Με ιδιαίτερη λαμπρότητα σήμερα Κυριακή των Μυροφόρων πραγματοποιήθηκε Θρεία Λειτουργία και τιμήθηκε η μνήμη του Νεομάρτυρος Γεωργίου Πρεσβυτέρου και των συν αυτώ Δώδεκα Νεομαρτύρων Γέργερης στον ιστορικό Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως, τόπο του μαρτυρίου τους, κατά τη Θ. Λειτουργία της 25ης Μαρτίου 1828.
Γέργερη 25 Μαρτίου 1828: Η σφαγή των 13 Εθνομαρτύρων
Του Γιάννη Κρουσανιωτάκη
Η Γέργερη, κεφαλοχώρι της Πάνω Ρίζας, πριν το 1821,σύμφωνα με την απογραφή Χουρμούζη, είχε 200 χριστιανικές οικογένειες, 3 μουσουλμανικές, 5 εκκλησίες και 7 ελαιοτριβεία. Το 1832 με την απογραφή που διενήργησε ο Μουσταφά πασάς με εντολή του Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου,για την Κρήτη, η Γέργερη έχει 55 μόνο χριστιανικές οικογένειες και μία μουσουλμανική, ενώ έχει πλέον μία μόνο εκκλησία και 2 ελαιοτριβεία.
Η τεράστια αυτή μείωση του πληθυσμού ήταν αποτέλεσμα της σκληρότητας των συνθηκών της ζωής, των βιαιοπραγιών των κατακτητών και των συχνότατων επιδρομών.
Μία από τις επιδρομές των Τούρκων στη Γέργερη με πολλούς νεκρούς, ήταν στις 25 του Μάρτη του 1828. Πλήθος Τούρκων ,έκανε επίθεση κατά της Γέργερης. Χτύπησαν την εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Χριστού κατά την ώρα της θείας λειτουργίας που εκκλησιαζόταν 50 περίπου άτομα. Μπήκαν μέσα στην εκκλησία και σκότωσαν 12 Χριστιανούς και έσφαξαν τον παπα-Γιώργη Κυριακίδη πάνω στην Αγία Τράπεζα. Επίσης πήραν αιχμαλώτους, μεταξύ αυτών και το γιο του παπά, τον Μιχάλη Κυριακίδη. Οι υπόλοιποι εκκλησιαζόμενοι πολεμώντας με τα μαχαίρια τους, κατάφεραν να βγουν έξω και να σωθούν.
Αυτό το γεγονός μας υπενθύμιζε κάθε χρόνο ο μακαριστός εφημέριος της Ενορίας Γέργερης παπα- Σπύρος. Στο τέλος της λειτουργίας, την ημέρα του Ευαγγελισμού, έβγαινε στην ωραία πύλη και όπως ήταν μεγαλόπρεπος και επιβλητικός, με βροντερή φωνή, με το δικό του ξεχωριστό τρόπο, περίγραφε τα γεγονότα. Εμείς παιδιά τότε, ακούγαμε με μεγάλη προσοχή την τοπική μας ιστορία και βλέπαμε, αν και μικροί, ότι δεν υστερεί ο τόπος μας σε ιστορικά γεγονότα παρότι δεν τα ανέφεραν τα σχολικά βιβλία.
Πέρασαν 174 χρόνια από τότε και την 25η Μαρτίου του 2002 ο Δήμος Ρούβα με μια λιτή αλλά μεγάλης σπουδαιότητας εκδήλωση, τίμησε τους δεκατρείς εθνομάρτυρες. Εκτός από την επιμνημόσυνη δέηση και τον πανηγυρικό της ημέρας που εκφώνησε ο τότε δήμαρχος κ. Φανούριος Οικονομάκης, έγιναν και τα αποκαλυπτήρια τρισδιάστατου χάλκινου έργου, στο οποίο απεικονίζονται τα πρόσωπα των σφαγιασθέντων.
Τον Ιούλιο του 2012 έγινε η έναρξη των απαιτούμενων εκκλησιαστικών διαδικασιών για την τιμή των σφαγιασθέντων, του ιερέα Γεωργίου Κυριακίδη και των δώδεκα κατοίκων της Γέργερης, ως Νεομαρτύρων και για την εγγραφή τους στο Αγιολόγιο.
Αυτά για να μην ξεχνάμε τις ρίζες μας, για να θυμόμαστε τους αγώνες και τις θυσίες των προγόνων μας και να μαθαίνουν τα παιδιά μας την τοπική μας ιστορία.