Του Ηρακλή Πυργιανάκη*
Η ονομασία του νέου ιστορικού μυθιστορήματος του Νίκου Ψιλάκη που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Ο Νίκος Ψιλάκης είναι βαθύς γνώστης της ιστορίας του τόπου μας. Ανασύρει με δεξιοτεχνία από τα συρτάρια της ιστορίας ένα ξεχασμένο ιστορικό γεγονός που αφορά στη μεταφορά στη Γερμανία ολόκληρου του 4ου Σώματος Στρατού, περίπου 7000 στρατιώτες με τους αξιωματικούς, σε καιρό πολέμου (1913-1917), στις αρχές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Διχασμός στην Ελλάδα είναι στην κορύφωσή του και ο Βασιλιάς, εν είδη δώρου προς την Τουρκία (που ήταν σύμμαχος της Γερμανίας), με την οποία εμείς ήμασταν σε πόλεμο μεταφέρεται το 4ο Σώμα Στρατού στο Γκερλιτς στην κεντρική Γερμανία για να μην πολεμήσει με τους συμμάχους ενάντια στην Τουρκία και Βουλγαρία. Την ίδια στιγμή είμαστε σε πόλεμο με την Τουρκία και τη Βουλγαρία αλλά παιζόταν και το μέλλον της Μακεδονίας.
Με αυτό το γεγονός ως αφορμή ο Νίκος Ψιλάκης πλάθει τους ήρωές του περιγράφοντας στιγμές που λίγες διαφορές έχουν με την πραγματικότητα. Από τη μία πλευρά ο πόλεμος και η εξαθλίωση και από την άλλη ο άνθρωπος με τις αδυναμίες, τα πάθη, τους έρωτες και τον νόστο για την επιστροφή στην πατρίδα. Παράλληλα, ο συγγραφέας προσεγγίζει ιστορικές στιγμές που έζησε η Ελλάδα από τις αρχές του 1900 έως και τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών.
Μέσα στην πλοκή του μυθιστορήματος ξεδιπλώνεται η τέχνη της φωτογραφίας, από τη γέννηση της έως και τις μέρες μας, με τη δημιουργία έργων τέχνης με την παραδοσιακή χρήση των φωτογραφικών μηχανών, αλλά και τις τεχνικές εκτύπωσης διατυπωμένες με λογοτεχνικούς κανόνες που ο Νίκος γνωρίζει πολύ καλά, αφού και ο ίδιος είναι άριστος φωτογράφος και έχει συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις φωτογραφίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Το έντονο συναίσθημα που χαρακτηρίζει τους Κρητικούς γίνεται αφορμή για προσωπικό δράμα και να ξεδιπλωθεί ένας μεγάλος έρωτας που μεγαλουργεί σε πολύ δύσκολες στιγμές. Με τη συνεχή πλοκή γεγονότων και εναλλαγή προσώπων κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την αρχή του βιβλίου έως και το τέλος. Το συναίσθημα της αγάπη της οικογένειας και η αναγκαιότητα της επανασύνδεσης γίνεται αφορμή για προσωπικά δράματα και τη διάλυση ενός μεγάλου έρωτα. Περιγράφει τις καταστάσεις που δημιουργούνται σε μέλη οικογένειας που σε καιρό πολέμου βρίσκονται σε διαφορετικά στρατόπεδα εις γνώση τους ή και εν άγνοιά τους που μπορεί να συνέβησαν και στην πραγματικότητα άλλωστε το κύριο χαρακτηριστικό ενός πολέμου είναι ο παραλογισμός και η εκμηδένιση της ανθρώπινης υπόστασης.
Καλοτάξιδο το νέο σου μυθιστόρημα, φίλε Νίκο, που σίγουρα κατατάσσεται στα βιβλία που σηματοδοτούν την Ελληνική Λογοτεχνία και εσένα στους Νεοέλληνες συγγραφείς που έδωσαν και δίνουν πολλά στην ελληνική λογοτεχνία.
* Ο Ηρακλής Πυργιανάκης είναι Αρχιτέκτονας Μηχανικός
