Του Σεραφείμ Δημαρα*
Το σχολείο μας ιδρύθηκε το 1929 από τη συνεργασία της Κοινότητας Βώρων, κρατικών κονδυλίων και της δωρεάς του κ. Δημοσθένη Στεφανίδη. Φυσικά υπήρξαν και άλλοι δωρητές οι οποίοι προσέφεραν τον οβολόν τους όπως οι κ Ι. Γερωνυμάκης, κ. Ι. Πολυχρονάκης, κ. Γ. Πολυχρονάκης, κ. Κ. Πολυχρονάκης.
Η Δημοτική Σχολή Βώρων στεγαζόταν σε παλαιότερο κτίριο, το οποίο βρίσκεται μέχρι και σήμερα, στο κέντρο του οικισμού των Βώρων. Κατόπιν της δωρεάς του οικοπέδου από τον κ. Δημοσθένη Στεφανίδη, ενός “τέκνου των Βώρων” όπως περιγράφεται σε εφημερίδες της εποχής, άρχισαν οι διαδικασίες ίδρυσης του νέου κτιρίου οι οποίες ολοκληρώθηκαν με τα εγκαίνια τον Οκτώβριο του 1929.
Το σχολείο αποτέλεσε για την εποχή εκείνη μια τομή, καθώς αποτελούσε την ‘τελευταία λέξη της σχολικής αρχιτεκτονικής’, έχοντας θέα το Λυβικό Πέλαγος σε πλεονεκτική θέση καθώς και μεγαλοπρεπέστατη άποψη όλης της οροσειράς του Ψηλορείτη. Σε ότι αφορά τις υποδομές του, υπήρχαν οι νεώτεροι χάρτες εκείνης της εποχής, κάποιοι από τους οποίους διασώζονται ακόμη και σήμερα, μια νέα μηχανή προβολής κινηματογραφικών ταινιών τύπου Gaumont εφάμιλλη με εκείνες που είχαν τα σχολεία της Ιταλίας εκείνη την εποχή, επί Μουσολίνι (πριν τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο). Ένα σχολείο ‘κόσμημα’ το οποίο πρωτοστατεί και καθοδηγεί τις εξελίξεις.
Στα εγκαίνια του σχολείου τα οποία τελέστηκαν από τον Θεοφιλέστατον Αρκαδίας, βρέθηκαν αρκετά σημαντικά πρόσωπα όπως ο πρώτος δάσκαλος του σχολείου, τιμημένος τραυματίας του Μπιζανίου Τζωρτζακάκης, ο ιατρός Πολυδάκης, ο οποίος ήταν και αντιπρόεδρος της Κοινότητας, ο εκπαιδευτικός επιθεωρητής κ. Βαλέργας.
Το παλιό σχολείο (παλαιά Δημοτική Σχολή) μετατράπηκε σε βιβλιοθήκη, ενώ ο χώρος χρησιμοποιούνταν και για κινηματογραφικές προβολές, θεατρικές παραστάσεις καθώς και ως χώρος διαλέξεων.
Λίγα χρόνια αργότερα κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής στην αυλή του σχολείου ιδρύθηκε θέατρο από γερμανούς που διέμεναν στο χωριό, το οποίο διατηρείται μέχρι και σήμερα και μπορείτε να δείτε στις εικόνες παρακάτω.
Αρκετοί είναι οι βωριανοί που άφησαν και κληρονομιά στο σχολείο. Πέραν όσων προαναφέρθηκαν το σχολείο έχει μια επιπλέον δωρεά από τον κ. Κωνσταντίνο Πολυχρονάκη, βουλευτή και δικηγόρο στο επάγγελμα, το Καφενείο που ανήκει στο σχολείο και διαχειρίζεται η σχολική επιτροπή. Επίσης ο κ. Ιωάννης Γερωνυμάκης, ομογενής εξ Αιγύπτου, έχει αφήσει κληρονομιά στο όνομα του σχολείου ένα σεβαστό ποσό σε χρυσές λίρες, τις οποίες διαχειρίζεται το ομώνυμο κληροδότημα που έχει την έδρα του στην Αθήνα.
Το κεντρικό κτίριο δεν άλλαξε ιδιαίτερα μέχρι και τη σημερινή εποχή εξωτερικά καθώς εκτός από νέα βαψίματα και σοβατίσματα που έγιναν, η αρχιτεκτονική παρέμεινε η ίδια και το κτίριο απλά ανακαινίστηκε. Αν παρατηρήσετε προσεκτικά και τις φωτογραφίες του 1929 θα διακρίνετε ότι τα σημερινά παράθυρα είναι αντίστοιχα των πρώτων που είχαν τοποθετηθεί στο σχολείο, δηλαδή ηλικίας περίπου 85 ετών, την ώρα που γράφεται αυτό το κείμενο.
Το 2010 μέρος της αυλής τσιμεντώθηκε και υψώθηκε περίπου μισό μέτρο ώστε να φτιαχτεί το νέο γήπεδο μπάσκετ που φαίνεται και στις παρακάτω φωτογραφίες, ενώ το 2013 μετά την αναβάθμιση του ποδοσφαιρικού γηπέδου και την περίφραξή του, οι παλαιές τουαλέτες μεταφέρθηκαν από το κάτω μέρος του σχολείου σε νέο χώρο δίπλα στο νέο κτίριο. Στην επόμενη φωτογραφία φαίνεται η άποψη του σχολείου μας σήμερα.
Μπορείτε να δείτε το πλούσιο φωτογραφικό υλικό στη σελίδα του σχολείο: http://dim-voron.ira.sch.gr/autosch/joomla15/index.php/to-sxoleio-mas
* Ο Σεραφείμ Δημαράς είναι δάσκαλος
