Κείμενο – Φωτογραφίες του ορειβάτη Δακανάλη Μανόλη
Γύρω από το αεροδρόμιο Τυμπακίου και την ευρύτερη περιοχή από την Αγία Γαλήνη μέχρι την κορφή Κεφάλι των Αστερουσίων ορέων, υπάρχουν αρκετές ισχυρές αμυντικές οχυρώσεις, τις οποίες κατασκεύασαν οι γερμανοί και ιταλοί από το 1941 μέχρι το 1943 μετά την κατάληψη της Κρήτης στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Επίσης σε όλη την Κρήτη κατασκευάστηκαν αμυντικές οχυρώσεις σε στρατηγικής σημασίας μέρη, όπως αεροδρόμια, λιμάνια, υψώματα κλπ.
Οι Γερμανοί οργάνωσαν την στρατιωτική άμυνα και οχύρωση της Κρήτης σε μια από τις πλέον ισχυρές πολεμικές βάσεις τους, εξ αιτίας της μεγάλης στρατηγικής θέσης που κατείχε στη Μεσόγειο και ονόμασαν το νησί «Φρούριο Κρήτης».
Τα λιμάνια και αεροδρόμια της Κρήτης ήταν τα μόνα, που μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τη μεταφορά πολεμοφοδίων, στις δυνάμεις του Afrika Korps, ως ενδιάμεσος σταθμός μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής
Παράλληλα οι Γερμανοί ανακαλύπτουν τη Λαβύρινθο της Μεσαράς, που απέχει μόλις 20 χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο Τυμπακίου. Αποτελούσε ένα χαώδες ασφαλές φυσικό καταφύγιο και μέσα σ αυτό αποθήκευσαν τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών, οπλισμού, οβίδες, νάρκες και εφόδια διοικητικής μέριμνας.
Οι Γερμανοί είχαν πάντα το φόβο μιας συμμαχικής απόβασης στην Κρήτη και για το λόγο αυτό διατηρούσαν στο νησί μαζί με τους συμμάχους των Ιταλούς πάνω από 100.000 στρατιώτες. Ένα από τα σπουδαιότερα σημεία απόβασης κρίθηκε από τους Γερμανούς ο κόλπος της Μεσαράς, με το αεροδρόμιο Τυμπακίου και την ευρύτερη περιοχή, που ευνοεί μια τέτοια επιχείρηση.
Σύμφωνα με το σχέδιο των συμμάχων Zeppelin για την περιοχή της Μεσογείου, το οποίο αποσκοπούσε στην παραμονή των γερμανικών δυνάμεων στην περιοχή, υπό την απειλή απόβασης ιδιαίτερα στην Κρήτη ή στη Ρουμανία. (Πηγές: Βικιπαίδεια. Επιχείρηση Bodyguard, βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Πειραιώς).
Όπως μας ενημερώνει ο Μιχάλης Σπυριδάκης μελετητής των γερμανικών και ιταλικών οχυρώσεων στην Κρήτη. Οι Γερμανοί κατασκεύασαν μια τάφρο μήκους 6.014 μέτρων από το λόφο-Περιστεριά του Καλαμακίου μέχρι τον Κόκκινο Πύργο. Στην παραπάνω έκταση εντοπίζεται ένα από τα μεγαλύτερα στρατόπεδα των Βαλκανίων εκτάσεως 10 στρεμμάτων, με τοιχογραφίες της εποχής, βάσεις πυροβόλων, ορύγματα, υπόγεια καταφύγια, δεξαμενές νερού, θαλάμους οπλιτών και διοικητήρια.
Όλα αυτά τα μνημεία σύμφωνα με τον παραπάνω μελετητή πρέπει να αναδειχτούν, για την ιστορικότητα της περιοχής, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και την προσέλκυση τουριστών. (Πηγές: ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ Μπλοκ 16-10-2017).
Σήμερα 27 Οκτωβρίου 2019 επισκέφτηκα τη θέση Ασφεντιλιά-Πιτσιδίων, εκεί εντόπισα τους γερμανικούς στρατώνες, οι οποίοι με ορύγματα επικοινωνούσαν με τις έξι βάσεις της βαριάς πυροβολαρχίας 283. Στη συνέχεια περιηγήθηκα τη θέση «Αφρατιά» Τυμπακίου, όπου εντόπισα κυρίως υπόγεια καταφύγια. Έμεινα κατάπληκτος για όσα οχυρωματικά έργα και εγκαταστάσεις συνάντησα, που παρουσιάζουν αξιόλογα αρχιτεκτονικά και ιστορικά στοιχεία.
Οι γερμανικές και ιταλικές οχυρώσεις στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Κρήτη, κατά τη γνώμη μας αποτελούν μνημεία της ιστορίας μας. Οι Κρητικοί έδωσαν το αίμα τους, ο άμαχος πληθυσμός υπέστη τα πάνδεινα: ισοπεδώσεις χωριών, εκτελέσεις κατοίκων, πείνα, αγγαρείες κάτω από άθλιες συνθήκες εργασίας και υπερφορολόγηση για την κατασκευή των οχυρωματικών έργων. Ο χάροντας σεργιάνιζε μέρα νύκτα στις γειτονιές. Πατεράδες και νιόπαντρες ντύθηκαν στα μαύρα. Παντού καταχνιά, μαυρίλα και σιωπή, την οποία σπούσαν ο ερχομός της ερπύστριας και οι φονικές ριπές των όπλων.
Συμπτυσσόμενοι οι Γερμανοί στις 15 Οκτωβρίου 1944 από όλη την Κρήτη στην «Οχυρά θέση Χανίων», ανατίναξαν όλες τις οχυρωματικές εγκαταστάσεις τους στο νησί, μεταξύ αυτών και τη Λαβύρινθο.
Το παραπάνω θέμα είναι πολύ επίκαιρο σήμερα εξ αιτίας της Εθνικής μας εορτής της 28ης Οκτωβρίου. Δυστυχώς τα μηνύματα από την εξ ανατολών γείτονα μας Τουρκία είναι δυσοίωνα.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ