Του Φανούρη Οικονομάκη*
Την Πέμπτη 25 Ιουλίου 2024, περπατήσαμε σε μια πολύ όμορφη πολιτιστική διαδρομή μαζί με τον αντιδήμαρχο Γόρτυνας για θέματα δ.ε . Ρούβα και δύο συνεργάτες του γεωπάρκου Ψηλορείτη μελετητές δικτύου μονοπατιών. Ήταν ο δρόμος του νερού όπως τον είχαμε οραματιστεί.
Ξεκινήσαμε από την περιοχή των πηγών της Φουντάνας , ακολουθήσαμε το νερό, που στη πορεία του κινούσε 27 νερόμυλους και μέσα στους οικισμούς και εκτός οικισμών. Περάσαμε από τα στενά της Γέργερης, Καρδαμιανά, Μαστραχιανά, Τζανιανά, Απομαρμά στη πλατεία με το πλάτανο.
Δυστυχώς δεν μπορέσαμε λόγω περιφράξεων και βλάστησης να περπατήσουμε στην όχθη του ποταμού Ληθαίου μέχρι τον αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας .Θα το κάνουμε όμως σε μεταγενέστερο χρόνο. Η διαδρομή αυτή είναι σημαντική γιατί περνά από ενδιαφέροντα σημεία, όπως ο υδραγωγός της αρχαίας Γόρτυνας,το μουσείο Μεσσαράς,ο αρχαιολογικός χώρος της Γόρτυνας,ο ποταμός Ληθαίος που αναφέρεται από την αρχαιότητα αλλά και που είναι ο ποταμός που περπάτησε ο Δίας μεταμορφωμένος σε ταύρο έχοντας στη πλάτη του την Ευρώπη. Είναι ο δρόμος της Ευρώπης λοιπόν.
Είδαμε νερόμυλους που είχαν αναπαλαιωθεί έτοιμους να λειτουργήσουν, φάμπρικες, υδροηλεκτρικά εργοστάσια, ερείπια νερόμυλων,που ξεπερνούν τα 350 χρόνια, βυζαντινές εκκλησίες και πέντε οικισμούς.
Συνολικά συναντήσαμε τρεις αναπαλαιωμένους νερόμυλους,ο ένας μουσείο του πολιτισμού της ελιάς και του λαδιού,τα ερείπια πέντε νερόμυλων, εντοπίσαμε ένδεκα σημεία στα οποία παλιότερα βρισκόταν νερόμυλοι αλλά και ποιοί ήταν μέχρι τ, Απομαρμά.
Στη ψαλίδα που είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός είδαμε τα ερείπια τεσσάρων νερόμυλων και εντοπίσαμε τα σημεία που βρισκόταν δύο άλλοι.Επιπλέον το ίδιο νερό κινούσε δύο νερόμυλους που βρίσκονται στη περιοχή της Γόρτυνας.Σύνολο δηλαδή είκοσι επτά.
Επειδή πρόκειται για σημαντική πολιτιστική διαδρομή που θα βοηθήσει στη διάσωση σημαντικών στοιχείων μιας περιόδου κατά την οποία η περιοχή υπήρξε βιοτεχνικό κέντρο αλλά και κοινωνικό, δεδομένου ότι λειτουργούσαν ταυτόχρονα 24 εργοστάσια που έβγαζαν αλεύρι ηλεκτρικό ρεύμα , λάδι ακόμη και θειάφι θα βοηθήσει στη επισκεψιμότητα της περιοχής επομένως ο δήμος Γόρτυνας θα πρέπει να δει σοβαρά αυτό το θέμα με παρεμβάσεις που ο ίδιος μπορεί να κάνει που δεν κοστίζουν πολύ σε σχέση με τη σημαντικότητα τους.Δηλαδή , αποκατάσταση ζημιών σε αναπαλαιωμένους νερόμυλους και ειδικά στου μουσείο,αποκατάσταση, καθαρισμός μονοπατιού που συνδέει τους νερόμυλους, πινακίδες πληροφόρησης και σήμανσης του μονοπατιού.
* Ο Φανούρης Οικονομάκης είναι πρώην Δήμαρχος Ρούβα
