του Πέτρου Μηλιαράκη*
Υπάρχει ένα «ολόκληρο σύστημα», όπου η πολιτική μετατίθεται αμιγώς στην «επικοινωνία»! Ο πολίτης δηλαδή επιδιώκεται να μην ενημερώνεται στην ουσία των πολιτικών πραγμάτων, ώστε να μην κρίνει πολιτικές, αλλά να καταντά «καταναλωτής του πολιτικού προϊόντος».
Στο παρόν κείμενο επιχειρείται η καταγραφή της αλήθειας.
«ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ» ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Οι πολιτικές που εφαρμόζονται χρόνια τώρα μέσω των «μνημονιακών δεσμεύσεων» έχουν περιορίσει σοβαρά τα εισοδήματα.
Είναι κανόνας της κοινής πείρας πως τα δάνεια που έλαβε η Ελλάδα για να… «ξεχρεώσει», αντί να ελαφρύνουν το δημόσιο χρέος, κατάφεραν το αντίθετο! Πρέπει οι πολιτικοί των μνημονίων να εξηγήσουν «πώς» μετά από τόσα δάνεια, η Ελλάδα χρωστά πολύ περισσότερα από αυτά που έλαβε για να ξεχρεώσει!.. Παραλλήλως πρέπει να εξηγηθεί γιατί έχουμε υποκύψει στις αξιώσεις της λιτότητας, που απομείωσε το ΑΕΠ της χώρας, ως εάν έχει προηγηθεί πόλεμος!
Η κατάσταση αυτή αφορά πριν την πανδημία. Η πανδημία «απλώς» λειτούργησε ως χαριστική βολή, ειδικότερα για τις οικονομικές μονάδες που μπορούσαν μέχρι τότε να αντέξουν. Έτσι, η πανδημία «έδωσε λουκέτα» στο 40% των επιχειρήσεων που έκλεισαν αναγκαστικά λόγω της πανδημίας. Από κοντά είναι τα «κόκκινα» δάνεια, οι πλειστηριασμοί και (προσοχή!) ο νέος πτωχευτικός νόμος, με βάση τον οποίο μπορεί να κηρυχθεί σε πτώχευση όχι μόνο ο έμπορος, αλλά και ο οποιοσδήποτε πολίτης! Πολύ φοβάμαι δε ότι αυτό, της χρεωκοπίας του καθενός και της καθεμίας δηλαδή, δεν έχει γίνει ακόμη αντιληπτό-κατανοητό από την κοινωνία!
ΤΟ ΔΥΣΒΑΣΤΑΧΤΟ ΧΡΕΟΣ
Αυτή τη στιγμή το δημόσιο χρέος είναι 340 δισ. ευρώ και το ΑΕΠ της χώρας είναι μόλις 165 δισ. ευρώ. Το τραγικό δε της υπόθεσης είναι, ότι το ιδιωτικό χρέος (σε ιδιώτες και Δημόσιο) ανέρχεται στα 243 δισ. ευρώ. Δηλαδή υπάρχει ένα τεράστιο βουνό χρέους δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που οδηγεί την κοινωνία σε απόκρημνη κατάσταση, εάν δεν ληφθούν εγκαίρως τα κατάλληλα μέτρα. Υπ’ όψιν δε ότι στο προαναφερόμενο χρέος των 243 δισ. ευρώ των ιδιωτών, τα 108 δισ. ευρώ αφορούν στην Εφορία. Όπως δε μας πληροφορεί η ΑΑΔΕ και το Tax Administration Monitor, σχεδόν ένας στους δύο Έλληνες χρωστά στην Εφορία, εφόσον οι οφειλέτες ανέρχονται στα 4.278.506 άτομα.
Ήδη δε ως προς το «τραπεζικό σύστημα», οι εκπρόσωποι των Θεσμών (για να λέμε το όνομά τους, η «Τρόικα») ενδιαφέρθηκαν για το εκτιμώμενο ύψος των νέων NPLs (Non-performing Loans), δηλαδή των μη εξυπηρετούμενων δανείων, συνεπεία της πανδημικής κρίσης. Ενημερώθηκαν δε ότι οι εκτιμήσεις των Τραπεζών για τα δάνεια αυτά, της πανδημικής κρίσης, θα είναι στα 4 – 5 δισ. ευρώ. Από κοντά είναι και οι απώλειες των 5 δισ. ευρώ της εστίασης και των 10 δισ. ευρώ του λιανεμπορίου.
Ωστόσο, ο πολίτης ενημερώνεται ότι «έρχεται» το Ταμείο Ανάκαμψης, δηλαδή ότι εισρέει «ευρωπαϊκό χρήμα». Ας δούμε, όμως, «τι» έρχεται.
ΙΔΟΥ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΧΡΗΜΑ
Για την Ελλάδα ο πολίτης πληροφορείται ότι το χρήμα που θα δοθεί θα ξεπερνά τα 70 δισ. ευρώ. Επειδή δε το δημόσιο και το ιδιωτικό χρέος αφορούν από κοινού το δυσθεώρητο ύψος των 583 δισ. ευρώ (340 + 243 δισ. ευρώ), τα 70 δισ. ευρώ είναι περίπου το 1/8 (και κάτι) του όλου χρέους. Είναι, όμως, το ποσό αυτό ακριβές και θα δοθεί εφάπαξ;
Ιδού τα νούμερα: 32,5 δισ. ευρώ θα λάβει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Από αυτά το 19,5 δισ. ευρώ (61%) αφορούν επιχορηγήσεις και το 12,5 δισ. ευρώ δάνεια (39%). Περίπου 40 δισ. ευρώ θα προέρχονται από τον Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό που θα λάβει η Ελλάδα και αφορούν στο ΕΣΠΑ και στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, όπως παγίως λαμβάνει χώρα. Συνεπώς το ζήτημα είναι η χρηματοδότηση που θα προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Για να δούμε, όμως, «πώς» έχουν τα πράγματα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Από το ποσό των 32,5 δισ. ευρώ, μόνο τα 19,5 δισ. ευρώ μας ενδιαφέρουν, γιατί αφορούν επιχορηγήσεις. Επειδή, όμως, κι εμείς ως Ελλάδα χρωστάμε στην Ευρώπη 10 δισ., θα πρέπει να αφαιρέσουμε από τα 19,5 δισ. ευρώ των επιχορηγήσεων τα 10 δισ. ευρώ. Οπότε το ποσό αφορά μόλις 9,5 δισ. ευρώ. Αυτά, όμως, τα 9,5 δισ. ευρώ δεν θα δοθούν το 2021, αλλά σε βάθος εξαετίας! Έτσι στον κάθε Έλληνα πολίτη των 10 εκατομμυρίων (περίπου) κατοίκων, αναλογεί ένα (1) ευρώ την ημέρα, και για να ακριβολογούμε μόλις 0,90 λεπτά την ημέρα!
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ;
Στην παρούσα συγκυρία, εν όψει της κρίσης, η Ελλάδα θα πρέπει αδιαπραγμάτευτα να επιδιώξει τα εξής:
1) Διαγραφή του ιδιωτικού χρέους προς το Ελληνικό Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας σε μονάδες που δεν λειτουργούσαν. Αυτό στηρίζεται στη μόνη νόμιμη προϋπόθεση ότι δεν μπορείς να ζητάς χρήμα από κάποιον σε μία περίοδο που του έχεις επιβάλει να μην λειτουργεί,
2) Άμεση ενίσχυση ρευστότητας – οριζόντια – μέσω επιχορηγήσεων,
3) Διαγραφή του «μη βιώσιμου» τμήματος του δημόσιου χρέους,
4) Διασύνδεση του «βιώσιμου» χρέους με τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας, όπως ακριβώς έγινε και με τη Γερμανία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τη Συμφωνία του Λονδίνου το 1953,
5) Μείωση των φορολογικών συντελεστών εν γένει,
6) Δημόσιες επενδύσεις σε υποδομές,
7) Προώθηση επενδύσεων σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας και
8)Υπαγωγή των «κόκκινων» δανείων σε Δημόσιο Φορέα Εξυγίανσης, με εγγύηση προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Τα προαναφερόμενα, όμως, προδήλως αφορούν πολιτική βούληση!
*Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).