτι του φαροφύλακα. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν ως δομικά υλικά οι πέτρες του ναού, ενώ το άγαλμα θρυμματίστηκε και σώζονται δυο μεγάλα τεμάχια.
Η βλάστηση στο νησί είναι θαμνώδης και αποτελείται κυρίως από, αστιβίδες,
θυμάρια, ασπαλάθους, σπαραγγιές και σπάνια είδη φυτών για τον ελληνικό χώρο. Χαρακτηριστικά είναι το ηλιάνθεμο και το Lygeum spartu της βορείου Αφρικής. Το νησί προστατεύεται από το NATURA 2000 και αποτελεί καταφύγιο άγριας ζωής. Παράλληλα είναι τόπος ξεκούρασης, διατροφής για δεκάδες είδη μεταναστευτικών πουλιών.
Μόνιμοι κάτοικοι του νησιού είναι κυρίως τα αγριοκούνελα, τα ποντίκια, γεράκια και κοράκια. Στο βόρειο μέρος του νησιού υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου προστάτη των ψαράδων.
Το νησί κατοικήθηκε από την προμινωική εποχή μέχρι τα μετά βυζαντινά χρόνια, διαχρονικά όμως είναι γεμάτο από ερείπια ανθρώπινης δραστηριότητας. Η κύρια ασχολία των αρχαίων κατοίκων ήταν η σπογγαλιεία και η επεξεργασία της πορφύρας του χοχλιού, από την οποία βγαίνει το διάσημο βαθυκόκκινο χρώμα βαφής αυτοκρατορικών υφασμάτων.
Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ένα οικισμό με δυο επαύλεις, εργαστήριο κατεργασίας της πορφύρας και ρωμαϊκό κτίριο δημοσίων λουτρών. Οι αρχαιολόγοι θεωρούν τη Λεύκη ΔΗΛΟ της Κρήτης.
Το νησί ζωντανεύει μόνο το καλοκαίρι με την παρουσία των επισκεπτών από όλο τον κόσμο.
Η επίσκεψη στο εξωτικό Κουφονήσι ήταν μοναδική, αποκτήσαμε μεγάλη εμπειρία από την εξερεύνηση αυτού του τροπικού επίγειου Παράδεισου και ευχαριστούμε πολύ τον αρχηγό μας Κώστα Καμπουράκη.
Φυσικά τηρήθηκαν όλες οι προφυλάξεις λόγω κορωνοϊού μέσα στο πλοίο, με μάσκες, αποστάσεις και απολυμάνσεις.
Πηγές: 1) Βιβλίο αριθμ.11 ΝΟΤΙΑ ΚΡΗΤΗ σελ. 56-67 του Υπουργείου Τουριστικής
Ανάπτυξης. Εκδόσεις ΤΑ ΝΕΑ.
2) Βικιπαίδεια ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια.
3) CRETE GUIDE, Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης, νήσος Κουφονήσι .
